تحریم‌های بین‌المللی، توسعه هوش‌مصنوعی در ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده‌اند؛ از نبود زیرساخت و دسترسی به فناوری‌های جهانی گرفته تا مهاجرت نیروی انسانی و انزوای علمی. به گزارش پیوست، «در دنیای امروز، هیچ چاره‌ای جز اولویت دادن به هوش‌مصنوعی نداریم، باید دقت کنیم که این موضوع بسیار جدی است و ما باید با […]
تحریم‌های بین‌المللی، توسعه هوش‌مصنوعی در ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده‌اند؛ از نبود زیرساخت و دسترسی به فناوری‌های جهانی گرفته تا مهاجرت نیروی انسانی و انزوای علمی. به گزارش پیوست، «در دنیای امروز، هیچ چاره‌ای جز اولویت دادن به هوش‌مصنوعی نداریم، باید دقت کنیم که این موضوع بسیار جدی است و ما باید با تلاش و سخت‌کوشی، عقب‌ماندگی چندساله در این حوزه را جبران کنیم.» این جمله را محمدرضا عارف؛ معاون اول رئیس‌جمهور، طی جلسه‌ای در بهمن ماه ۱۴۰۳ بیان کرد. از ابتدای دولت چهاردهم از هوش‌مصنوعی به‌عنوان یک اولویت یاد شده و همواره برای نهادینه کردن و توسعه‌یافتگی آن صحبت شده است. از تصویب «برنامه ملی توسعه هوش‌مصنوعی» تا ورود ۳۰ عنوان درسی این زمینه در دانشگاه‌ها. در میانه سند‌ها و اظهارنظرهای موجود درخصوص این فناوری، نقش تحریم‌ها و محدودیت‌های ارتباطی با کشورهای توسعه‌یافته از مسائل مورد توجهی است که می‌تواند توسعه هوش‌مصنوعی را کند و با اختلال به پیش ببرد.
هوش‌مصنوعی در سایه تحریم؛ گشایش جعبه پاندورا
زهرا رضوی؛ مدیرعامل یوسیستنت، با اشاره به نبود امکان قانونی برای خرید برخی زیرساخت‌های توسعه هوش‌مصنوعی و ناتوانی در برابر ارائه سرویس‌های هوش‌مصنوعی به بازارهای جهانی به‌عنوان دو معضل ناشی از تحریم‌ها، گفت: امروزه سازمان‌های دولتی برای خرید یک GPU باید آن را از چندین و چند کشور رد کنند تا در نهایت به ایران برسد که در این مسیر ممکن است درصدی از محصول از بین رفته یا دزدیده شود. از سوی دیگر مشتریان اول و آخر محصولات هوش‌مصنوعی به دلیل ناتوانی در عرضه سرویس به بازارهای جهانی ایرانیان هستند. این مسئله موجب شده بسیاری از شرکت‌ها از ورود به این بازار صرف‌نظر کنند. او در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با پیوست، به تأثیر تحریم‌ها برای حضور کشور در نمایشگاه و کنفرانس‌های جهانی اشاره کرد. به گفته رضوی؛ در کنار اینکه به دلیل تحریم‌ها دسترسی به دانش و ارتباط با مراکز پژوهشی با اختلال مواجه می‌شود، حضور در کنفرانس و نمایشگاه‌های جهانی نیز امکان‌پذیر نیست یا هزینه حضور بسیار زیادی را در پی دارد. از سوی دیگر سمیه چشمی؛ مدیر ارشد محصول خودرو هوشمند فناپ، به اهمیت برنامه‌ریزی و استراتژیک مناسب در مواجه با تحریم‌ها، همچنین بحران‌های ناشی از نبود این دو پرداخت و ادامه داد: امروزه ما از دو جنبه، یعنی تحریم‌ها و نبود برنامه‌ریزی مناسب ضربه می‌خوریم. از سوی دیگر آگاهی لازم درخصوص اثرات این مسائل، ریسک‌‌ها و مدیریت آن‌ها در کشور وجود ندارد که هر یک به نوعی می‌توانند چالش‌های مختص به خود را در کشور ایجاد کنند. در کنار این موارد با بحران در حوزه مهاجرت نیروی انسانی نیز مواجه هستیم. در این شرایط همچنان برای این هیچ یک از این موارد استراتژیک مناسب اتخاذ نشده است. اهمیت ارتباطات جهانی در توسعه هوش‌مصنوعی تا جایی قابل‌توجه است که چندی پیش سفیر چین در آمریکا، همکاری با کشورهای توسعه یافته در حوزه هوش‌مصنوعی را راهی برای جلوگیری از گشایش جعبه پاندورا دانست. جعبه پاندورا هر آن چیزی است که به ظاهر معمولی است، اما می‌تواند نتایجی غیرقابل پیش‌بینی و نگران‌کننده به همراه داشته باشد. هوش‌مصنوعی نیز با وجود فرصت‌هایی که با خود به دنبال دارد می‌تواند با مدیریت نادرست به یک جعبه پاندورا تبدیل شود. تحریم‌های بین‌المللی را می‌توان به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در گشایش جعبه پاندورای توسعه هوش‌مصنوعی در نظر گرفت. محدودیت در دسترسی به زیرساخت‌های جهانی، خرید دشوار تجهیزات لازم برای توسعه زیرساخت و… باعث شده است تا توسعه‌دهندگان داخلی به مسیرهایی خارج از چارچوب‌های رایج اخلاقی و فنی روی آورند.
هوش‌مصنوعی؛ فناوری که تبدیل به ابزار قدرت شد
با وجود اینکه هوش‌مصنوعی را می‌توان همچنان علمی نوظهور دانست اما، هوش‌مصنوعی دیگر یک فناوری نوین صرف نیست، بلکه به ابزاری راهبردی برای تولید و اعمال قدرت تبدیل شده است. از برتری نظامی و سایبری گرفته تا رقابت اقتصادی و کنترل داده. امروزه این فناوری در قلب منازعات ژئوپولتیکی قرار دارد. کشور‌ها در حوزه هوش‌مصنوعی، نهتنها به دنبال نوآوری تکنولوژیک، بلکه در پی تسلط بر جریان اطلاعات، افکار عمومی و حتی فرهنگ جهانی هستند. این مسیر هوش‌مصنوعی را از یک ابزار فناورانه به یکی از مؤلفه‌های اصلی قدرت ملی کشور‌ها بدل کرده است. سمیه چشمی؛ مدیر ارشد محصول خودرو هوشمند فناپ، در راستای این موضوع هوش‌مصنوعی را عامل اتحاد و اتفاق جهانی کشور‌ها با یکدیگر دانست. او در بخشی از صحبت‌های خود با پیوست، به آلودگی جوامع و سبک زندگی افراد با هوش‌مصنوعی اشاره کرد و نبود دسترسی‌های لازم را، براساس وابستگی‌های ایجاد شده، عاملی برای افزایش شکاف میان جهان اول و سوم همچنین افزایش نارضایتی دانست. چشمی؛ در ادامه گفت: اتحاد روسیه و چین همچنین اتحادیه اروپا هر یک قدرتی استراتژیک را شکل می‌دهند. با اتحاد کشور‌ها دسترسی به قدرت و منابع افزایش یافته و می‌توان تعاملات را هدایت کرد. در صورت نبود این همکاری و استراتژیک‌‌‌ها نیز، کشور‌ها در توسعه هوش‌مصنوعی و آینده آن محدود و وابسته می‌شوند.
گسلی میان سیاست‌گذاری و واقعیت‌های میدانی
معاون اول رئیس‌جمهور، در بهمن‌ماه ۱۴۰۳ با اشاره به نبود بودجه‌های میلیاردی در حوزه هوش‌مصنوعی، بر نقش «برنامه ملی هوش‌مصنوعی» برای جبران عقب‌ماندگی‌‌ها تأکید کرد. با وجود افزایش بحث‌‌ها و حساسیت‌‌ها پیرامون توسعه هوش‌مصنوعی در کشور، به نظر می‌رسد اقدامات مسئولان بیش از آن‌که ماهیت عملیاتی داشته باشند، محدود به تدوین اسناد و دستورالعمل‌هایی هستند که از نگاه کارشناسان، نهتنها جامعیت کافی ندارند، بلکه با نیازهای واقعی اکوسیستم هوش‌مصنوعی نیز فاصله دارند. از سوی دیگر نبود نگاه استراتژیک به آینده این فناوری، در کنار فشار تحریم‌ها، موجب کاهش انگیزه و ناامیدی بسیاری از فعالان این حوزه شده است. مجموعه این عوامل، تصویری از توسعه‌ای کند، ناهمگون و بدون چشم‌انداز مشخص را در حوزه‌ای ترسیم می‌کند که در جهان به یکی از محورهای اصلی قدرت و رقابت تبدیل شده است.
مینا زمانیان- برجام با روی کار آمدن دونالد ترامپ؛ رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، به کلی رنگ باخت و یکی از مهمترین آثارش را می‌توان کمبود دارو در کشورمان دانست. در واقع از سال ۱۳۹۷ مجدداً سایه تحریم‌های سنگین بر کشورمان باعث شد که جان هزاران بیمار در کشورمان به خطر بیفتد و در کمال تأسف هزاران […]
دیدگاه بسته شده است.