علی غلام‌فراهانی- همه ما دوست داریم تا اگر مجبور به فروش دارایی خود شدیم، آن را به بالا‌‌‌ترین رقم ممکن بفروشیم؛ به این کار مزایده می‌گویند. در واقع مزایده یکی از بهترین ابزار در دست دولت برای فروش اموال بیت‌المال است. کتاب تاریخ را که ورق بزنی، می‌بینی که این ابزار قرن‌‌‌ها پیش مورد استفاده […]
علی غلام‌فراهانی- همه ما دوست داریم تا اگر مجبور به فروش دارایی خود شدیم، آن را به بالا‌‌‌ترین رقم ممکن بفروشیم؛ به این کار مزایده می‌گویند. در واقع مزایده یکی از بهترین ابزار در دست دولت برای فروش اموال بیت‌المال است. کتاب تاریخ را که ورق بزنی، می‌بینی که این ابزار قرن‌‌‌ها پیش مورد استفاده قرار می‌گرفته است؛ مزایدات اموال هنری در قرن ۱۷ مورد استفاده قرار گرفته است. از آن زمان تاکنون تقریباً در تمامی کشورهای جهان، مزایده برگزار شده و می‌شود. در کشورمان نیز برگزاری مزایده یکی از اصلی‌‌‌‌ترین روش‌‌‌ها برای فروش اموال دولتی است و شفاف بودن این روش باعث شده تا روزانه هزاران مزایده و مناقصه در سطح کشور برای خرید و فروش اموال دولتی برگزار گردد. اما روزانه بسیاری از مزایداتی که برگزار می‌شود، بدون نتیجه به کار خود پایان می‌دهند که این امر هم باعث اتلاف زمان و هم باعث هزینه می‌شود. این امر باعث شده تا بسیاری از کارشناسان خواستار تغییر در اجرای قانون مناقصات و مزایدات شوند و در این بین نیز راهکارهایی را برای بهبود برگزاری مناقصات و مزایدات مطرح می‌کنند.
مزایده تکرارشونده
یکی از روش‌های تضمین موفقیت در برگزاری مزایده، مزایده تکرارشونده است. در شیوه تکرارشونده دولت از شرکت‌کنندگان مزایده درخواست می‌کند که بالا‌‌‌ترین قیمت پیشنهادی را اعلام کنند اما پس از اعلام قیمت‌ها، مزایده مجدد با بالا‌‌‌ترین قیمت‌ها تکرار می‌شود و با تکرار قیمت‌های بالاتری پیشنهاد می‌شود و به این ترتیب مزایده ممکن است ده‌ها بار تکرار شود. در اولین تجربه یک فرکانس که به ۲۰۰ برابر قیمت به فروش رفته بود، مزایده ۱۱۲ بار تکرار شد. در همین رابطه، میدری؛ وزیر کار و رفاه‌اجتماعی، مزایده تکرارشونده را راهی برای فروش اموال دولتی به بالا‌‌‌ترین قیمت می‌داند. وزیر تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی، در نشست «قانون برگزاری مناقصات، راه طی شده و اصلاحات مورد نیاز» گفت: اجرای شیوه مزایده تکرارشونده موجب کشف قیمت واقعی شرکت در حال واگذاری، افزایش اعتماد عمومی و شفافیت می‌شود. احمد میدری؛ در این جلسه با اشاره به ناکامی دولت در واگذاری شرکت‌ها، اظهار داشت: مزایده‌ها در ایران به دلیل روش واگذاری‌‌‌ها عملاً موفق نبوده است وهر جا که واگذار شد بعد از مدتی دولت یا خریدار متهم به فساد شدند. وی افزود: البته این تجربه به ما در ایران منحصر نمی‌شود و در سایر کشور‌‌‌ها هم با همین مسئله مواجه بودیم در روش فعلی نمی‌توان قیمت درست یک کالا و یا یک شرکت را کشف کرد به همین دلیل بعد از مزایده وقتی ارزش مزایده کشف شد افرادی که واگذار کرده‌اند، متهم به فساد می‌شوند. میدری؛ به شیوه جدید مزایده با عنوان «مزایده تکرارشونده» اشاره و تصریح کرد: چهار اقتصاددان بزرگ بعد از بروز مشکلات ناشی از شیوه مزایده مرسوم را ارائه داند که شیوه‌ای جدید محسوب می‌شود و هنوز در ایران اجرایی نشده است. وی به «قیمت پنهان شرکت‌هایی که در مزایده به شیوه سنتی به فروش می‌رفتند» اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعات مهم این است که وقتی شرکتی واگذار می‌شد بعد از مدتی معلوم می‌گردید که قیمت واقعی آن شرکت خیلی بالاتر بوده است در واقع آن شرکت قیمت واقعی پنهانی داشت که کسی نتوانسته بود آن را کشف کند. بر همین اساس در شیوه تکرارشونده تلاش می‌شد که با فرآیندی قیمت واقعی شرکت در حال واگذاری به نوعی کشف شود. به‌عنوان مثال برخی موارد مورد مزایده وقتی با یک مورد مکمل ترکیب می‌شوند، قیمت کالا خیلی افزایش پیدا می‌کند.
ارسال دیدگاه
قوانین ارسال دیدگاه