با تولید کنسانتره مونازیت

ایران به جمع تولیدکنندگان عناصر نادر خاکی پیوست

محمد قره‌داغلی – عناصر نادر خاکی شامل ۱۷ عنصر شیمیایی حیاتی است که به دلیل ویژگی‌های خاص فیزیکی و شیمیایی خود، در بسیاری از صنایع پیشرفته و فناوری‌های نوین کاربردهای گسترده‌ای دارند. به گزارش مناقصه‌مزایده، این عناصر که شامل لانتانیدها، اسکاندیم و ایتریم می‌شوند در ساخت آهن‌رباهای دایمی، باتری‌های پیشرفته، کاتالیزورها، نمایشگرهای الکترونیکی، داروهای خاص، […]

محمد قره‌داغلی – عناصر نادر خاکی شامل ۱۷ عنصر شیمیایی حیاتی است که به دلیل ویژگی‌های خاص فیزیکی و شیمیایی خود، در بسیاری از صنایع پیشرفته و فناوری‌های نوین کاربردهای گسترده‌ای دارند. به گزارش مناقصه‌مزایده، این عناصر که شامل لانتانیدها، اسکاندیم و ایتریم می‌شوند در ساخت آهن‌رباهای دایمی، باتری‌های پیشرفته، کاتالیزورها، نمایشگرهای الکترونیکی، داروهای خاص، تجهیزات مخابراتی و تجهیزات تخصصی دفاعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این عناصر نادر خاکی نقش مهمی در صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر مانند توربین‌های بادی و خودروهای الکتریکی ایفا می‌کند، زیرا به بهبود کارایی و کاهش وزن تجهیزات کمک می‌کنند. ذخایر جهانی عناصر نادر خاکی عمدتاً در کشورهای چین، آمریکا، روسیه، هند و استرالیا متمرکز شده است. مونازیت به‌عنوان یکی از منابع مهم عناصر نادر خاکی شناخته می‌شوند که ذخایر قابل‌توجهی از این عناصر در مخروط‌افکنه مروست و به صورت کلی زون سنندج سیرجان، در کشورمان وجود دارد که به تازگی یک شرکت داخلی موفق به تولید کنسانتره مونازیت شده که در این ماده، ۱۷ عناصر نادر خاکی وجود دارد و به‌زودی کارخانه تولید انبوه این اکسید‌ها احداث خواهد شد. مهدی حمیدی؛ مدیرکل بهره‌برداری از معادن وزارت صمت، اظهار داشت: چند سالی است تلاش‌های بسیاری برای فرآوری عناصر نادر خاکی در ایران آغاز شده بود که با تولید موفق کنسانتره مونازیت توسط یک شرکت داخلی رسماً ایران به جمع کشور‌های دارای فناوری فرآوری عناصر نادر خاکی دست یافت. وی در ادامه، با اشاره به اینکه کشور‌های استرالیا، آمریکا و چین در فرآوری این عناصر پیشرو هستند، افزود: فرآوری عناصر نادر خاکی به جهت هزینه‌بر بودن، ملاحظات محیط‌زیست در فرآوری، محدودیت منابع، نوسانات قیمت و فرآوری پیچیده آن امروز در دنیا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و کشور‌هایی که این ذخایر معدنی را دارند برای تولید انبوه این عناصر در رقابت تنگاتنگ هستند. مدیرکل بهره‌برداری از معادن وزارت صمت، همچنین افزود: این شرکت معدنی موفق به تولید کنسانتره مونازیت با عیار بالا و فرآوری ۱۵ عنصر نادر خاکی شده است. حمیدی؛ درباره کاربرد‌های عناصر نادر خاکی هم، گفت: این عناصر کمیاب در صنایع الکترونیک، پزشکی، انرژی‌های تجدیدپذیر، خودروسازی، هسته‌ای، نظامی و فضایی کاربرد دارند. همچنین اردشیر سعدمحمدی؛ مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، گفت: تقسیم‌بندی در مباحث صنعتی در دنیا به دو دسته صنایع پایین‌دست و صنایع ‌های‌تک است. ما در صنایع‌ ‌های‌تک سرمایه‌گذاری شایانی نداریم و ارزش‌افزوده به لحاظ اقتصادی در صنایع ‌های‌تک با صنایع معمولی قابل قیاس نیست، بنابراین فراهم‌سازی شرایط ‌‌های‌تک برای سرمایه‌گذاری در کشور حائزاهمیت است. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، افزود: برای سرمایه‌گذاری در صنایع‌ های‌تک به مواد اولیه نیاز است که یکی از آن‌ها عناصر نادر خاکی است. این عناصر کاربردهای زیادی در صنایع پیشرفته دارند و می‌توانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری با ارزش‌افزوده بالا در کشور ایجاد کنند که در اقتصاد ملی می‌تواند تأثیر بسیاری داشته باشد. وی ادامه داد: در موضوع عناصر خاکی، اگرچه جدا کردن اکسیدهای نادر خاکی از یکدیگر بسیار اهمیت دارد، اما اقتصادی بودن جدایش اهمیت بیشتری دارد. در شرایط فعلی ما به جداسازی عناصر گروه لانتانید‌ها‌ها دست یافته‌ایم که ۱۵ عنصر در آن وجود دارد که شامل سریوم، ساماریوم، پرازئودیمیموم و… است. سعدمحمدی؛ تصریح کرد: چین از جمله کشورهایی است که ذخیره مناسب و دانش این کار را دارند. این کشور ۴۴ میلیون تن ذخیره دارد و میزان استخراج آن با بالا‌ترین استخراج ۲۴۰ هزار تن در سال است. ویتنام ۲۲ میلیون تن ذخیره خالص دارد و علاوه بر این کشورهای آمریکا، روسیه، استرالیا نیز این ظرفیت‌‌ها را دارند. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، گفت: در دو معدن کشور حدود ۱۲۵ میلیون ذخیره وجود دارد. اما نقاط بسیار باارزش‌تر با عیارهای بسیار بالاتر وجود دارد که می‌تواند در آینده اقتصادی بودن فرآیند را تضمین کند. در حال‌حاضر به صورت پایلوت به این دانش دست یافته‌ایم و تفکیک عناصر نادر خاکی را نیز انجام داده‌ایم؛ در مرحله بعد باید به ایجاد سرمایه‌گذاری برای تولید فکر کنیم و در ادامه نیز باید امکان سرمایه‌گذاری برای صنایع‌ های‌تک را فراهم سازیم. وی در ادامه، به کاربردهای گسترده عناصر نادر خاکی در صنایع پیشرفته اشاره کرد و گفت: این عناصر در تولید تجهیزات الکترونیکی، مگنت‌ها، آهن‌رباهای دایمی که در تولید ژنراتور‌ها به‌کار گرفته می‌شود، تکنولوژی پزشکی، سیستم‌های خنک‌کننده و… کاربرد دارد. سعدمحمدی؛ با بیان اینکه از ظرفیت تولید ۵۱ میلیون تن فولاد عبور کرده‌ایم، گفت: برای تولید آلیاژهای فولادی خاص به عناصر خاکی نادر نیاز است. بنابراین ما در ابتدای مسیر قرار داریم که در آینده در بحث صنعت و معدن شرایط جدیدی را برای کشور ایجاد کند.