انتخاب پیمانکار مشاور همکاری‌های فنی هسته‌ای در قالب برگزاری مناقصه

رییس نظام ایمنی هسته‌ای ایران انتخاب پیمانکار مشاور همکاری‌های فنی هسته‌ای در قالب برگزاری مناقصه رییس نظام ایمنی هسته‌ای کشور که از مدیران با سابقه سازمان انرژی اتمی است پس از سال‌ها از مشکلات و مسایلی که صنعت هسته‌ای در حوزه ایمنی در رابطه با نیروگاه اتمی بوشهر و رآکتور آب سنگین اراک داشته سخن […]

رییس نظام ایمنی هسته‌ای ایران

انتخاب پیمانکار مشاور همکاری‌های فنی هسته‌ای در قالب برگزاری مناقصه

رییس نظام ایمنی هسته‌ای کشور که از مدیران با سابقه سازمان انرژی اتمی است پس از سال‌ها از مشکلات و مسایلی که صنعت هسته‌ای در حوزه ایمنی در رابطه با نیروگاه اتمی بوشهر و رآکتور آب سنگین اراک داشته سخن گفت که تاکنون کم‌تر در این باره شنیده‌ایم.

او درباره برخی ادعا‌ها مبنی بر این‌که راکتور IR-۴۰ اراک امکان راه‌اندازی در سال‌های اخیر داشته است تأکید کرد که «نظام ایمنی‌ هسته‌ای کشور پروانه‌ای برای راه‌اندازی آن صادر نکرد.»

این مقام با سابقه سازمان انرژی اتمی همچنین تأکید کرد که «تا وقتی توافق اولیه ژنو به دست آمد، رآکتور اراک پروانه راه‌اندازی و بهره‌برداری نداشت.»

وی خاطرنشان کرد که برجام تابوی ترس از ایران را شکست و به دنیا ثابت شد ایران قابلیت تعامل با دنیا را دارد.

ناصر راستخواه در گفت‌وگو با ایسنا در بیان تفاوت‌های ایجاد شده در پیشبرد صنعت هسته‌ای کشور با مقایسه این فعالیت‌ها در قبل و بعد از اجرای برجام با تأکید بر این‌که «در شرایط فعلی پس از اجرای برجام ثبات و آرامش بر روند فعالیت‌های هسته‌ای ایجاد شده است» گفت: اجازه دهید کمی عقب‌تر از ۳۰ سال گذشته برویم و ببینیم در صنعت هسته‌ای چه افت و خیزهایی داشته‌ایم و الان که می‌گوییم ثبات و آرامش ایجاد شده است به چه معناست.

معاون صالحی درباره روند نظارت‌‌ها و ایمنی هسته‌ای پس از برجام اظهارکرد: با اجرای برجام تعاملات بین‌المللی مناسب شد چرا که می‌توان از ارتباطات بین‌المللی برای تبادل دانش هسته‌ای استفاده کرد. هر کشوری که صنعت هسته‌ای دارد کارش را به تنهایی انجام نداده‌ است. الان آلمان فعالیت‌هایش را به فرانسوی‌‌ها داده است و انگلیس که خود متولی این صنعت بود با فرانسه و اخیراً هم متمایل است با چین کار کند. چین دانش خود را از آمریکا و روسیه گرفته است. روسیه بخشی از صنعتش را از غرب گرفته است، بنابراین در این صنعت تنها بودن و تنهایی کار کردن بی‌مفهوم و امری نادرست و غیرضروری است. تعاملات بین‌المللی کمک می‌کند تا انتقال تکنولوژی و دانش به آرامی و خوبی انجام شود و اطمینان بیش‌تری از ایمنی فراهم شود.

وی با بیان این‌که تمایل جهانی به تعامل با ایران در عرصه هسته‌ای وجود دارد و این طور نیست که فقط ما این تعامل و ارتباط را بخواهیم، گفت: در این تعامل این مسأله نیز مطرح است که شاید آنها می‌خواهند بدانند نقطه ضعف‌های ما کجاست یا چه داریم و چه کردیم، اما در مواردی از این ارتباطات که در یک سال گذشته با اجرای برجام ایجاد شده است، تمایل طرف‌های مقابل به همکاری در مسایلی بوده که اصلاً درباره آن اطلاعی نداشتند و وقتی مطلع شدند که ما در این زمینه‌ها چه فعالیت‌هایی انجام دادیم، بسیار ما را تحسین کردند. بنابراین این تعامل می‌تواند به نقطه قوت برای کشور تبدیل شود.

راستخواه در پاسخ به این پرسش که امروز می‌توانید به عنوان مسؤول ایمنی هسته‌ای کشور با اطمینان بگویید، نیروگاه اتمی بوشهر مطمئن و ایمن است؟ گفت: قاطعانه می‌توانم بگویم نیروگاه اتمی بوشهر ایمن است و راه‌اندازی آن با اطمینان انجام شد.

رییس نظام ایمنی هسته‌ای کشور در پاسخ به این پرسش که در فضایی که شاهد تحریم، تهدید، خرابکاری‌های فنی بودیم، اطمینان داشتن از ایمنی نیروگاه بوشهر سخت نبود؟ اظهارکرد: ضریب‌هایی که ما برای اطمینان حاصل کردن از ایمنی نیروگاه در نظر داشتیم، بیش از حد معمول و استاندارد بود و تست‌‌ها گاهی ۴ بار تکرار می‌شد.

وی درباره برخورد آژانس نیروگاه بوشهر در روند ساخت، راه‌اندازی و بهره‌برداری گفت: آژانس یکی به نعل می‌زد، یکی به میخ. آژانس از یک طرف با فشار کشورهای متخاصم روبه‌رو بود و از طرفی براساس اساس‌نامه می‌دانستند که ایران حقوقی دارد و باید از ما حمایت می‌کرد. این کار هم در رابطه با بوشهر انجام شد و به ما کمک کرد. به‌طور کلی آژانس در نیروگاه بوشهر همکاری کرد و نیروهای ما از امکانات و کمک‌های آژانس استفاده کردند.

رییس نظام ایمنی هسته‌ای کشور در ادامه گفت‌وگوی خود با ایسنا با اشاره به همکاری‌ سازمان انرژی اتمی با اتحادیه اروپا به ویژه در حوزه ایمنی هسته‌ای در یک سال گذشته که از اجرای برجام می‌گذرد، اعلام کرد: نظام ایمنی هسته‌ای ۲۵ اسفند (۱۷ مارس) در بروکسل جلساتی را در چارچوب برجام در زمینه همکاری‌های فنی هسته‌ای با اتحادیه اروپا خواهد داشت و در این چارچوب، پیمانکار مشاور در قالب مناقصه بین‌المللی انتخاب می‌شود. تهیه و تنظیم این قرارداد ۵ تا ۶ ماه زمان برده است و در نهایت این متن به تأیید مقامات دو طرف رسید.

وی در توضیح قرارداد همکاری‌های فنی ایران و اتحادیه اروپا در حوزه ایمنی هسته‌ای، با بیان این‌که «ضوابط و مقررات در حوزه ایمنی هسته‌ای منبعث از تغییرات در فوکوشیما، حوادث و تحولات مختلف تغییر کرده است و هر ساله به روز می‌شوند» افزود: در سال‌های گذشته برای دریافت آخرین تحولات و تغییرات در این حوزه تحریم بودیم، اما امروز می‌توانیم با اجرایی شدن برجام علاوه بر همکاری‌های دو جانبه، تبادل کارشناس داشته باشیم. همچنین در قالب این قرارداد می‌توانیم بازرسی‌های مشترک از نیروگاه‌هایشان داشته باشیم و به‌طور متقابل متخصصان آنها در ایران حضور داشته باشند یا در سمینار‌ها و کنفرانس‌های مختلف شرکت می‌کنیم که در این مورد محدودیت‌های زیادی قبلاً وجود داشت.

وی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید پیمانکار همکاری‌های فنی و در حوزه ایمنی ایران و اروپا چه کشور یا کشورهایی خواهند بود؟ گفت: براساس اطلاعاتی که به دست ما رسیده است، از کشورهای فرانسه، اسپانیا، آلمان و برخی کشور‌ها هم به‌طور مشترک پیشنهاد مشارکت در مناقصه داده‌اند. اتحادیه اروپا برای ۳۶ ماه دوره اول این همکاری ۵ میلیون یورو اختصاص داده است که در دو بخش نظام ایمنی و نیروگاهی هزینه خواهد شد. همچنین قرار است یک مرکز ایمنی در ایران در همین چارچوب تأسیس شود که طی دوره اول و دوم همکاری ایران و اروپا این مرکز طراحی و تجهیز می‌شود. این مرکز به عنوان پشتیبانی فنی نظام ایمنی (TSO) در نظر گرفته می‌شود. مرکز پشتیبانی فنی نظام ایمنی کمک می‌کند تا نیروگاه‌های جدید که ساخته می‌شود ارزیابی ایمنی‌شان با استفاده از آخرین تجربیات و تحولات در این حوزه انجام گیرد.

راستخواه با بیان‌ این‌که معمولاً کشورهای دارای صنعت هسته‌ای چنین بخشی را در نظام ایمنی هسته‌ای‌ خود دارند، گفت: برای ساخت این مرکز باید شرایط را فراهم کنیم که شامل سخت‌افزار، دانش فنی، نیروی انسانی و Software (نرم‌افزار کدهای محاسباتی) می‌شود.

وی ادامه داد: تا الان به خاطر تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی به ما نرم‌افزار نمی‌دادند ولی الان خودشان آن را به ما می‌دهند و پروانه صدور این نرم‌افزار به ایران را هم صادر می‌کنند.

معاون صالحی در ادامه در پاسخ به این پرسش که دلیل راه‌اندازی نشدن رآکتور تحقیقاتی ۴۰ مگاواتی اراک در دولت قبل یا دولت فعلی نداشتن مجوز بین‌المللی راه‌اندازی و بهره‌برداری بود؟ برخی از مقامات دولتی و نیز سازمان انرژی اتمی در دولت قبل معتقد بودند رآکتور اراک مشکلی برای راه‌اندازی و بهره‌برداری نداشت؟ با رد این مطلب تأکید کرد: خیر. اصلاً این طور نبود. رآکتور اراک از نظر فنی به مرحله راه‌اندازی نرسیده بود و از نظام ایمنی هسته‌ای کشور نیز پروانه راه‌اندازی دریافت نکرده بود. این مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور است که باید در نهایت اجازه راه‌اندازی و بهره‌برداری را صادر کند و در دولت قبل پیمانکار مربوطه نتوانست به درجه‌ای برسد که این اجازه داده شود.

راستخواه در پاسخ به این پرسش که می‌توان انتظار داشت با اجرای برجام شاهد به روز شدن نظام ایمنی هسته‌ای کشور بیش از پیش باشیم؟ گفت: ابتدا جا دارد به نوبه خود از بزرگانی که زحمت برجام را کشیدند تشکر کنم. مخصوصاً جناب آقای دکتر صالحی، استاد ارجمند که با دانش و درایت خود در ضمیمه «۳» برجام این فرصت به ایران داده شده تا خود را به استانداردهای بین‌المللی روز نزدیک و نزدیک‌تر کند.

معاون صالحی درباره اجرای برجام و ادامه یافتن این توافق با توجه به تحولات سیاسی در دنیا به ویژه آنچه در آمریکا روی داده است، با بیان این‌که «بسیار خوشحالم که با برجام تابوی ترس از ایران شکست و به دنیا ثابت شد ایران قابلیت این‌که مورد همکاری و تعامل قرار گیرد را دارد» افزود: اکنون دنیا مشاهده کرده است که ایران توانمندی‌های زیادی در این حوزه دارد و بعید می‌دانم اجرای برجام متوقف شود.

راستخواه گفت که نسبت به برجام خوشبینم چون برای کل جامعه امید ایجاد کرد.

 

وی با بیان این‌که کار‌ها به خوبی در اصفهان و نطنز در حال انجام است و همزمان بازرسی‌‌ها از سوی آژانس انجام می‌شود اظهار کرد: دو هفته پیش کارگاهی با حضور کارشناسان آژانس درباره معادن اورانیوم و کارخانه تبدیل اورانیوم داشتیم و از همکاران سازمان در حوزه سوخت و معادن نیز در این دوره شرکت داشتند. در سطح جامعه نیز برای مخاطبان دیگری از مؤسسات علمی، انجمن‌های تخصصی سمینار‌هایی برگزار می‌شود تا از انرژی هسته‌ای مطلع و آگاهی‌رسانی صورت پذیرد. این آگاهی به مقبولیت استفاده از انرژی هسته‌ای کمک می‌کند و برای ثبات برنامه انرژی هسته‌ای مهم است. چنین برنامه‌هایی در یک فضای تعامل شدنی است و به نظرم این فضا ایجاد شده است. الان آژانس از ایران برای شرکت در مجامع مختلف تخصصی و حقوقی و فنی دعوت می‌کند. همچنین لیستی از کارشناسان ایرانی متخصص در امور بازرسی‌ از فعالیت‌ها و تأسیسات هسته‌ای آماده کردیم و برای آژانس می‌فرستیم و پیش‌بینی می‌کنم تا ۳ سال دیگر حداقل ۱۰ الی ۱۵ نفر از ایران در بازرسی‌‌ها و ارزیابی‌های آژانس در کشور‌های مشارکت داشته باشند.