نگاهی به روابط پُرتنش ایران و آمریکا

ترامپ؛ چاشنی فعال‌سازی مکانیسم ماشه!

گروه سیاسی- به جرأت می‌توان گفت؛ تسخیر سفارت آمریکا نقطه عطف و البته نحس کشورمان در مواجه با جهان بود. روزی که دانشجویان خط امام(ره) از سفارت آمریکا بالا می‌رفتند تا آن را تسخیر کنند، شاید هیچ کدام‌شان فکر نمی‌کردند که آتشی را روشن می‌کنند که برای دهه‌ها کشورمان را به ورطه سختی‌ها می‌کشاند. از […]

گروه سیاسی- به جرأت می‌توان گفت؛ تسخیر سفارت آمریکا نقطه عطف و البته نحس کشورمان در مواجه با جهان بود. روزی که دانشجویان خط امام(ره) از سفارت آمریکا بالا می‌رفتند تا آن را تسخیر کنند، شاید هیچ کدام‌شان فکر نمی‌کردند که آتشی را روشن می‌کنند که برای دهه‌ها کشورمان را به ورطه سختی‌ها می‌کشاند. از همان زمان رابطه ایران و آمریکا دچار تنش شد و متأسفانه به‌رغم تمامی تلاش‌ها تاکنون این مسئله پابرجا مانده است. بی‌شک بزرگ‌ترین بازنده تنش بین دو کشور همان‌طور که ظریف؛ وزیر وقت امورخارجه دولت روحانی هم اعلام کرد، مردم کشورمان هستند. در دنیایی زندگی می‌کنیم که کشور‌ها به‌خاطر منافع خود هم که شده از دشمنی با کشورهای دیگر حتی به‌رغم پیشینه تاریکی که دارند، گذشته و می‌گذرند. شما فکر کنید که جهان تاکنون دو جنگ جهانی را پشت سر گذاشته و البته شاهد جنگ‌های بین دو کشور و چند کشور همچون جنگ اعراب و اسرائیل؛ ایران و عراق و… بوده است. حال اگر قرار بود که کشورهای درگیر با هم همکاری نمی‌کردند، جهان به شکلی در می‌آمد؟ حتی کشورمان به‌رغم جنگ هشت ساله با عراق هم‌اکنون این کشور را دوست، همسایه و برادر می‌خواند. آمریکا هم به‌رغم انداختن دو بمب هسته‌ای به ژاپن، اکنون یکی از متحدانش ژاپن است. نمونه‌ها زیاد است و البته از حوصله این بحث خارج. اما در طی سال‌های پیروزی پس از انقلاب به جرأت می‌توان گفت که تنش ایران و آمریکا به تنشی حل نشدنی بدل گشته است که دود آن مستقیماً بر چشم ملت ایران می‌رود. از سوی دیگر یکی از مستبد‌ترین رؤسای جمهور تاریخ آمریکا یعنی دونالد ترامپ؛ مجدداً به کاخ سفید برگشته و وعده تحریم‌های سخت‌تر را نسبت به دور اول ریاست‌جمهوری خود داده است. در چنین شرایطی اتحادیه اروپا نیز چندی پیش خواستار فعال‌سازی مکانیسم ماشه شده است! سازوکار ماشه، که در بند‌های ۳۶ و ۳۷ برجام پیش‌بینی‌شده، هنگامی فعال می‌شود که یکی از طرف‌های برجام، اعتراض کند که طرف مقابل، به برجام متعهد نمانده است و باید این شکایت در کمیسیونی که در چارچوب برجام و با هدف نظارت بر اجرای آن تأسیس شده است، بررسی شود. اگر در بازه‌زمانی ۳۵ روزه، موضوع شکایت آن‌گونه که شاکی می‌خواهد حل و بررسی نشود، شاکی می‌تواند موضوع حل نشده را به‌عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهدات برجام در نظر بگیرد. همچنین شاکی می‌تواند با آگاه‌سازی شورای امنیت سازمان ملل درباره حل نشدن موضوع شکایت، عدم اجرای چشمگیر آن را متضمن شود. پس از آن، شورای امنیت نیز ۳۰ روز فرصت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم‌ها یا بازگرداندن آن‌ها قطعنامه صادر کند. اگر در این مدت، شورای امنیت نتواند در این زمینه قطعنامه صادر کند، تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بودند، به‌طور اتوماتیک بازمی‌گردند.

ترامپ؛ چاشنی فعال‌سازی مکانیسم ماشه!

پس از ناکامی قطعنامه ایالات متحده در شورای امنیت، برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، حالا ترامپ به تکاپو افتاده و قصد دارد با توسل به مکانیسم ماشه تحریم‌ها علیه ایران را احیا کنند. در همین رابطه، علی بیگدلی؛ تحلیلگر ارشد مسائل اروپا به شرق، چنین می‌گوید: متأسفانه نوع روابط ما با سه قدرت اروپایی عضو برجام اکنون چندان مساعد نیست. به‌همین‌دلیل فارغ از مسئله مکانیسم ماشه و برجام باید دولت پزشکیان به فوریت فکری جدی در راستای تنش‌زدایی و بهبود روابط سرد با اروپا بکند. حشمت‌ا… فلاحت‌پیشه؛ نماینده سابق مجلس نیز به فرارو، گفت: معتقدم که ترامپ سعی خواهد کرد کشور‌های اروپایی را به‌گونه‌ای تحریک کند تا مکانیسم ماشه را به‌عنوان یک «چماق» بالای سر ایران حفظ کنند و حتی کشور‌هایی از جمله چین را تهدید می‌کند که اگر به سیاست فشار حداکثری علیه ایران نپیوندند، در مناسبات با آمریکا، هزینه کلانی را متحمل می‌شوند.