به بهانه آغاز پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه

حرکت نقدینگی از بورس به طلا

نعیمه افشاری- بازارسرمایه چند وقتی است که به خاطر مسائل سیاسی و تنش‌های پیرامون آن وضعیت خوبی ندارد. از یکسو بازگشت ترامپ باعث شده تا بسیاری آن را به‌عنوان عاملی برای تضعیف بورس قلمداد کنند و از سوی دیگر رشد بازار طلا همچنان ادامه دارد و با توجه به اتفاقات خارجی و داخلی بسیاری اعتقاد […]

نعیمه افشاری- بازارسرمایه چند وقتی است که به خاطر مسائل سیاسی و تنش‌های پیرامون آن وضعیت خوبی ندارد. از یکسو بازگشت ترامپ باعث شده تا بسیاری آن را به‌عنوان عاملی برای تضعیف بورس قلمداد کنند و از سوی دیگر رشد بازار طلا همچنان ادامه دارد و با توجه به اتفاقات خارجی و داخلی بسیاری اعتقاد دارند که بازار طلا بازاری مطمئن‌تر برای سرمایه‌گذاری است. آمار‌ها نیز حاکی از این موضوع است که در سال‌جاری بازار طلا توانسته گوی سبقت را از دیگر بازارهای مالی برباید و دارندگان طلا این روز‌ها خوشحال‌‌ترین سرمایه‌گذاران هستند. حال و در شرایطی که بازارسرمایه همچنان در خط‌قرمز قرار گرفته و شاخص نیز به صورت پیاپی در حال سقوط است، دولت پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه را راهکاری برای جمع آوری نقدینگی می‌داند که بیش‌ترین آن بی‌شک به خروج نقدینگی از بورس اختصاص دارد. بر این اساس در پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه بهار آزادی فراهم شده که هر فرد ایرانی بالای ۱۸ سال یک سکه تمام و دو نیم سکه و سه قطعه ربع سکه بهار آزادی از طریق پیش‌فروش‌های مرکز مبادله ایران خریداری کند، این بدان معناست که هر متقاضی می‌تواند هر سه نوع قطعه سکه را در تعدادهای مشخص شده خرید داشته باشد. تحویل سکه ضرب ۱۳۸۶ در موعد تحویل ۳۱ خرداد ۱۴۰۴: در پیش‌فروش روز یکشنبه ۲۸ بهمن ماه سال‌جاری با موعد تحویل ۳۱ خردادماه ۱۴۰۴، انواع سکه ضرب ۱۳۸۶ به فروش می‌رسد. همچنین تحویل سکه ضرب ۱۴۰۴ در موعد تحویل ۳۰ مردادماه ،۴۰۴: در پیش‌فروش روز دوشنبه ۲۹ بهمن‌ماه سال‌جاری با موعد تحویل ۳۰مردادماه ۱۴۰۴، انواع سکه ضرب ۱۴۰۴ به فروش می‌رسد.

پیش‌فروش سکه، ترمز طلا را می‌کشد؟

به عبارت دیگر سیاست پیش‌فروش سکه، برای مهار التهابات قیمتی اجرایی شده و گفته شده است برای جذب نقدینگی ریالی و مدیریت بازار طلا، یک‌میلیون قطعه سکه در این پیش‌فروش عرضه می‌شود. سیاست‌گذار در سال‌های اخیر با فعال کردن ابزار فروش سکه یا دلار، به دنبال مهار انتظارات تورمی است. اما تجربه سال‌های گذشته در حراج سکه یا عرضه ارز زیر قیمت بازار نشان می‌دهد که این ابزار‌ها نمی‌تواند باعث مهار انتظارات تورمی شود. حال سؤال این است که آیا این بار پیش‌فروش سکه باعث تغییر اساسی در یکی از بازارهای مالی می‌شود؟

پیش‌فروش سکه می‌تواند به بانک‌مرکزی در کنترل بازار ارز هم کمک کند

در همین رابطه، حمید حسینی؛ عضو اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به اینکه پیش‌فروش سکه می‌تواند به بانک‌مرکزی در کنترل بازار ارز هم کمک کند، چنین گفت: این اقدام می‌تواند در شرایط شوک اقتصادی، به ثبات بازار کمک کند. این سیاست به نوعی سرمایه‌ها را از بازار ارز به سمت سکه‌های پیش‌فروشی سوق می‌دهد. همچنین این اقدام می‌تواند در شرایط شوک اقتصادی، به ثبات بازار کمک کند، به نوعی با این طرح عرضه سکه افزایش پیدا می‌کند و با افزایش عرضه، قیمت و حباب سکه نیز کاهشی می‌شود. حسینی با اشاره به این موضوع که قیمت سکه پیش‌فروش شده بیش ‌از ۲۰ درصد کمتر از نرخ بازار است، بیان کرد: در چند وقت اخیر شاهد رشد قیمت سکه طلا بوده‌ایم؛ اما امیدواریم با قیمت جذابی که اعلام شده است نتیجه خوبی حاصل شود و در کنترل نوسانات بازار مؤثر باشد. اگر مدت زمان تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده کاهش پیدا کند استقبال بیشتری از این طرح صورت می‌گرفت؛ ولی در کل باید بگوییم اجرای این سیاست نیازمند مدیریت دقیق و متناسب با شرایط بازار است.

مدیریت تقاضا سکه با پیش‌فروش سکه

اصغر سام‌زاده؛ معاون اتحادیه طلا، جواهر و نقره شیراز نیز، با اشاره به آغاز پیش‌فروش یک میلیون سکه بانک‌مرکزی در مرکز مبادله ارز و طلا، گفت: در این پیش‌فروش قرار است به هر نفر شش قطعه سکه طلا شامل یک سکه تمام، دو نیم‌سکه و سه قطعه ربع سکه بهار آزادی داده شود که به نسبت تأثیر خود را بر بازار طلا و سکه خواهد داشت. وی تأکید کرد: با توجه به اینکه این سکه‌ها پیش‌فروش هستند و عملاً سکه‌ای در بازار عرضه نمی‌شود، بانک‌مرکزی با این ابزار به خوبی می‌تواند نقدینگی در سطح جامعه و تقاضای سکه را مدیریت کند.

کاهش انتظارات تورمی

رئیس اسبق اتحادیه طلا و جواهر، گفت: بخشی از آثار پیش‌فروش یک میلیون قطعه طلا توسط بانک‌مرکزی در کاهش نرخ تورم به دلیل کاهش انتظارات تورمی خود را نشان خواهد داد. محمد کشتی‌آرای؛ کارشناس طلا و سکه، به بررسی تأثیرات مثبت پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه در مرکز مبادله ایران پرداخت و اظهار کرد: بانک‌مرکزی با این اقدام، بسترهای لازم برای کاهش قیمت‌ها و شکستن حباب‌های موجود در بازار طلا که به دلایل مختلفی در هفته‌های اخیر ایجاد شده، فراهم کرده است. پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه می‌تواند تأثیرات مثبتی بر نرخ طلا داشته باشد و این روند همچنین می‌تواند به کاهش قیمت‌ها در بازارهای موازی مانند ارز منجر شود، چرا که بازار‌ها به صورت زنجیره‌ای از یکدیگر تأثیر می‌پذیرند. کشتی‌آرای؛ بر این باور است که پیش‌فروش و عرضه سکه طلا در جمع‌آوری نقدینگی سرگردان در جامعه نقش مؤثری ایفا می‌کند. وی تصریح کرد: جمع‌آوری نقدینگی یک استراتژی کلیدی برای کنترل تورم است که به دلیل سرگردانی نقدینگی و ورود سرمایه‌ها به بازارهای مختلف مالی به وجود می‌آید. این کارشناس تأکید کرد: بانک‌مرکزی با اجرای چنین طرح‌هایی می‌تواند به‌عنوان سدی در برابر نقدینگی‌های سرگردان عمل کند که می‌تواند بحران‌زا باشد؛ بنابراین تأثیرات پیش‌فروش یک میلیون قطعه طلا از سوی بانک‌مرکزی در کاهش نرخ تورم به واسطه کاهش انتظارات تورمی خود را نشان خواهد داد.

هیجانات بازار ارز و طلا باید کنترل شود

یک کارشناس پولی و بانکی، گفت: پیش‌فروش سکه توسط بانک‌مرکزی باعث کاهش حبابی می‌شود که در نرخ طلا و سکه ایجاد شده است، اما بخشی از این سیاست مثبت، دست دیگر بازارهاست؛ یعنی نباید گمان کنیم بانک‌مرکزی به‌تنهایی می‌تواند نرخ سکه را با عرضه‌های این‌چنینی کنترل کند، زیرا هیجانات نرخ‌‌ها در سایر بازار‌ها مثل بازار ارز، قیمت طلا را از خود متاثر می‌کند. حجت‌اله فرزانی؛ در گفت‌وگو با ایسنا، درباره اجرای طرح پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه توسط بانک‌مرکزی، اظهار کرد: در مقطع فعلی عرضه یک میلیون قطعه انواع سکه طلا در کاهش نرخ سکه و طلا و شکستن حباب هفته‌های اخیر قطعا اثرگذار است. وی تأکید کرد: البته در کنار این روند، سایر نهاد‌ها و وزارتخانه و در مجموع دولت باید مانع هیجاناتی شوند که بازار و نرخ ارز را افزایش می‌دهد. فرزانی؛ معتقد است در صورتی که هیجانات سیاسی و تنش‌های منطقه‌ای کنترل شود، سیل نقدینگی به سمت بازارهای مختلف مثل ارز و طلا برای حفظ ارزش دارایی نمی‌رود یا کمتر می‌شود. این کارشناس پولی و بانکی، تأکید کرد: تا خرداد و مهرماه که زمان سر رسیدهای توزیع سکه‌های پیش‌فروش شده، است دولتمردان باید مراقب انتظارات دیگری باشند که می‌تواند شرایط اقتصادی جامعه را ملتهب کند و اثرات مقطعی سنگینی روی نرخ ارز و به تبع آن طلا بگذارد.

سکه‌های پیش‌فروشی در موعد مقرر تحویل داده می‌شود

سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران نیز، گفت: سکه‌های پیش‌فروش شده بانک‌مرکزی در سررسید خود از طریق شعبه‌های بانک ملی به خریداران تحویل می‌شود. اصغر بالسینی؛ در مورد شبهه‌ای که در فضای مجازی مبنی بر عدم تعهد بانک‌مرکزی به تحویل به موقع سکه‌های پیش خرید شده مردم منتشر شده است، گفت: بر اساس اعلام قبلی بانک‌مرکزی، در زمان سررسیدهای پیش‌فروش سکه بانک‌مرکزی در ۳۱ خرداد و ۳۰ مرداد و ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴ آمادگی تحویل فیزیکی سکه‌های خریداری شده مردم در هزار شعبه بانک ملی در سراسر کشور وجود دارد. به گفته وی، از لحاظ لجستیکی آمادگی تحویل سکه پیش‌فروش شده در شعب وجود دارد و هیچ مشکلی در این باره نیست. سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، گفت: در نوبت‌های قبلی حراج سکه تاکنون بیش از ۸۵۰ هزار قطعه سکه تحویل خریداران شده است. بالسینی؛ یادآور شد: سکه‌های ضرب بانک‌مرکزی از اصیل‌‌ترین سکه‌ها و دارای استاندارد و عیار ۲۲ از ۲۴ است.