تعطیلات نوروز؛ فرصتی برای تخلفات ساختمانی

تعطیلی نهادهای نظارتی صنعت ساختمان در روزهای پایانی سال و تعطیلات نوروز، نه‌تنها فرآیندهای اداری و روند نظارت بر ساخت‌وساز‌ها را متوقف می‌کند، بلکه باعث کُندی پیشرفت پروژه‌ها و زیان‌های اقتصادی قابل‌توجهی را برای سازندگان و پیمانکاران به همراه دارد. این در حالی است که برخی افراد سودجو از فرصت تعطیلات استفاده کرده و اقدام […]

تعطیلی نهادهای نظارتی صنعت ساختمان در روزهای پایانی سال و تعطیلات نوروز، نه‌تنها فرآیندهای اداری و روند نظارت بر ساخت‌وساز‌ها را متوقف می‌کند، بلکه باعث کُندی پیشرفت پروژه‌ها و زیان‌های اقتصادی قابل‌توجهی را برای سازندگان و پیمانکاران به همراه دارد. این در حالی است که برخی افراد سودجو از فرصت تعطیلات استفاده کرده و اقدام به ساخت‌وساز غیرمجاز و غیراستاندارد می‌کنند که این موضوع نیز اهمیت استمرار نظارت نهادهای متولی و ایجاد شیفت‌های کاری در ایام تعطیلات را دوچندان می‌کند. به گزارش مهر، مهدی محرمی‌شام‌اسبی؛ رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران، با اشاره به تعطیلی نظارت نظام مهندسی ساختمان و شهرداری در ایام نوروز، اظهار کرد: از ۲۰ اسفندماه تا ۲۰ فروردین ماه، نظارت شهرداری‌‌ها و نظام مهندسی تقریباً متوقف می‌شود. وی دلیل اصلی این موضوع را کمبود نیروی انسانی و مرخصی‌های نوروزی کارکنان نظارتی دانست و افزود: این تعطیلی چالش‌های زیادی برای صنعت ساختمان ایجاد می‌کند که از جمله آن‌‌ها می‌توان به زیان مالی برای سرمایه‌گذاران و پیمانکاران، افزایش تخلفات ساختمانی و افت بهره‌وری در بخش نظارت مهندسی اشاره کرد. رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران، با تأکید بر خسارات اقتصادی ناشی از این تعطیلی‌‌ها، گفت: وقتی نظارتی بر پروژه‌ها وجود نداشته باشد، بسیاری از آن‌‌ها متوقف می‌شوند که این مسئله هزینه‌های اضافی برای کارفرمایان و مهندسان به همراه دارد. محرمی‌شام‌اسبی؛ همچنین به افزایش تخلفات ساختمانی در این بازه‌زمانی اشاره کرد و افزود: برخی افراد در این ایام بدون مجوز اقدام به ساخت‌وساز غیراصولی و تخلفات مهندسی می‌کنند که در درازمدت منجر به کاهش کیفیت ساختمان‌‌ها و حتی تهدید ایمنی شهروندان خواهد شد. وی با انتقاد از کاهش نظارت در این بازه‌زمانی، گفت: ما در طول سال برای نظارت دقیق برنامه‌ریزی می‌کنیم، اما در این یک ماه تعطیلی، تمام این برنامه‌ریزی‌‌ها مختل می‌شود. رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران، درخصوص راهکارهای جلوگیری از این چالش‌‌ها، تصریح کرد: یکی از پیشنهادهای ما شیفت‌بندی مسئولان کنترل ساختمان در شهرداری‌‌ها است تا به‌جای تعطیلی کامل، نیروهای نظارتی در شیفت‌های کاری تقسیم شوند و از سیستم‌های هوشمند برای کنترل وضعیت پروژه‌ها استفاده شود. وی راه‌اندازی سامانه آنلاین گزارش تخلفات را یکی دیگر از راهکار‌ها عنوان کرد و افزود: با ایجاد یک سامانه دیجیتال، مهندسان، پیمانکاران و حتی شهروندان می‌توانند وضعیت پروژه‌های ساختمانی را به‌صورت آنلاین گزارش کنند تا روند نظارت در ایام تعطیلات نیز ادامه داشته باشد. همچنین امین حسنوند؛ کارشناس حوزه مسکن، گفت: بسیاری از پروژه‌های ساختمانی به دلیل تعطیلات رسمی و نبود نیروی کار در این ایام، روند اجرایی خود را کُند یا متوقف می‌کنند. اما تعطیلی رسمی نظارت‌های نظام مهندسی و شهرداری می‌تواند چالش‌های متعددی را به همراه داشته باشد. وی افزود: شهرداری به دلیل تردد مسافرین نوروزی برای حفظ جلوه و آرامش شهروندان ساخت‌وساز را متوقف می‌کند، اما یکی از مهم‌‌ترین این چالش‌ها، افزایش ساخت‌وسازهای غیرمجاز در حریم شهر‌ها و مناطق حساس است. معمولاً در تعطیلات نوروز، میزان تخلفات ساختمانی افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه برخی سودجویان از کاهش حضور ناظران استفاده کرده و اقدام به ساخت‌وساز غیرقانونی می‌کنند. این موضوع می‌تواند در آینده به مشکلات حقوقی و فنی جدی منجر شود. حسنوند؛ ادامه داد: برخی پروژه‌ها، مانند گودبرداری‌‌ها یا پروژه‌های حساس عمرانی نظیر پل‌سازی و راهسازی، امکان توقف ندارند. گودبرداری، به‌ویژه در مجاورت ساختمان‌های دیگر، فرآیند کاملاً مهندسی است که اگر به‌طور ناگهانی متوقف شود، خطرات جانی و مالی جدی ایجاد می‌کند. بنابراین، نظارت مستمر بر چنین پروژه‌هایی حتی در تعطیلات نوروز ضروری است. این کارشناس ساخت‌وساز و مهندس پایه یک، تأکید کرد: تعطیلی نظارت بر ساخت‌وساز در ایام نوروز و ویژه، نه‌تنها باعث کاهش امنیت ساخت‌وساز می‌شود، بلکه از نظر اقتصادی نیز به صنعت ساختمان آسیب می‌زند. صنعت ساختمان‌سازی با بیش‌از ۲۰ عنوان شغلی دیگر ارتباط مستقیم دارد و توقف کارگاه‌ها در این بازه‌زمانی می‌تواند به کارگران و سرمایه‌گذاران خسارت بزند. وی اظهار کرد: به جای تعطیلی کامل نظارت‌ها، شهرداری و سازمان نظام مهندسی می‌توانند با بهره‌گیری از سیستم‌های پایش آنلاین و پردازش تصویری، نظارت مستمر بر پروژه‌های ساختمانی داشته باشند. همچنین، تقویت گشت‌های نظارتی در مناطق حساس و تفکیک پروژه‌های قابل تعطیلی از پروژه‌هایی که نیاز به ادامه فعالیت دارند، می‌تواند تا حد زیادی از بروز تخلفات و آسیب‌های اقتصادی جلوگیری کند.