توصیه‌هایی برای تنظیم یک قرارداد «خوب» در پروژه‌های عمرانی هدف: ارایه رهنمون‌های کامل و جامعی برای تنظیم اسناد مناقصه و اسناد قرارداد که عاری از ابهام بوده و فشرده و مختصر هستند. (۱) مقدمه (۱-۱) این راهنما به قراردادهای مهندسی عمران می‌پردازد و توسط یک مهندس براساس یک سند قرارداد، تهیه و تنظیم شده است. […]
توصیه‌هایی برای تنظیم یک قرارداد «خوب» در پروژه‌های عمرانی
هدف: ارایه رهنمون‌های کامل و جامعی برای تنظیم اسناد مناقصه و اسناد قرارداد که عاری از ابهام بوده و فشرده و مختصر هستند.
(۱) مقدمه
(۱-۱) این راهنما به قراردادهای مهندسی عمران می‌پردازد و توسط یک مهندس براساس یک سند قرارداد، تهیه و تنظیم شده است.
(توجه: استانداردهای SABS باید به SANS – استاندارد ملی آفریقای‌جنوبی – تغییر نام داده شوند)
هدف این توصیه نامه، تشریح این مسأله است که: یک سند قرارداد باید شامل چه مواردی باشد که به عنوان یک سند «خوب» تلقی گردد و پیمانکاری که قرار است یک پیشنهاد را تنظیم نموده و کارها را به اجرا در آورد، آن سند را مطلوب قلمداد نماید. سند خوب باید موجز و کامل باشد. یک سند «ضعیف» به‌طور کلی مبهم و ناقص بوده و نه تنها باعث بروز اختلافات می‌گردد، زمینه مطرح نمودن ادعاهای متعدد را توسط پیمانکار فراهم می‌نماید. هدف از انعقاد یک توافقنامه کتبی این است که هر دو طرف قرارداد بدانند که دقیقاً چه انتظاری از آنها می‌رود. بنابراین، در صورت بروز اختلاف، هر دو طرف قرارداد قادر خواهند بود که به سند مکتوب مراجعه نموده و چگونگی حل و فصل اختلافات را تعیین نمایند. مزیت یک سند خوب این است که ادعاهای خسارت و هزینه اضافی را کاهش داده و هیچ جای ابهامی برای چگونگی برخورد با این ادعا‌‌ها باقی نمی‌گذارند. این مسأله بدون شک به نفع مشتری نیز خواهد بود.
(۱-۲) فراخوان مناقصه
اطلاعیه‌هایی که دعوت به مناقصه می‌نمایند باید به‌طور طبیعی اطلاعات زیر را ارایه دهند:
– عنوان و شماره مناقصه/قرارداد
– محل و ماهیت کارها
-زمان، مکان و چگونگی دریافت اسناد
– سپرده‌ها یا پرداخت‌های مورد نیاز (در صورت وجود)
– تاریخ، زمان و مکان بررسی محل احداث پروژه
– تاریخ، زمان و مکان ارایه اسناد مناقصه
– چگونگی کسب اطلاعات مربوطه (شماره تلفن)
– آیا همه می‌توانند در مناقصه شرکت نمایند یا فقط کسانی که قبلاً تأیید صلاحیت شده‌اند مجاز به شرکت هستند. همچنین، اطلاعیه‌ها باید در رابطه با موارد زیر، توضیح کاملی را ارایه نمایند:
پروژه، هدف کلی پروژه، زمان پیشنهادی برای انجام پروژه و یک تصویر کلی از وسعت و حجم پروژه. باید به این نکته توجه داشت که ممکن است دعوتنامه مناقصه، خود جزیی از اسناد قرارداد باشد البته در صورتی که این مسأله به صراحت ذکر شده باشد.
(۲) اسناد مناقصه
(۲-۱) تعدادی از اسناد که ممکن است همه یا برخی از موارد زیر را در بر بگیرد در مجموع اسناد مناقصه نامیده می‌شوند:
– شرایط مناقصه
– شرایط خاص مناقصه (ویژه)
– وسعت و حجم قرارداد
– شرایط کلی قرارداد
– شرایط خاص قرارداد
مشخصات کلی (استاندارد شده)
– مشخصات پروژه
– فهرست اقلام به همراه مقدمه یا لیست قیمت‌ها در صورت انعقاد یک قرارداد مقطوع بر اساس قیمت کل کار.
– برگه راهنما
– نقشه‌ها شامل نقشه‌های مکانی (که به‌طور جداگانه به همراه عنوان، شماره و شماره اصلاح لیست شده‌اند)
پیوست (۱) جدول زمانی کار روزانه در صورتی که در فهرست اقلام ذکر نشده باشد.
پیوست (۲) کارهایی که قبلاً توسط پیشنهاد کننده به انجام رسیده است (پروژه‌های قبلی)
پیوست (۳) شرایط پیمانکار و اصلاحات پیشنهادی (شامل خطاهایی که مشاهده شده است)
پیوست (۴) سایر موارد (در صورتی که شرایط کلی قرارداد‌‌ها اعمال گردد (GCC)، باید پیوست‌های (GCC)شامل موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
پیش فاکتورهای شرایط خاص، اصلاحات ارایه شده توسط پیشنهادکننده، فرم مناقصه، ضمانتنامه و وجه‌الضمان) – ضمیمه شرایط، مشخصات و غیره
– فرم مناقصه و ضمیمه آن، ضمانتنامه، فرم توافقنامه قرارداد.
اسناد ممکن است در قالب یک مجلد یا تعدادی از کتابچه‌های جداگانه ارایه گردند.
اسناد «خوب» باید پرینت شده باشند و همه صفحات و موارد مربوطه شماره‌گذاری شده باشند (به منظور این که بتوان موارد یا صفحات جا افتاده را شناسایی کرد) و نباید هیچ خطای فاحشی در آنها وجود داشته باشد (مثل اشتباهات تایپی و املایی). در مواردی که لازم است پیشنهادکنندگان، ارقام یا کلماتی را وارد نمایند، می‌بایست فضای کافی در نظر گرفته شود.
(۲-۳) معمولاً اسناد در قالب چند جلد به هم پیوسته ارایه می‌شوند. اداره استاندارد آفریقای‌جنوبی (SABS) ارایه دو کتابچه را ضروری می‌داند. یکی از آنها شامل شرایط و مشخصات می‌باشد و دیگری دربرگیرنده ضمایم و لیست‌های پس گرفتنی می‌باشد که یک رونوشت از آنها می‌بایست در اختیار پیشنهاد کننده قرار گیرد. بنابراین، دو سری از لیست‌‌‌ها که یکی از آنها می‌بایست به همراه پیشنهاد، برگردانده شود می‌بایست در اختیار پیشنهادکنندگان قرار گیرد. پیشنهادکنندگان می‌بایست این امکان را داشته باشند که رونوشت‌های بیش‌تری جهت استفاده پیمانکاران فرعی و مسؤولان تدارکات خریداری نمایند. البته در صورتی که آنها نتوانند خودشان این رونوشت‌‌‌ها را تهیه نمایند.
(۲-۴) همواره پیشنهاد کننده می‌بایست این امکان را داشته باشد که یک رونوشت اضافی از اسناد مناقصه را خریداری نماید به منظور این که بتواند به راحتی کنترل نماید که اسنادی که بعداً از او خواسته می‌شود که به عنوان توافقنامه قرارداد امضا نماید با اسنادی که او به همراه پیشنهاد خود بازمی‌گرداند یکسان است یا نه. معمولاً، اسناد یکسان هستند ولی اصلاحاتی نیز به هنگام تنظیم اسناد در متن قرارداد اعمال می‌گردد.
(۲-۵) الف – برخی از اسناد مناقصه، در برگیرنده یک گزارش خاک نیز هستند که به عنوان یک راهنما برای پیشنهادکنندگان ارایه می‌گردد که ممکن است مهندس مربوطه، مسؤولیت حفاری، نمونه‌ها و تغییر آنها را به عهده بگیرد یا نگیرد. در صورتی که مهندس یک نقشه را تهیه نموده باشد و از پیشنهادکنندگان بخواهد نقشه‌های جایگزین خود را ارایه دهند. (مثلاً پیمانکاران ستون بندی)، او باید تفسیر و استنباط خود را از بررسی خاک پیوست نماید. در صورتی‌که نمونه‌ها حفظ شده باشند و جهت بررسی در اختیار پیشنهادکنندگان قرار گیرند، همه نمونه‌های گرفته شده می‌بایست ارایه گردند (نه فقط بهترین نمونه‌ها) و نمونه‌های فوق می‌بایست تا پایان مرحله ساخت، حفظ گردند مگر آن‌که به علت بروز اختلاف یا دلایل دیگر، نگهداری طولانی‌تر از آنها ضرورت پیدا کند. همواره، گزارش‌های پیشرفت کار باید تهیه گردیده و در دسترس قرار گیرد. در صورتی که عکس‌های رنگی از نمونه‌ها تهیه شده باشد، پرینت آنها باید در اختیار پیشنهادکنندگان قرار گیرد.
ب- توصیه می‌شود که موارد زیر در اسناد، اعمال و وارد گردند:
– «اطلاعات و گزارش‌های مربوط به خاک، با حسن‌نیت ارایه گردیده و در چارچوب محدودیت‌های بررسی محل احداث پروژه و روش‌های آزمایش خاک، تا حد امکان دقیق باشند.
– با این حال، هیچ تضمینی وجود ندارد که بررسی خاک دقیقاً و کاملاً شرایط زیر خاکی را که غالب سایت است نشان دهد. پیمانکار باید نتایج و نمونه‌ها را طبق آن و با توجه به شرایط و خصوصیات زمین شناختی و خاک شناختی تغییر نماید.»
ج- همچنین مهندس باید بی‌آن‌که در وضع موجود تغییری ایجاد کند، در صورت درخواست پیشنهاد کننده، تفسیر و توصیه‌های ارایه شده توسط کارشناسان و زمین‌شناسان مسؤول بررسی خاک را در اختیار او قرار دهد.
(۲-۶) الف- اسناد می‌بایست روی شرایط خاص و ویژه تأکید نمایند (مثل حفاظت از برخی از درختان) و خطرات جدی (مثل سیلاب‌های ناگهانی) و به‌طور کلی باید روی شرایط خاصی از قرارداد که با شرایط مورد انتظار یک پیمانکار با تجربه متفاوت است تأکید نمایند مثلاً ممکن است یک مشتری به دلیل مسایل مالی مثل جریان وجوه یا به سبب بودجه محدود، نخواهند که پروژه با سرعت بیش‌تری نسبت به زمان تصریح شده در قرارداد، به اتمام برسد.
ب- همچنین، هرگونه محدودیت خاصی که از جانب کارفرما برای مهندس ایجاد گردد می‌بایست، ذکر شود.
ج- در صورتی که طبق قرارداد، ارایه خدمات قرار باشد توسط تأمین‌کنندگان خدمات فوق، منتقل گردد (به تأمین کننده دیگری) می‌بایست یک برنامه منسجم با لحاظ نمودن دوره‌های شناور منطقی ارایه گردد. تبصره‌های ترک دعوا نباید در قرارداد قید گردند و پیمانکار باید از امکان تمدید قرارداد و جبران هزینه‌های ناشی از تأخیر برخوردار گردد البته در صورتی که خدمات مربوطه به موقع منتقل نگردند.
د- جزییات کامل حقوق ارتفاقی که پیمانکار در چارچوب آن ملزم به فعالیت است می‌بایست ارایه گردد.
هـ محدودیت‌های محل احداث پروژه و هرگونه محدودیتی که درمورد راه‌های دسترسی اعمال گردد می‌بایست به‌طور صریح ذکر گردد مثل محدودیت وزن (برای ماشین‌ها) عدم تردد ماشین‌های باربری و غیره.
و- لزوم پیروی پیمانکار اصلی از مقررات ساخت و ساز قانون ایمنی و بهداشت حرفه‌ای (قانون OHS) باید مورد تأکید قرار گرفته و تأیید گردد که آیا مهندس مشاور به عنوان وکیل منصوب از جانب کارفرما فعالیت می‌نماید یا خیر (بند سوم از مقررات فوق)
(۲-۷) هنگامی‌که «اسناد قرارداد» نهایی توسط پیمانکار مربوطه پر و تکمیل گردد می‌بایست شامل موارد زیر باشد: سند مناقصه، نامه پذیرش از جانب کارفرما، (در صورتی که پیمانکار درخواست نموده و کارفرما بپذیرد) اسناد دیگری که توسط پیمانکار ارایه می‌گردد (مثل مناقصه‌نامه، محاسبات، نقشه‌ها، ضمایم متفرقه از سوی پیمانکاران فرعی یا مسؤولان تدارکات و مکاتبات پس از مناقصه) موافقت کارفرما جهت گنجاندن این اسناد اضافی، می‌بایست جلب گردد.
(۳) شرایط مناقصه
(۳-۱) این شرایط به مسایل چگونگی ارایه پیشنهاد، بررسی و رسیدگی پیشنهاد توسط کارفرما پیش از امضای قرارداد می‌پردازد و الزامات خاصی که وجود دارد را تبیین می‌نماید. چند نمونه از مواردی که باید لحاظ گردند عبارتست از:
– ارایه تسلیم و پیشنهاد (چگونه، کجا، چه موقع)
– شرایط پذیرش (مثلاً مواردی که الزامی برای پذیرش وجود ندارد)
– واحد پولی مربوط به قیمت‌ها
– انصراف از مناقصه (شیوه و شرایط)
– تضمین، مگر این‌که در شرایط قرارداد تصریح شده باشد.
-بررسی محل احداث (مکان، زمان و جزییات در صورتی که بررسی، اجباری باشد)
– جواز واردات (در صورتی که لازم باشد پیمانکار زمینه آن را فراهم نماید)
– اقدامات پیش‌بینی شده در صورت بروز ابهام، تناقض و اشتباه.
– ارتباط با هیأت برگزار کننده مناقصه (چه مجاز باشد و چه نباشد) یا مهندس استرداد سپرده‌های مناقصه (چگونه و چه موقع)
– تنظیم و تعدیل قیمت قرارداد، مگر این‌که در شرایط قرارداد لحاظ شده باشد.
– خطاهای فاحش در مناقصه (چگونگی تصحیح خطاهای فوق توسط مهندس)
– تکمیل مناقصه (تشریفات) – مالیات بر ارزش افزوده (چگونگی اعمال آن)
– فرم‌های ضمیمه (که قرار است پر شود)
– حق امضای مناقصه (اگر لازم باشد بنابر تصمیم هیأت)
-گواهی حسن اعتبار از کمیسیون صنعت ساخت آفریقای غربی و مرکزی (WCA)
بخش آموزش و تعلیم (CETA) مگر آن‌که در شرایط قرارداد لحاظ شده باشد.
– چک تضمین شده بانکی – در صورت لزوم
– نمونه مصالح و مواد مورد نیاز – در صورت لزوم
– شرایط پرداخت (مبلغ ضمانت حسن انجام کار، مدت زمان حفظ این مبلغ، درصد پرداختی برای مصالح دریافتی در محل احداث) طبق آنچه که در ضمیمه مناقصه آمده است.
– مدت زمان انجام پروژه (این‌که آیا باید این زمان توسط پیشنهادکننده بیان گردد)
– برنامه ساخت – در صورت لزوم
– اقدامات پیش‌بینی شده در صورت بروز اشتباه در مناقصه – قیمت واحد یا مبلغ نهایی مناقصه، صحیح محسوب می‌گردد.
(۳-۲) یک سند خوب همه شرایط و الزامات را در یک جا فهرست می‌کند ولو این‌که شرایط فوق در جای دیگری از متن بیان شده باشد. هنگامی‌که پیشنهادکننده مشغول گردآوری اوراقی است که می‌بایست به همراه پیشنهاد خود ارایه نماید، چنین فهرستی، کمک بزرگی به او خواهد نمود.
(۴) حد و حدود قرارداد
(۴-۱) هدف از این بخش، آشنا کردن پیشنهادکنندگان با حجم کلی پروژه است. مثال: «این قرارداد، شامل احداث یک جاده (۵٫۵) کیلومتری است به عرض (۱۰) متر به علاوه یک پل به طول (۵۰) متر که دارای ۳دهانه بوده و بر روی رودخانه (X) ساخته می‌شود با ستون‌هایی حداکثر به ارتفاع (۱۱) متر به علاوه دو پل که از روی خطوط رفت و برگشت راه‌آهن و ۵ آب‌گذر عبور می‌کند. همچنین، خاکریزی، نرده‌کشی، زهکشی به علاوه تخریب یک ساختمان و پاک‌سازی مسیر جاده از درختان به وسعت (۰٫۴) هکتار نیز لحاظ گردیده است.
البته، این توضیح لزوماً جامع و کامل نبوده و وسعت کاری را که پیمانکار می‌بایست انجام دهد، محدود نمی‌کند»
(۴-۲) یک سند «خوب» همواره، اطلاعات مرتبط دیگری را نیز ارایه می‌نماید، مثل:
«جاده جدید از دل زمین‌های بکر و دست نخورده عبور نموده و از شهر (الف) به ناحیه صنعتی جدید در شهر (ب) می‌رسد. این جاده، در امتداد سراشیبی‌های سنگی کوه‌های (ج) قرار داشته و از دو ناحیه با تلاقی عبور می‌نماید.»
عکس‌ها، از جمله عکس‌های هوایی می‌توانند در قرارداد وارد شوند.
(۵) شرایط قرارداد
(۵-۱) شرایط خاص و کلی قرارداد
شرایط قرارداد، مسایل مالی و حقوقی را پوشش می‌دهد. هدف از شرایط کلی، پوشش تعدادی از قراردادهای مختلف است، در حالی‌که شرایط خاص به طول خاص برای یک قرارداد تنظیم می‌گردند. شرایط کلی، اغلب اوقات یا سندی هستند که به عنوان «شرایط کلی قرارداد (۱۹۹۰) – پروژه‌های مهندسی عمران ویرایش ششم» شناخته می‌شوند یا شرایط استاندارد خود کارفرما محسوب می‌گردند. همواره شرایط خاص، شرایط استاندارد را اصلاح نموده و بر آنها تقدم دارند حتی زمانی که شرایط استاندارد خاص ممکن است خودشان استاندارد‌سازی شوند و در نتیجه، اغلب شرایط جدیدی اضافه می‌گردد که به عقیده مهندس و کارفرما ضرورت داشته و پیشنهادکننده معمولاً می‌بایست برای آنها هزینه‌های اضافی منظور نماید. مقتضی است که در شرایط خاص قرارداد قید گردد که در صورتی که شرایط کلی و شرایط خاص قرارداد، درباره یک موضوع واحد با یکدیگر اختلاف داشته باشند، شرایط خاص دارای اولویت و ارجحیت خواهد بود.
(۵-۲) در صورتی که بین شرایط خاص و شرایط استاندارد، تضاد قابل توجهی وجود داشته باشد، پیشنهادکنندگان تمایلی به پذیرش شرایط خاص نخواهند داشت. زیرا قیمت‌گذاری و برآورد هزینه‌ها در مورد برخی از شرایط، می‌تواند دشوار یا غیرممکن باشد. با این همه، اغلب اوقات، تعدادی از تبصره‌های شرایط کلی استاندارد توسط شرایط خاص، تکمیل و جبران شده‌اند. تبصره‌های فوق در قسمت ضمیمه، فهرست می‌شوند و معمولاً به مسایل زیر مربوط می‌شوند:
مبلغ و مدت ضمانتنامه، بیمه، زمان تکمیل پروژه، میزان جریمه، دوره نگهداری، درصد وجه‌الضمان و اعتبار مناقصه، به علاوه چند مورد دیگر.
(۵-۳) تدوین و تنظیم شرایط قرارداد.
شرایط می‌بایست همه مسایلی را که انتظار روی دادن آنها می‌رود و با اجرای قرارداد در ارتباط است پوشش داده و مقرر نماید که با شرایط غیرمعمول چگونه باید برخورد نمود. اغلب اوقات، شرایط در مقابل تفسیر، مقداری انعطاف از خود نشان می‌دهند که میان مهندسان خوب و باتجربه و پیمانکاران یک مزیت به شمار می‌آید به‌طوری که معمولاً در شرایط خاص، طرفین در مورد آنچه که «منطقی» است به اتفاق نظر می‌رسند. با این حال، پیشنهادکنندگان، به عباراتی مثل «طبق دستور مهندس» و «طبق نظر مهندس» توجه می‌کنند که صرفاً زمانی توسط یک مهندس مورد استعمال قرار می‌گیرند که او نتوانسته است پیش از فراخوان مناقصه، تصمیمات خود را قطعی نماید. این گونه عبارات، این امکان را به پیشنهاد کننده می‌دهد که هزینه‌های احتمالی ناشی از الزامات نامشخص را حدس بزند و در نتیجه باید از به‌کار بردن آنها اجتناب نمود.
(۵-۴) شرایط پرداخت
شرایط فوق، همه جزییات لازم را درباره چگونگی و زمان پرداخت به پیمانکار در بر می‌گیرد و ضمن پوشش هزینه مصالح قابل تحویل در محل احداث پروژه، این امکان را برای پیمانکار پدید می‌آورد که بتواند درمورد پرداخت‌هایی که در خلال انجام پروژه به او صورت خواهد گرفت، پیش‌بینی‌های نسبتاً دقیقی داشته باشد. چنین پیش‌بینی‌هایی می‌تواند در مورد بودجه بندی کارفرما نیز مفید واقع گردد.
در صورتی که شرایط قرارداد توسط مشتری یا پیمانکار تأمین شده باشد، مهم است که قسمتی که مربوط به پرداخت است کنترل گردد جهت حصول اطمینان از این‌که «حق ادعای متقابل» توسط طرف دیگر قرارداد، محفوظ نگه داشته نشده باشد. که در این صورت، می‌بایست تلاش گردد تا این حق خارج از چهار چوب قرارداد مورد مذاکره قرار گیرد. مشکل اصلی که در رابطه با چنین تبصره‌ای وجود دارد این است که طرفی که صاحب این حق می‌شود، دیگر مجبور نیست که مبلغ تهاتر شده در مقابل بدهی‌ها را اثبات نماید و یا استحقاق خود را برای تهاتر کردن چنین مبالغی به اثبات برساند.
(۵-۵) فهرست اقلام (جزییات کارها و بهای آنها)
فهرست اقلام، موارد زیر را در بر می‌گیرد:
مواردی که براساس مقادیر بیان شده و قیمت‌های پیشنهادی، قیمت گذاری شده‌اند، مواردی که تحت عنوان پرداخت‌های موقت یا هزینه‌های اولیه یا پرداخت‌های یک‌جا که توسط پیمانکار برآورد شده‌اند، شناخته می‌شوند.
قیمت‌های پیشنهادی و پرداخت‌های یک‌جا می‌بایست شامل مالیات بر ارزش افزوده نیز شوند البته در زمان و جایی که چنین مالیاتی می‌بایست پرداخت گردد. مهندس باید به‌طور صریح بیان نماید که مالیات بر ارزش‌افزوده به چه میزان باید پرداخت گردد.
معمولاً موارد نرخ‌گذاری شده، تشکیل دهنده قسمت عمده‌ای از پرداخت یک‌جا هستند و معمولاً پرداخت‌های پیشرفت کار که به صورت ماهانه صورت می‌گیرد مبتنی بر مقادیر مورد توافق و قیمت‌های پیشنهادی هستند. یک سند خوب قسمت‌های کلی و مقدماتی را به موارد «ثابت» تقسیم نموده و قسمت‌های تحت عنوان موارد «مرتبط با زمان» لحاظ می‌کند که معمولاً یا پرداخت آنها به صورت مساوی طی یک دوره زمانی معین صورت می‌گیرد یا براساس پیشرفت معینی از مصالح یا کارها پرداخت آنها انجام می‌شود.
(۵-۶) پرداخت یک‌جا
اغلب اوقات، پرداخت‌های یک‌جا در مقابل موارد اولیه و کلی (P&G) پیشنهاد می‌شوند ولی ممکن است در مقابل کاری نیز پیشنهاد شوند که تجزیه مبلغ کل به مقادیر و نرخ‌های زیر غیرممکن یا غیرعملی باشد (مثل پاک‌سازی سایت‌های کوچک و پشتیبانی از پیمانکاران فرعی گزینش شده) چنین پرداخت‌هایی یا بر حسب موافقت صورت گرفته یا متناسب با زمان تکمیل پروژه صورت می‌پذیرد. گاهی اوقات، مبالغ یک‌جا، آنقدر کلان هستند که برآورد دقیق از پرداخت‌های متناسب، دشوار می‌گردد. بنابراین به منظور پرداخت مبالغ مذکور، باید آنها را به ارقام و مقادیر ریز تجزیه کرد. می‌توان درخواست نمود که ریز ارقام فوق همراه پیشنهاد مربوطه ارایه گردد و می‌بایست به همان شکل مورد پذیرش قرار گیرد یا ترجیحاً پیش از امضای قرارداد، در مورد آن، توافق حاصل گردد.
(۵-۷) به علاوه، پرداخت‌های یک‌جا برای پیشنهادکننده‌ای که راه‌های جایگزین ارایه می‌نماید، مناسب است. با این همه مهندسی که در فهرست اقلام خود، چندین پرداخت یک‌جا را به منظور پوشش مواردی که می‌توانستند به‌طور منطقی اندازه‌گیری و برآورد شوند، لحاظ می‌نماید، در واقع سعی دارد که کار خود را به گردن هر یک از پیشنهادکنندگان بیندازد. این روشی است که می‌بایست از آن اجتناب نمود چرا که فرایند مناقصه را از مسیر عدل و انصاف خارج می‌نماید.
(۵-۸) مصالح
پرداخت بهای مصالح در محل احداث پروژه به پیمانکار کمک می‌نماید که برای قرارداد، تأمین سرمایه نماید. مبالغی که باید پرداخت گردد می‌بایست به‌طور دقیق در اسناد ذکر گردد (مثل مبلغ فاکتور شده، شامل مالیات بر ارزش‌افزوده، یا مبلغ فاکتور شده منهای تخفیفات نقدی یا سایر تخفیفات) و باید تصریح شود که آیا هر گونه وجه‌الضمانی می‌باست کسر گردد یا نه. «سایت» (محل احداث پروژه) نیز می‌بایست تعریف گردد (به عنوان مثال «سایت» معمولاً شامل کارگاه‌ها و ساختمان‌های تولید کننده یا پیمانکار نمی‌شود) در برخی از موارد، قسمت‌هایی (مثل تیرچه‌های پیش ساخته) در کارگاه پیمانکار یا مسؤول تدارکات تولید می‌گردند و در آنجا ذخیره می‌گردند تا زمانی که در محل احداث پروژه به آنها نیاز باشد. بنابراین، سند می‌بایست بیان نماید که طبق چه شرایطی، مشتری جهت پرداخت بهای چنین مصالحی ابراز موافقت خواهد نمود.
در صورتی که مصالح به‌طور موقت خارج از محل احداث پروژه نگهداری شوند، جواز مالکیت از جانب پیمانکار و تعهد بیمه‌ای مناسب ضروری خواهد بود.
(۵-۹) شرایط پرداخت برای کاری که برآورد هزینه نشده است.
در یک قرارداد خوب، کاری که برآورد هزینه نشده است به‌طور کامل پوشش داده می‌شود چنین کاری ممکن است کار روزانه یا کار اضافی باشد. هر دو نوع کار براساس دستورات مکتوب مهندس صورت می‌پذیرد که البته مهندس پیمانکار را ملزم می‌نماید که طی یک دوره معین شروع به‌کار نماید. صرف نظر از این‌که آیا در مورد مبلغ پرداختی توافقی صورت گرفته است یا اصلاً پیش از شروع کار، دستیابی به چنین توافقی میسر است یا خیر.
منبع: یادداشت مشورتی شماره ۳-۸۱
بازبینی شده در فوریه ۲۰۰۴
مهندسین مشاور آفریقای‌جنوبی وابسته به FIDIC
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.