عدم جذابیت مناقصات معدنی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی با وجود هیاهوی بسیار در مورد جذابیت بخش معدن ایران برای سرمایه‌گذاری خارجی و با وجود سفرهای متعدد هیأت‌های مختلف تجاری به کشور، تاکنون هیچ سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی در بخش معدن (اکتشاف و معدنکاری) صورت نگرفته است. به گزارش فارس، یک سال دیگر سپری شد و […]
عدم جذابیت مناقصات معدنی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی
با وجود هیاهوی بسیار در مورد جذابیت بخش معدن ایران برای سرمایه‌گذاری خارجی و با وجود سفرهای متعدد هیأت‌های مختلف تجاری به کشور، تاکنون هیچ سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی در بخش معدن (اکتشاف و معدنکاری) صورت نگرفته است.
به گزارش فارس، یک سال دیگر سپری شد و به رغم هیاهوهای بسیار در مورد جذابیت بخش معدن برای سرمایه‌گذاری خارجی، خبر چندانی از موفقیت در این مورد وجود ندارد و با وجود سفرهای متعدد هیأت‌های مختلف تجاری به کشور و برگزاری اجلاس و همایش‌ها در داخل و خارج از ایران، هیچ سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی در بخش معدن (اکتشاف و معدنکاری) تاکنون صورت نگرفته است.
طی سال‌های اخیر بار‌‌ها مدیران بخش معدن اعلام کردند که ایران با داشتن بیش از ۶۰ میلیارد تن ذخایر معدنی در رتبه کشورهای برتر معدنی دنیا محسوب شده و ارزش ذخایر معدنی ایران بالغ بر ۷۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود. اگر واقعاً چنین است، به راستی چرا از سرمایه‌گذاری خارجی خبری نشده است؟ واقعیت چیست؟
در روایات آمده است که خداوند زوجی ساده‌لوح را فرزندی تنومند عنایت کرد و او را رستم نامیدند. با گذشت زمان، هر قدر که پسر بزرگ و بزرگ‌تر می‌شد، والدین به این باور می‌رسیدند و گاه نگران می‌شدند که نکند فرزندشان واقعاً رستم باشد! این روایت می‌تواند کنایه‌ای باشد به نگاه غیرواقعی و بزرگنمایی‌های انجام گرفته و فقدان شناخت کافی از بازار سرمایه‌گذاری‌های معدنی در سطح جهان و رویکرد سرمایه‌گذاران بین‌المللی.
در حالی که ایمیدرو برای جذب سرمایه‌گذار فراخوان می‌دهد ولی به دلیل محدودیت‌های قانونی ناچار است که در چارچوب آیین‌نامه معاملات و از طریق مناقصه عمل کند و طبعاً شرایط مناقصات برای هیچ سرمایه‌گذار خارجی نه تنها جذاب نیست، بلکه بازدارنده نیز محسوب می‌شود. در هیچ نقطه دیگری از دنیا که قانون معادن برای آن کشور وجود دارد و ساختار مشخص مالیاتی و حقوق دولتی بهره‌برداری و تولید ماده معدنی تعریف شده است، دیگر بهره مالکانه و شرط و شروط گذاشتن برای سرمایه‌گذار، محلی از اعراب نداشته و نخواهد داشت و همواره پس از تعیین صلاحیت مقدماتی، چارچوب و شرایط مشارکت و سرمایه‌گذاری از طریق مذاکرات تعیین می‌شود.
بخش خصوصی نیز متأسفانه متأثر از همین تفکر و به دلیل دشواری‌ها و تضادهای خواسته و ناخواسته با بخش دولتی و موانع پیش رو، در مواجهه با سرمایه‌گذار خارجی و به دلیل فقدان شناخت از چارچوب و شرایط موافقتنامه‌های مشارکت معدنی بین‌المللی، انتظارات غیرواقعی دارد و مترصد است که در کوتاه‌‌‌ترین فرصت بیش‌ترین منافع را کسب کند که اساساً با چارچوب فعالیت‌های معدنی در تضاد است.
متأسفانه عمده ذخایر معدنی برآورد شده در کشور تنها ارزش اکتشافی داشته و الزاماً قابلیت معدنکاری ندارند و عملاً ارزش اعلام شده ذخایر معدنی کشور از واقعیت کاملاً به دور است. در ارزش‌گذاری دارایی‌های معدنی بسیاری از این ذخایر به جهت این‌که در رده استنباطی هستند، قابلیت ارزش‌گذاری ندارند. به همین دلیل ارزش ۷۰۰ میلیارد دلاری منابع معدنی کشور باورپذیر نیست.
از سوی دیگر بسیاری از داده‌های اکتشافی معدنی مخدوش و غیرقابل استناد بوده و در چارچوب استانداردهای بین‌المللی گزارش دهی معدنی نمی‌گنجند و برای سرمایه‌گذار خارجی جذابیت ندارد، لذا در صورت فهم و پذیرش این حقایق می‌بایست انتظارات را نیز واقعی در نظر گرفت.
هر چند شاید عده‌ای عدم موفقیت در جذب سرمایه‌گذاران خارجی در بخش معدن را به واسطه مشکلات سیاسی و ابهام در شرایط پس از برجام تلقی کنند ولی این نکته تنها یکی از موانع و محدودیت‌ها در مواجهه با این موضوع است.
فراموش نکنیم که در مقام مقایسه، حداقل در هر حالتی ایران به مراتب از بسیاری کشورهای آفریقایی که جولانگاه شرکت‌های معدنی بین‌المللی شده است، شرایط پایدار و مساعدتری دارد و زیرساخت‌ها برای فعالیت‌های معدنی به مراتب مناسب‌تر است.
به جرأت می‌توان مدعی شد که عامل مهم بازدارنده، ناآگاهی و فقدان دانش کافی از معدن و اکتشافات معدنی در بعد بین‌المللی است، لذا در این راستا و برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی، تغییر را می‌بایست از بعد فنی آغاز کنیم و طرحی نو در اندازیم.
بهمن رشیدی، عضو کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.