اشکال در سامانه کنترل الکترونیکی موتور عامل‌ سقوط ایران‌۱۴۰ ‌اعلام شد

 

 

سازمان هواپیمایی اشکال در سامانه کنترل الکترونیکی موتور هواپیمای ایران ۱۴۰ را عامل مؤثر نارسایی در هشدار به موقع به خلبان از کارافتادن موتور و سقوط این هواپیما دانست.

به گزارش فارس ساعت ۹:۲۰ ‌روز یکشنبه ۱۹ مردادماه ۱۳۹۳ بود که یک فروند هواپیمای ایران ۱۴۰ به شماره ثبت EP-GPA مسیر تهران-طبس متعلق به شرکت هواپیمایی سپاهان، دقایقی پس از برخاستن از باند فرودگاه مهرآباد تهران، یک موتور خود را از دست داد و با وجود تلاش خلبان برای بازگشت به فرودگاه، هواپیما پس از برخورد به کابل‌های برق، دچار سانحه شد ‌و در جاده مخصوص کرج سقوط کرد.

در این حادثه دم هواپیما به علت ضربه از قسمت انتهایی هواپیما جدا شده و در محل جاده مخصوص کرج افتاد‌ و سر هواپیما هم در خاک فرو رفت‌ و دیگر قطعات به محیط اطراف پرتاب شد.

لحظاتی کوتاه پس از زمین خوردن این هواپیما در حوالی دیوار فرودگاه مهرآباد، بال‌های هواپیما به دلیل‌ پربودن ظرفیت مخزن سوخت منفجر شد؛ در این حادثه چند تن از مسافران موفق شدند از شکاف‌ ایجاد شده هنگام برخورد هواپیما با زمین و قبل از انفجار، از هواپیما خارج شوند، اما متأسفانه لحظاتی کوتاه پس از برخورد هواپیما با زمین، انفجار مهیب رخ داد و بقیه مسافران و کرو (خدمه) پروازی (در مجموع ۴۰ نفر) در این حادثه جان باختند.

این هواپیما قرار بود ۴۸ سرنشین خود (۴۰ مسافر و ۸ کرو پروازی) را از تهران به طبس منتقل کند، ‌اما به دلیل‌ از دست رفتن موتور، ‌در ۴ مایلی فرودگاه و در جاده مخصوص کرج سقوط کرد و حادثه آفرید‌.

در این پرواز ۳۴ مسافر بزرگسال، ۳ نوزاد زیر دو سال و ۳ کودک زیر ۱۲ سال حضور داشتند؛ تعداد ۸ نفر از این سانحه جان سالم به در بردند و متأسفانه بقیه مسافران جان باختند؛ کرو پروازی این هواپیما شامل دو نفر خلبان به نام‌های «معلم خلبان ایزدپناهی» و «کمک خلبان برقعی»‌، دو نفر مهماندار، دو مهندس پرواز و دو نفر از گارد (امنیت) پرواز بودند.

حدود دو ماه پس از حادثه و در تاریخ ۶ مهرماه ۱۳۹۳ بود که ‌رییس وقت سازمان هواپیمایی کشوری‌‌، در نشست خبری برخی جزییات بروز این حادثه را اعلام کرد.

بنا به گفته علی‌رضا جهانگیریان افزایش دما در روز بروز حادثه که ۳۸ درجه بود و نیز ارتفاع فرودگاه مهرآباد از سطح آب‌های آزاد، در کنار از دست رفتن موتور، از دیگر عوامل بروز این حادثه بود.

البته جهانگیریان مدعی شد که خلبان و کمک خلبان در لحظه از دست دادن موتور متوجه این موضوع نمی‌شوند و بعد از چند لحظه که هواپیما از باند جدا شده بود، از این مسأله مطلع شدند.

بنا به گفته رییس سابق سازمان هواپیمایی، با از دست رفتن موتور سمت راست، قدرت موتور سمت چپ ۱۰ درصد افزایش می‌یابد، اما هواپیما به سمت موتور از کار افتاده (سمت راست) می‌پیچد؛ خلبان سعی می‌کند هواپیما را در مسیر مستقیم نگه دارد، اما این موضوع امکان‌پذیر نمی‌شود‌؛ این عدم کنترل هواپیما در مسیر مستقیم و عدم افزایش سرعت هواپیما موجب می‌شود، هواپیما یک و نیم دقیقه در ارتفاع پایین ادامه حرکت دهد و دائم به سمت راست بپیچد؛ به همین دلیل نیروی بالابر هواپیما کاهش می‌یابد، اما خلبان ۳ بار سعی کرده است ارتفاع را کاهش دهد که با عدم توفیق، بالاخره‌ حادثه ‌رخ می‌دهد.

جهانگیریان این را هم گفت که به دلیل آن که در باک (مخزن سوخت) هواپیما بنزین زیادی وجود داشت، اغلب مسافران پس از انفجار و به علت آتش‌سوزی جان باختند.

اما پس از گذشت حدود ۱۸ ماه از حادثه، «نقص فنی»، نتیجه نهایی سانحه پرواز مسیر تهران – طبس اعلام شد.

مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری امروز در این‌باره گفت: پس از گذشت بیش از ۱۸ ماه از سانحه هواپیمای آنتونف ۱۴۰ و صرف هزاران نفر‌ساعت کار کارشناسی توسط تیم بررسی سانحه، کار بررسی سانحه هواپیمای مذکور به پایان رسید و نقص فنی نتیجه نهایی سانحه پرواز مسیر تهران- طبس علت اصلی سقوط هواپیما شناخته شد.

بنا به گفته رضا جعفرزاده با توجه به‌کارایی هواپیما و بررسی‌های تخصصی صورت گرفته روی همه احتمالات و نظریات، «اشکال در سیستم کنترل الکترونیکی موتور هواپیما» عامل محوری و مؤثر در سانحه بوده و اشکال در این سیستم نه تنها موجب نارسایی در هشدار به موقع به خلبان شده، بلکه خود عامل مهمی برای از دست رفتن موتور هواپیما شده است.

مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی گفت: سازمان هواپیمایی کشوری برای رسیدن به نتایج دقیق و رفع همه احتمالات مطرح شده و رسیدن به نتایج صحیح از همه ظرفیت‌های ممکن استفاده و در طول بررسی‌ها از کارشناسان روسی و اوکراینی و شرکت طراح و سازنده موتور هواپیما نیز بهره گرفته است.

 

مشاور رسانه‌ای رییس سازمان هواپیمایی بیان کرد: بررسی‌ها با توجه به مستندات موجود از جمله اطلاعات استخراج شده از FDR و CVR (جعبه سیاه) و لاشه هواپیما حاصل و از ۳ عامل سانحه‌ساز ماشین (هواپیما)، محیط (وضعیت جوی) و انسان عامل اول یعنی نقص فنی علت اصلی سانحه اعلام شد.