پارادوکس توسعه‌ای در حوضه آبریز دریاچه ارومیه مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با انتقاد از ارزش‌افزوده منفی اقتصاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی ۳ دهه اخیر، اظهار کرد: طی سال‌های ۸۸ تا ۹۲ درآمد کشاورزان آذربایجان‌غربی و آذربایجان‌شرقی نسبت به میانگین درآمد کشور پایین‌تر بوده است. به گزارش ایسنا، […]
پارادوکس توسعه‌ای در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با انتقاد از ارزش‌افزوده منفی اقتصاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی ۳ دهه اخیر، اظهار کرد: طی سال‌های ۸۸ تا ۹۲ درآمد کشاورزان آذربایجان‌غربی و آذربایجان‌شرقی نسبت به میانگین درآمد کشور پایین‌تر بوده است.
به گزارش ایسنا، مسعود تجریشی در نخستین نشست خبری سال ۹۶ وضعیت دریاچه ارومیه را تشریح کرد و گفت: در منطقه خزر و ارومیه امسال نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد کاهش بارش داشتیم. همچنین بارش این منطقه نسبت به میانگین بارش بلندمدت ۱۷ درصد کاهش یافته است.
بارش‌های منطقه ارومیه مثبت ارزیابی نمی‌شود
وی با بیان این‌که بارش‌های پاییز در منطقه ارومیه ضعیف بود، افزود: بارش‌های فصل زمستان نرمال بود، برای بهار نیز بارندگی در حد طبیعی و نرمال پیش‌بینی شده است. در مجموع چون بارش فصل پاییز در این منطقه خوب نبود، مجموع بارش‌‌‌ها تاکنون مثبت ارزیابی نمی‌شود.
مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با تأکید بر این‌که نمی‌توانیم احیای دریاچه ارومیه را به بارش‌‌‌ها ربط دهیم، اظهارکرد: دریاچه به علت بارش‌‌‌ها خشک نشده که از این طریق بتواند پر آب و احیا شود. در تمام دنیا به این موضوع می‌پردازند که چند درصد از منابع آبی هر منطقه را می‌توان مورد بهره‌برداری قرارداد.
تجریشی با بیان این‌که باید بپذیریم در منطقه خشکی واقع هستیم، گفت: نباید از طبیعت بیش از ظرفیت آن بهره‌برداری کنیم. اخیراً مقاله‌ای در نشریه نیچر منتشر شده که براساس آن ایران یکی از ۴ کشوری است که بیش‌ترین بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی را دارد.۸ درصد کل آب زیرزمینی که در تمام دنیا برداشت می‌شود، در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از ارتباط آب با مقوله‌های سیاست و امنیت کشور غفلت می‌شود
این عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه با تأکید بر این‌که شواهد نشان می‌دهد هنوز آب را در کشور جدی نگرفته‌ایم، گفت: در ایران به خطرات ناشی از مصرف بی‌رویه آب و کاهش آب‌های زیرزمینی تنها به عنوان یک خبر نگاه می‌شود و به واقعیت، پیچیدگی و پیوند آب با حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد، سیاست و امنیت به‌طور جدی توجه نمی‌شود.
وی با اشاره به این‌که دریاچه ارومیه آینه تمام نمای وضعیت مدیریت آب در ایران است، تأکیدکرد: تبعات این شکل مدیریتی را در حال حاضر در ارومیه به عنوان منطقه‌ای که میانگین بارش‌های آن بالای ۳۰۰ میلی‌متر است، می‌بینیم. استفاده بی‌رویه از آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه عامل اصلی خشکی این دریاچه است.
تجریشی با بیان این‌که نوسانات اقلیمی حاکی از آن است که بارش‌‌‌ها و روان‌آب‌‌‌ها در سال‌های اخیر کاهش یافته است، افزود: در دو دهه اخیر افزایش دما نیز اتفاق افتاده است. بنابراین برای مدیریت این حوضه آبریز باید عملکرد مطلوبی داشته باشیم و باید بیش از هر چیز استفاده از منابع آبی مورد توجه قرار گیرد.
توسعه بی‌رویه کشاورزی متهم اصلی خشکی دریاچه ارومیه
مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به این‌که متهم اصلی مصرف بی‌رویه آب و خشکی دریاچه ارومیه کشاورزی منطقه است، گفت: دسترسی آسان به آب و عدم مدیریت صحیح آب در حوضه آبریز در منطقه ارومیه حاکم است. اگر بتوانیم در چگونگی مصرف آب بین کشاورزی و محیط‌زیست توازن منطقی برقرار کنیم؛ می‌توانیم حفظ دریاچه ارومیه را در کنار توسعه کشاورزی و رشد اقتصاد قوی در منطقه داشته باشیم.
ارزش‌افزوده منفی اقتصاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی ۳ دهه اخیر
وی با تأکید بر این‌که در زمینه مدیریت منابع آب از جمله مدیریت منابع آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه با چالش چند وجهی مواجه هستیم، اظهارکرد: طی ۳ دهه اخیر ارزش‌افزوده‌ای که بر روی آب و از طریق اقتصاد کشاورزی در این منطقه ایجاد کرده‌ایم، ارزش‌افزوده مثبتی نبوده است. برای استفاده هر متر مکعب آب کم‌تر از ۲۰ سنت ارزش اقتصادی تولید کرده‌ایم و درآمد کشاورزی طی سال‌های اخیر در منطقه ارومیه نزول یافته است.
تجریشی با بیان این‌که معیشت عمده آذربایجان‌غربی روی کشاورزی می‌چرخد، افزود: آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد بین سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ درآمد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، روند نزولی داشته است. این در حالیست که سطح کشت زیرآبی در این منطقه گسترش یافته است. دسترسی راحت به منابع آب از سوی کشاورزان باعث شده که آنها توسعه کشاورزی و استفاده بیش‌تر از آب داشته باشند، اما با این وجود افزایش درآمد نداشته‌اند. در حقیقت برای آبی که مصرف شده، کارایی ایجاد نشده است.
درآمد کشاورزان آذربایجان‌های‌غربی و شرقی پایین‌تر از میانگین درآمد کشور است
این مقام مسؤول در ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به این‌که بین سال‌های ۸۸ تا ۹۲ درآمد کشاورزان آذربایجان‌غربی و آذربایجان‌شرقی از میانگین درآمد کشور پایین‌تر آمده است، تأکیدکرد: سیاست‌های اقتصادی ما در سال‌های اخیر بر مصرف آب بیش‌تر و توسعه کشاورزی تأکید داشته است. این در حالیست که این توسعه کشاورزی منجر به افزایش درآمد کشاورزان منطقه نشده است.
وی افزود: برای مثال در سال‌های اخیر در این منطقه توسعه گسترده باغات سیب صورت گرفته است. از آنجا که برای گسترش باغ سیب زنجیره ارزش در این منطقه وجود ندارد، برای همین در آذربایجان‌غربی مشاهده می‌کنیم که محصولات سیب به صورت فله‌ای از بین می‌رود. این به این معناست که آب مصرف شده و کشاورز زحمت کشیده ولی چون زنجیره ارزش در این منطقه وجود ندارد، باعث شده رشد اقتصادی برای منطقه به دنبال نیاورد.
تجریشی با اشاره به این‌که سال گذشته طبق مصوبه قرار شد که چغندرقند از آذربایجان خارج نشود، اظهارکرد: پیش از این از آذربایجان برای انتقال چغندرقند به‌کارخانه‌های قند اصفهان و خراسان ۱۰۰۰ کیلومتر طی می‌شد و ارزش اقتصادی برای ۳۰۰ هزار تن چغندرقند مازاد استان تنها ۱۸ میلیون دلار بود در حالی که تنها هزینه سوخت و استهلاک ماشین به ۲۰ میلیون دلار می‌رسید. بنابراین با وجود مصرف آب برای تولید چغندرقند و زحمت کشاورزان تولید این محصول برای آذربایجان ارزش اقتصادی نداشت. برای همین است که هزینه تمام شده محصولات کشاورزی در ایران افزایش می‌یابد و در این شرایط است که مشاهده می‌کنیم قیمت محصولات صادراتی ما در مقایسه با ترکیه ۵۰ درصد بیش‌تر است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.