دبیرکل اتاق بازرگانی ایران‌و عراق مطرح کرد کمین رقبا برای بازپس‌گیری بازار صادراتی عراق از ایران دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: اگر صادرکنندگان ایرانی در فرصت باقی‌مانده تا زمان بازگشت رقبا بتوانند با شرکای عراقی خود وارد همکاری‌های بلند مدت و سرمایه‌گذاری مشترک شوند و اصطلاحاً بتوانند در بازار ریشه بدوانند می‌توان به […]
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران‌و عراق مطرح کرد
کمین رقبا برای بازپس‌گیری بازار صادراتی عراق از ایران
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: اگر صادرکنندگان ایرانی در فرصت باقی‌مانده تا زمان بازگشت رقبا بتوانند با شرکای عراقی خود وارد همکاری‌های بلند مدت و سرمایه‌گذاری مشترک شوند و اصطلاحاً بتوانند در بازار ریشه بدوانند می‌توان به حفظ بازار صادراتی ایران در عراق امیدوار بود.
مهدی کرمی‌پور‌مقدم در گفت‌وگو با فارس و در پاسخ به این سؤال که وضعیت تجاری ایران و عراق چگونه است، گفت: عراق را می‌توان مهم‌ترین شریک تجاری ایران دانست، چرا که روابط تجاری ایران و عراق با عنایت به روابط عمیق تاریخی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی بین دو ملت در ابعاد استراتژیک و امنیت ملی برای دو کشور حایز کارکرد و اهمیت است.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق افزود: از سوی دیگر حجم روابط تجاری دو کشور در سال‌های گذشته رشد فزاینده‌ای داشته و با ظهور پدیده داعش که شرایط امنیتی و روابط خارجی عراق با کشورهای همسایه را دستخوش تغییرات جدی ساخته است، مبادلات دو کشور افزایش و اهمیت بیش‌تری یافته است.
وی بیان کرد: عراق به‌خصوص در سال‌های اخیر و در دوران بازسازی خود به بازاری جذاب برای کشورهای همسایه تبدیل و عاملی شده تا رقابت بر سر سهم بیش‌تر از بازار عراق شدت گیرد، رقابتی که گاهی چین، گاهی ترکیه و گاهی هم ایران در آن برنده است.
کرمی‌پور مقدم گفت: عراق سودآور‌ترین و امارات سودبر‌ترین شرکای تجاری ایران هستند، بر مبنای آنچه از مقایسه رقم صادرات و واردات محصولات ایران به عراق بر‌می‌آید، در تجارت با عراق سهم ایران با صادرات بسیار بیش‌تر از عراق است و این روند باعث به دست آوردن تراز تجاری مثبت برای ایران شده است.
* فرصت‌‌ها و تهدیدهای تجارت ایران با عراق
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق با بیان این‌که روابط تجاری ایران و عراق یک ویژگی کاملاً متمایز دیگر نیز نسبت به روابط ما با سایر کشورهای دنیا دارد، گفت: روابط اقتصادی ما با عراق بسیار مردمی است و به بیان دیگر مبادلات تجاری ما با سایر کشور‌ها عموماً توسط تعداد محدودی از تجار و بازرگانان و صنعتگران در حوزه تخصصی همان کشور انجام می‌شود ولی درمورد عراق با توجه به داشتن بیش از هزار و ۴۵۰ کیلومتر مرز مشترک و نیز وجود نزدیک به ۲۰ گذرگاه و بازارچه رسمی و غیررسمی مرزی بین دو کشور، تعداد بسیار زیادی از شهروندان دو کشور اعم از فعالین اقتصادی خرد و کلان و پیله‌وران و تجار و صنعتگران و… را درگیر امر تجارت با عراق کرده است.
کرمی‌پور افزود: این واقعیت از سویی خود یک فرصت است و از سویی دیگر یک تهدید است، فلذا باید با شناخت درست و تدابیر صحیح از فرصت‌های آن برای منافع کشور بهره برد و تهدیدهای آن را دفع کرد.
وی بیان کرد: حمله داعش به عراق و سقوط موصل، راه‌های ارتباطی و مواصلاتی مهم‌ترین رقیب ایران یعنی ترکیه را مسدود کرد و در یک دوره طولانی ترک‌ها، مجبور شدند کالاهای خود را برای مناطق مرکزی و جنوبی عراق از داخل خاک ایران انتقال دهند و این امر باعث افزایش قیمت تمام‌شده کالا برای آنان شده است. تحریم کالاهای ترک و سعودی به دلیل حمایت این کشور‌ها از داعش بغداد و نیز شهرهای مرکزی و جنوبی از کربلا و نجف تا بصره را دربرگرفت و در مقابل مرزهای ایران به سرعت نیازهای فوری عراقی‌‌ها را تأمین کرد.
کرمی‌پور مقدم گفت: بنابراین گرایش به محصولات ایرانی در عراق و ارتباطات ملت‌های دو کشور باعث شد که با شوکی که داعش به منطقه وارد کرد، تجارت میان ایران و عراق به اوج برسد، تا جایی که امروزه لبنیات، مواد غذایی، گوشت و مرغ و نیز محصولات صنعتی از لوازم خانگی، کولر و بخاری تا خودروهای تولید ایران در بازار عراق به کالاهایی بومی تبدیل شده و عراقی‌‌ها به مصرف آن انس گرفته‌اند.
وی افزود: البته برای حفظ اعتماد ایجاد شده به محصول ایرانی، تلاش بیش‌تر برای افزایش سهم کالاهای صنعتی از کالاهای صادراتی ایران و همچنین ارتقای کیفیت و خدمات، همراه با قیمت‌های رقابتی، از سوی تولید‌کننده و تاجر ایرانی موردنیاز است. از سوی دیگر عراق به‌عنوان مقصد مهم کالاهای صادراتی ایران با عنایت به مشکلاتی داخلی ناشی از ظهور پدیده شوم داعش و به دلیل مسایل امنیتی، در سال‌های ۹۳ و ۹۴ واردات کالا از مرزهای ایران را نسبت به کشورهای دیگر رونق بیش‌تری بخشید و سعی کرد با برداشتن موانع گمرکی، واردات کالاهای اساسی از ایران به مرز این کشور را آسان کند.
*محدودیت‌های دولت جدید عراق برای تجارت با ایران
کرمی‌پور مقدم گفت: در سال ۹۵ دولت عراق قدری از تسهیلات مذکور را کاهش داد من‌جمله معافیت صادرکنندگان ایرانی از دریافت گواهی مبدأ را لغو کرد که موجب بروز مشکلاتی برای تجار ایرانی شد.
وی افزود: همچنین درمورد واردات سیمان ممنوعیت‌های گسترده‌ای اعمال کرد که حجم صادرات سیمان به عراق به سمت صفر میل کرد و نیز در زمینه صدور خدمات فنی مهندسی به عراق با توجه به عدم تأمین بودجه برای پروژه‌های عمرانی و اعمال برخی سیاست‌های سختگیرانه موجب خسارت سنگین به بعضی شرکت‌های ایرانی و توقف نسبی فعالیت پروژه‌ها شد. لکن با عنایت با افزایش در صادرات برخی دیگر از اقلام، در مجموع صادرات ایران به عراق در سال ۹۵ نیز تقریباً در همان سطح سال ۹۴ ادامه یافت.
کرمی‌پور مقدم همچنین در پاسخ به این سؤال که تجارت ایران و عراق در چه بخش‌هایی در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ و سال‌های قبل‌تر سیر صعودی و در چه بخش‌هایی سیر نزولی داشته است، گفت: با وجود این که صادرات سیمان به عراق در سال‌های اخیر سهم عمده‌ای از مجموع صادرات کالایی ایران به عراق را به خود اختصاص داده بود اما دولت عراق از یک سال پیش به این سو با اعمال محدودیت‌هایی مانع از صادرات سیمان ایران به عراق شده است که به این ترتیب شاهد کاهش جدی در حجم صادرات سیمان به عراق بودیم.
وی افزود: برخی از ناظران، مشکلات امنیتی عراق که خود موجب انتقال بودجه عمومی این کشور به سمت بودجه نظامی و نهایتاً بروز مشکلات جدی در بودجه عمرانی عراق شده است را از جمله عوامل مهم در کاهش حجم ساخت‌وساز در هر دو بخش دولتی و خصوصی می‌‌دانند که نهایتاً منجر به کاهش تقاضا برای سیمان در بازار عراق شده است.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق بیان کرد: از سوی دیگر، دولت عراق نیز در راستا احیای صنعت سیمان این کشور اقدام به فعالیت‌هایی کرده و با عقد قرارداد با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی از جمله یک شرکت فرانسوی، بازسازی صنعت سیمان این کشور و حرکت در مسیر خودکفایی صنعت سیمان را در دستور کار قرارداده است.
کرمی‌پور مقدم گفت: اگر چه بر مبنای برآوردهای موجود بخاطر حجم بالای خرابیها ناشی از جنگ‌های پی‌درپی، بازسازی عراق مستلزم حجم عظیمی از تقاضای سیمان خواهد بود که صنعت داخلی عراق به هیچ‌وجه پاسخگوی این حجم از تقاضا نیست، بنابراین با آرام شدن اوضاع امنیتی و شروع فرایند بازسازی واردات سیمان عراق از سرگرفته خواهد شد.
* راه‌های حفظ بازار سیمان عراق
وی افزود: بنابراین نباید از نظر دور داشت که به هر حال حرکت عراق به سمت تولید داخل ادامه می‌یابد پس برای از دست ندادن بازار سیمان عراق باید به صادرات کلینکر، مشارکت دادن عراقی‌‌ها در صنعت سیمان ایران، مشارکت شرکت‌های ایرانی در ساخت کارخانه‌های سیمان در عراق و به‌طور کلی به تولید مشترک توجه کرد.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این‌که وضعیت تجارت ایران و عراق در سال ۹۶ چگونه پیش‌بینی می‌شود، گفت: پیش‌روی‌های ارتش عراق و بسیج مردمی این کشور در موصل امیدها را برای حل معضل امنیتی این کشور و بازگشت صلح و آرامش به فضای عمومی عراق تقویت کرده است که در این صورت بازسازی خرابیها از اولویت‌های دولت عراق خواهد بود.
* ابراز امیدواری برای رونق صادرات مجدد خدمات فنی و مهندسی به عراق
وی افزود: این می‌تواند نقطه امیدی برای احیای رونق از دست رفته صدور خدمات فنی، مهندسی به عراق باشد که تحقق این امر اندکی زمان بر خواهد بود و شاید برای اواخر سال آتی بتوانیم شاهد ورود به فاز پیش رونق در زمینه تحرک بازار خدمات فنی مهندسی و کالاهای صنعتی در عراق باشیم.
کرمی‌پور مقدم بیان کرد: بنابراین در زمینه صدور کالا‌ها و اقلام مصرفی، بازگشت امنیت به عراق می‌تواند نقطه شروعی برای بازگشت برخی رقبای سابق از جمله ترکیه، عربستان، اردن و… باشد که کار را برای صادرکنندگان ایرانی سخت خواهد کرد.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: اگر صادرکنندگان ایرانی در فرصت باقی‌مانده تا زمان بازگشت رقبا بتوانند با شرکای عراقی خود وارد همکاری‌های بلند مدت و سرمایه‌گذاری مشترک شوند و اصطلاحا بتوانند در بازار ریشه بدوانند به حفظ بازار امیدوار خواهیم شد.
وی افزود: اما اگر صادرات به روش پیله‌وری و با تحویل کالا در نقطه صفر مرزی با بنکدار و پیله‌ور عراقی ادامه پیدا کند و ما برنامه و فعالیت جدی برای رسوخ در بازار عراق نداشته باشیم در آینده برای توسعه بازار خود با مشکل مواجه خواهیم بود و حتی حفظ بازار فعلی نیز در آینده با چالش جدی مواجه خواهد شد.
* تولید مشترک راهکار توسعه و حفظ بازار عراق
کرمی‌پور در پاسخ به این سؤال که چه اقداماتی برای حفظ و توسعه این بازار با توجه به وجود رقبای جدی در صورت حصول شرایط امنیتی در عراق باید انجام داد، گفت: اقدامات اساسی چون تأسیس شعب و دفاتر نمایندگی، تأسیس کارگاه‌های محلی جهت تکمیل عملیات تولید در داخل عراق، ایجاد شبکه‌های مویرگی توزیع و تبلیغات و رسانه از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توان برای حفظ و توسعه این بازار انجام داد.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: چین که اولین شریک تجاری عراق (از نظر ارزشی) تلقی می‌شود، یک پله بالاتر از ایران قرار می‌گیرد، اما چین وارد‌کننده عمده نفت از عراق هم محسوب می‌شود، بنابراین تراز تجاری این کشور با عراق، از نظر صادرات، اگر نفت و فرآورده‌های نفتی را در نظر نگیریم، بعد از ایران در جایگاه دوم است.
وی افزود: اما ترکیه، اصلی‌‌ترین رقیب ایران در بازار عراق است که تا پیش از حمله داعش و سقوط موصل، طی دهه‌های گذشته، سالیانه افزون بر ١٨میلیارد دلار صادرات به عراق داشت، اکنون به دلیل بسته شدن راه‌های مواصلاتی از غرب (مرزهای اردن و سوریه) و شمال و همچنین تحریم کالاهای سعودی و ترک به دلیل حمایت این دو کشور از داعش، میزان صادراتش به عراق از نصف این رقم هم کم‌تر شده است.
کرمی‌پور مقدم گفت: به‌طوری که براساس آمارهای اعلام شده از سوی گمرکات ترکیه، صادرات این کشور به عراق به ٨میلیارد دلار کاهش یافته است. به این ترتیب دو رقیب اصلی بازار تجاری عراق، یعنی ایران و ترکیه اکنون بیش از هر زمان دیگر از نظر صادرات به عراق به هم نزدیک شده‌اند. البته این موضوع که ایران واردات قابل توجهی از عراق ندارد و همه حجم تجاری‌اش را صادرات به عراق تشکیل می‌دهد، وزنه ایران را افزایش داده است.
دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق افزود: نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این‌که سهم صادرات ترکیه به عراق، در جایگاه کل صادرات ترکیه به جهان (١٤٠میلیارد دلار)، تا پیش از این ١٣درصد بود که با کاهش شدیدی که در این روند ایجاد شد، به حدود ٦درصد کاهش یافته است.
وی بیان داشت: البته مقامات جمهوری اسلامی ایران امیدوارند که با حل بحران‌های امنیتی و سرکوب تروریست‌‌ها و راه‌اندازی واحدهای تولیدی و صنعتی در عراق، این روابط دوسویه شود و در صادرات و واردات میان دو کشور توازن ایجاد شود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.