تأثیر مذاکرات ایران و آمریکا بر سفره مردم، فعلا هیچ

علی غلام‌فراهانی- بعد از هشت سال مجدداً ایران و آمریکا بر سر میز مذاکرات نشسته‌اند؛ مذاکراتی که البته غیرمستقیم است. تاکنون سه دور از مذاکرات بین ایران و آمریکا برگزار شده است. دونالد ترامپ؛ رئیس‌جمهور آمریکا، قاطعانه اعلام کرد که خواستار مذاکرات مستقیم با ایران است؛ موضوعی که با توجه به سابقه وی در دور نخست ریاست جمهوری‌‌اش بر آمریکا (شهادت قاسم سلیمانی و تحریم‌های فلج‌کننده) رویایی بیش به نظر نمی‌رسید اما در نهایت تصمیم بر آن شد تا این بار برجام بین دو کشور درگیر یعنی ایران و آمریکا برگزار شود. موضوعی که ترامپ در دور نخست ریاست جمهوری خود نیز به آن اذعان کرده و گفته بود که برجام برای تمامی کشورهای حاضر در برجام به غیر از آمریکا سود داشته و همین دلیلی بود تا آمریکا برجام را به تکه کاغذی تبدیل کرده و از آن خارج کند. روحیات ترامپ برای همه مشخص است؛ مردی غیرقابل پیش‌بینی که می‌تواند با توجه به جایگاه آمریکا در جهان، دنیا را به هم بریزد! کافی است به درگیری بین روسیه و اوکراین نگاه کنید؛ جایی که ترامپ به صورت واضح اعلام کرد که با توافق با اوکراین زمینه صلح را آماده می‌کند. توافق با اوکراین نیز برای او به این معنی بود که ۵۰۰ میلیارد دلار از معادن اوکراین را برای صلح به آمریکا می‌خواهد! دیروز (شنبه) ترامپ اعلام کرد که توافق بین روسیه و اوکراین بسیار نزدیک است و این بدان معنی است که توافق آمریکا با اوکراین به خوبی به نتیجه رسیده است! در مورد کشورمان نیز ناگفته پیداست که ترامپ با توجه به روحیه اقتصادی که دارد تنها به دنبال منافع است. اما سؤال اصلی این است که با ادامه مذاکرات ایران و آمریکا آیا می‌توان به بهبود وضعیت اقتصادی کشورمان و مخصوصاً تأثیر آن بر زندگی مردم دست یافت یا خیر؟ چیزی که تاکنون مشخص شده اینکه با آغاز گفتگو‌ها قیمت دلار و سکه به طرز محسوسی کاهش یافته است و در این بین تنها سرمایه‌گذاران این بازار‌ها در سود و زیان هستند اما در مورد اقلام و کالا‌ها و خدمات نه‌تنها کاهشی رخ نداده که قیمت‌ها هر روز در حال افزایش است! از نگاه تحلیلگران و فعالان اقتصادی، رفع تحریم‌ها در صورت عملیاتی شدن و تداوم در مسیر اجرا، می‌تواند در بازه‌ای میان‌مدت آثار ملموسی بر سفره مردم بگذارد. به باور آنان، کاهش هزینه‌های مبادلات مالی، تسهیل واردات مواد اولیه، دسترسی مستقیم به فناوری‌های روز و کاهش ریسک‌های تجاری، به تدریج موجب کاهش قیمت‌ها، افزایش بهره‌وری تولید و بهبود سطح رفاه عمومی خواهد شد. برخلاف تصوری که نتایج مذاکرات را صرفاً در سطح کلان و بلندمدت ارزیابی می‌کند، تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که پیامدهای اقتصادی توافق‌‌ها، می‌تواند در دوره‌ای نه‌چندان طولانی در زندگی روزمره مردم نمود پیدا کند. در شرایط کنونی، قیمت دلار همچنان با نوسانات زیادی مواجه است و اگرچه دلار به ۸۰-۷۹ هزار تومان کاهش یافته اما نوسانات روانی بازار ارز همچنان ادامه دارد. این وضعیت نشان‌دهنده ضعف در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی است. مذاکرات و توافقات باید به‌گونه‌ای باشد که اثرات مثبت آن در اقتصاد کشور به وضوح نمایان شود و قیمت ارز در مسیر ثبات حرکت کند. دولت، به ‌ویژه بانک‌مرکزی، باید با مدیریت صحیح فضا، از ایجاد نوسانات شدید در بازار ارز جلوگیری کند. تاکنون که شاهد بهبود سفره مردم نبوده‌ایم اما امیدواریم در نهایت طلسم شکستن هشت ساله مذاکرات ایران و آمریکا بتواند به طلسم شکستن و کاهش قیمت‌ها منجر شود.