به بهانه افزایش قیمت یکی از حیاتی‌‌ترین غذاهای ایران

قیمت برنج قد کشید!

نعیمه افشاری- برای مردم ما برنج استراتژیک است؛ سر سفره هر ایرانی بدون شک برنج وجود دارد و در مهمانی‌ها نیز برنج از اصلی‌‌ترین مواد غذایی است. شما سفره‌ای در ایران را نمی‌توانی بدون برنج تصور کنید و برنج همچنان نان جزء ضروریات است. در واقع برنج، این گوهر سفید و خوش طعم، از دیرباز […]

نعیمه افشاری- برای مردم ما برنج استراتژیک است؛ سر سفره هر ایرانی بدون شک برنج وجود دارد و در مهمانی‌ها نیز برنج از اصلی‌‌ترین مواد غذایی است. شما سفره‌ای در ایران را نمی‌توانی بدون برنج تصور کنید و برنج همچنان نان جزء ضروریات است. در واقع برنج، این گوهر سفید و خوش طعم، از دیرباز جایگاه ویژه‌‌ای در سفره ایرانیان داشته است. تا جایی که آن را طلای سفید ایران می‌نامند. شمال ایران با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان، شرایط ایده‌آلی را برای کشت برنج فراهم می‌کند. برنج‌های بی‌نظیری که نظیر آن را در دنیا نمی‌توانید بیابید، مانند برنج هاشمی گیلان و برنج دُم‌سیاه گیلان و برنج‌های دیگر شمالی. خاک حاصلخیز جلگه‌های شمالی و وجود رودخانه‌های پُرآب، از دیگر عوامل مهم در رواج کشت برنج در این منطقه بوده‌اند. همچنین، گیلان و مازندران به دلیل نزدیکی به دریای خزر، از دیرباز مراکز تجاری مهمی بوده‌اند و برنج یکی از مهم‌‌ترین محصولات صادراتی این مناطق بوده است. هر سال اما در آستانه سال جدید قیمت این مواد غذایی حیاتی رشد چشمگیری می‌کند. سال قبل نیز قیمت برنج در اسفندماه به شدت رشد کرد و به بیش از ۱۰۰ هزار تومان در هر کیلو رسید. حال و در شرایطی که یک‌ماه‌ونیم به آغاز سال جدید مانده، باز هم همان سناریو در حال تکرار شدن است!

قیمت برنج در بازار

بر این اساس، قیمت برنج خارجی درجه یک از ۸۵هزار تومان گذر کرده است. قیمت برخی از انواع برنج وارداتی پاکستانی نیز به حدود ۱۰۰هزار تومان رسیده است.‌ کیسه ۱۰کیلوگرمی برنج طارم استخوانی که ‌ماه پیش ۱۳۸هزار تومان نرخ خورده بود، اکنون با ۱۴۸هزار تومان قابل خریداری است. کیسه ۵کیلوگرمی برنج عنبربو طبیعت به نرخ ۴۴۶هزار تومان قابل خریداری است؛ درحالی‌که ‌ماه گذشته ۴۲۰هزار تومان به فروش می‌رسید.‌

علل گرانی برنج

در واقع آنچه در بازار در حال رخ دادن است، انعکاسی از مشکلات ساختاری و ناکارآمدی زنجیره توزیع است. از یکسو ممنوعیت مقطعی واردات، شرایط را برای نوسان و افزایش نرخ برنج فراهم کرده و از سوی دیگر، ورود شرکت‌های انحصاری به این بازار، بر نرخ برنج، نحوه توزیع آن تأثیر گذاشته است. در همین رابطه، رضا کنگری؛ رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، از وضعیت نامناسب بازار برنج خبر داد و اعلام کرد که با وجود موجودیت برنج در کشور، برخی فروشندگان به‌صورت محدود و قطره‌چکانی این کالا را به بازار عرضه می‌کنند. وی تأکید کرد که تغییر ارز نیمایی به توافقی، عامل اصلی این وضعیت است و دستگاه‌های مسئول باید برای افزایش عرضه و حفظ تعادل بازار اقدامات فوری انجام دهند. کنگری؛ با اشاره به افزایش قیمت برنج در بازار، بیان کرد: توزیع محدود برنج توسط برخی واردکنندگان و شرکت‌ها، باعث شده تا قیمت این کالا به‌طور چشمگیری افزایش یابد. برخی از این واردکنندگان در تلاش هستند تا برنج را با نرخ‌های جدید به بازار عرضه کنند. وی همچنین به سیاست‌های سال گذشته اشاره کرد و گفت: سال گذشته، واردکنندگان ملزم شدند به‌ازای واردات دو کیلوگرم برنج خارجی، یک کیلوگرم برنج ایرانی خریداری کنند. این اقدام سود خوبی برای آن‌‌ها داشت و امسال نیز برخی واردکنندگان با انعقاد قراردادهای کاشت برنج ایرانی، این محصول را به قیمت ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان خریداری و با قیمت ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به فروش رساندند. این موضوع باعث ایجاد انحصار در بازار شده است. اگر کاهش عرضه برنج ادامه یابد، شاهد افزایش نجومی قیمت برنج ایرانی خواهیم بود. به‌عنوان مثال، برنجی که قبلاً با قیمت ۱۰۰ هزار تومان فروخته می‌شد، اکنون به ۱۴۵ هزار تومان رسیده که افزایش ۴۵ درصدی را نشان می‌دهد.