گرفتار چند دستگی در آستانه انتخابات نشویم

حسن خمینی

گرفتار چند دستگی در آستانه انتخابات نشویم

نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی گفت: یکی از ویژگی‌های بازر آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی، عدالت او بود و این عدالت باعث می‌شد هاشمی عقلانیت هم داشته باشد و مجموع این ویژگی‌ها اعتدال را در او ایجاد می‌کرد.

به گزارش ایرنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسن‌خمینی در همایش دیده‌بان عدالت که برای تبیین آرا و اندیشه‌های آیت‌ا…‌هاشمی برگزار شد، اظهار کرد: همه کسانی که به نوعی آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی را می‌شناختند و علقه‌ای به ایشان داشتند هنوز نبود او را باور نکردند، اما به هر حال این تقدیر الهی است.

وی با بیان خاطره‌ای از هدیه دادن کتابش به آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی و انتقاد ایشان نسبت به توصیفی که در آن کتاب مطرح شده بود، خاطرنشان کرد: یکی از صفات برجسته هاشمی گریز در حد نهایت از ریا بوده است. ایشان به شدت ریا گریز بودند. به گونه‌ای که بعضی وقت‌‌ها فکر می‌کردم مقداری هم در این زمینه افراط می‌کنند. همین ویژگی باعث شد عده‌ای در بازتاب شخصیت ایشان وی را به اشرافیت متهم کنند.

وی ادامه داد: ولی واقعیت این است که مقابله با ریا هم در نظریه و هم در عمل باعث شد تا عده‌ای فکر کنند ایشان زندگی اشرافی دارند. خود آیت‌ا…‌هاشمی هم همیشه می‌گفتند من از ابتدا به امام جذب شدم؛ چرا که در رفتارشان ریا نمی‌کردند و همان فرشی که در اندرونی داشتند در بیرون خانه هم پهن می‌کردند.

سیدحسن خمینی خاطرنشان کرد: من به ایشان می‌گفتم چرا در خاطراتشان با جزییات می‌گویید که در فلان روز به فلان جا رفتید؟ ایشان پاسخ می‌دادند چرا وقتی رفتم نباید واقعیت را بگویم؟ حتی در روز ثبت‌نام انتخابات هم با همان ماشین معمولی که داشتند به وزارت کشور رفتند. برایشان مهم بود که همان چیزی را که هستند مردم ببینند.

نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی در تعریف اشرافیت گفت: دو معنا از اشرافیت می‌توان به دست آورد، یکی به معنی ابراز ثروت به جهت تفاخر و دیگری به معنای انباشت بیش از حد ثروت. تأکید آیت‌ا…هاشمی بر دوری از ریا موجب شد که واقعیت شخصیت ایشان کم‌تر بروز کند. ایشان عقیده داشتند توصیف جاهلانه مانع رشد در جوامع اسلامی می‌شود.

این استاد حوزه ادامه داد: آقای هاشمی معتقد بود ریا مانع رشد در جوامع اسلامی است، او معتقد بود علت عقب‌ماندگی در جامعه اسلامی این است که به تولید ثروت فکر نمی‌شود؛ برای این است که توسعه کنار گذاشته می‌شود؛ بله هنگامی است که دین در جامعه حکومت می‌کند و می‌خواهند خوشنام باشد برای همین از ثروت‌اندوزی دوری می‌کنند.

وی افزود: اما ایشان به توسعه جامعه فکر می‌کرد، آیت‌ا…‌هاشمی خواستار توسعه و ثروتمند شدن جامعه و با اندیشه سوفیانی مخالف بود. در زندگی شخصی‌‌اش حتی قبل انقلاب نیز چنین می‌اندیشد.

سیدحسن خمینی افزود: در خطبه‌های نماز جمعه ایشان پس از جنگ که انعکاس اشرافی‌گری هم به خود گرفت که ناحق هم بود، آقای هاشمی به توسعه و آبادانی کشور تأکید داشت و به آبادانی جامعه توسط امام علی(ع) اشاره می‌کرد.

وی با بیان این‌که آقای هاشمی هیچ وقت نگفت که وضعیت مطلوب انزوا است، اظهار کرد: ایشان وضعیت مطلوب را تولید کار و ثروت و خروج کشور از خمودگی و رکود می‌دانست. البته این مسأله تنها وظیفه دولت نیست، بلکه وظیفه تمام افراد است اما ایشان می‌گفت که افراد باید این ثروت را به نفع جامعه و خیر عمومی ببخشند.

یادگار امام گفت: حد مطلوب از نظر آقای هاشمی این بود که انسان هرچه بیش‌تر تولید و گره‌گشایی کند، اما در هنگام انتفاع ببخشد، این مسأله بیش‌تر از هر کس دیگری در زندگی امیرالمومنین نمود داشت. ایشان بیش‌ترین کسی بود که جامعه را آباد می‌کرد، ولی می‌بخشید.

وی با تأکید بر ضرورت رعایت اعتدال در زندگی خاطرنشان کرد: عارفی که بر کناره می‌رود عرفانش ناقص است. از میانه جامعه به حوزه وحدت و از وحدت به کثرت رفتن وضع مطلوب عارف است. عارف به سمت حل مشکلات جامعه می‌رود یعنی عارف به سمت تولید و کار بیش‌تر و ثروت بیش‌تر می‌رود ولی می‌بخشد.

وی افزود: اگر شما بخواهید تلاش و سختی را ر‌‌ها کنید و به تنبلی روی بیاورید جامعه به خمودگی و سستی می‌رود ایشان با این شیوه صوفی‌گری ناکارآمد حساسیت داشت.

نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی با بیان این‌که باید دنیاسازی دنیاگریزانه داشت، گفت: البته آقای هاشمی براساس نگاه عملگرایانه و واقع‌بیانه می‌گفت این مسأله نمی‌شود به همین خاطر می‌گفت جامعه را باید به تلاش دعوت کنید تا به اندازه کفاف بهره‌مند شود و به همین خاطر استراتژی ایشان در حکومتداری به توسعه و تولید بیش‌تر میل پیدا می‌کرد.

وی در همین راستا ادامه داد: البته در جامعه به ویژه در حاکمان باید ساده‌زیستی ترویج یابد چون حاکمان هرچه ساده زیست‌تر باشند، درد جامعه را راحت‌تر تحمل و درک می‌کنند. اگر پایین آوردن سطح درد جامعه ممکن نیست، می‌توان سطح تحمل را بالا آورد.

سید حسن خمینی با بیان این‌که آقای هاشمی یک فرد معتدلی بود و شعارش اعتدال بود، عنوان کرد: البته این مسأله آرام‌آرام شکل گرفت. هاشمی مرد میانه‌روی بود. حرکت در میانه امور یعنی نه زهد ریاکارانه و نه تزویر و اسراف که این مشی اعتدال است.

این استاد حوزه با تأکید بر تمایز عدالت و اعتدال گفت: ما دو عدالت داریم؛ عدالت در تقنین و عدالت در اجرا. نفس قانون باید عادلانه باشد اما عادلانه هم باید اجرا شود. قانون ظالمانه بد‌‌ترین ظلم است چون وقتی اجرا شود ظلم نهادینه می‌شود البته حل این مسأله مسیرهای خاص خودش را هم دارد. پس یک عدالت در تقنین و نوشتن و یک عدالت در اجرای قانون داریم.

وی تصریح کرد: اعتدال روش اسلام است؛ اعتدال روشی هم عادلانه و هم عاقلانه است. عاقلانه یعنی باید بیش‌ترین منفعت را با کم‌ترین منفعت به دست آوریم. عمده دلیل بازداشتن افراد از رفتار عاقلانه، احساسات است. کسی که عناد به احساساتش نمی‌زند رفتار معتدلانه‌ای هم ندارد. این احساسات می‌تواند ترس یا شادی یا حب فرزند و جاه و مقام باشد.

یادگار امام با بیان این‌که برای اعتدال ورزیدن باید عدالت در اجرا داشته باشیم و عقلانی تصمیم بگیریم، خاطرنشان کرد: از امتیازات هاشمی این بود که احساساتش در کنترلش بود. هاشمی فرد به شدت احساساتی بود. کافی بود با او حرفی بزنید تا اشکش در بیاید. به عبارتی، سریع‌البکا بود، ولی در تصمیم‌گیری احساساتش را دخیل نمی‌کرد و حتی نسبت به کسانی که به او بد کردند این رویکرد را داشت.

وی گفت: آیت‌ا…هاشمی صبور بود، صبر هاشمی در عقلانیتش ریشه داشت چون به دنبال منفعت و هدفی بود. هدف را تعیین می‌کرد و به آن سمت می‌رفت.

وی در ادامه افزود: هاشمی چون معتدل بود با کسانی که بدی می‌کردند، بد نمی‌کرد و می‌توانست دشمن دیروز را ببخشد و حتی با آنها مؤتلف شود. او می‌توانست ببخشد و حتی فراموش کند. درباره تمام انسان‌هایی که شما بگویید، به خاطر سال‌های سال حشر و نشر می‌توانست حرف بزند، نظرش را می‌گفت ولی نمی‌توانست از آنها عبور کند. او می‌توانست به افق دوردست نگاه کند و امروز را پلکانی برای فردا کند.

نوه بنیانگذار انقلاب تصریح کرد: آقای هاشمی اعتدال داشت چون عقلانیت داشت، ایشان به خوبی می‌دانست هدف چیست، هدف و نتیجه لازم و ملزوم یکدیگرند، هدف قبل از نتیجه وجود دارد آقای هاشمی اعتدال هدفش بود چون به نتیجه فکر می‌کرد. برای رسیدن به هدف باید شخص و راهی را انتخاب کرد. بین هدف و نتیجه یک فرق اساسی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

وی گفت: اعتدال داشتن خوب است به شرط آن که بر روی آن ثبات داشت. آیت‌ا…هاشمی آدم متعادلی است که برای رسیدن به هدف معین بهترین روش را انتخاب می‌کرد. به همین دلیل است که او نماد اعتدال شد. هاشمی در اعتدال ثابت قدم بود که ریشه در طبیعت وی داشت، او شجاع و دیندار بود و هیچ گاه از دایره عقل خارج نشد.

سیدحسن‌خمینی اظهار کرد: چیزی که انسان را از عقلانیت خارج می‌کند خوف و طمع است، امام حسین (ع) می‌فرماید وقتی بلا نازل می‌شود، انسان خوف می‌کند.

در اعتدالتان ثبات داشته باشید؛ مثل آقای هاشمی که در طی این سال‌ها ثابت کرد. گرفتار موج‌‌ها نشوید. ما امروز احتیاج به اعتدال داریم اما قبل از آن ثبات لازم است.

وی افزود: آقای هاشمی عملگرا بود، یک عملگرا کسی است که از همه گزینه‌های جلوی رویش با توجه به شرایط بهترین راه را انتخاب کند. آیت‌ا…هاشمی رفسنجانی در مجموع شاگردی است که باعث افتخار استادش بود، بالا برویم، پایین بیابیم، بخواهیم و نخواهیم شاگرد و فخر امام است که با آن یکی، دیگری را می‌شناسیم.

این استاد حوزه در همین راستا گفت: روایتی است که یکی از بزرگان مکتب نجف گفت پیامبر(ص) را دوست دارم چون علی(ع) را تربیت کرده است، وصف حال امام و آیت‌ا…هاشمی هم همین است.

وی یادآور شد: آقای هاشمی هیچ گاه نخواست عامل انشقاق جامعه باشد مانند امام(ره) که عامل وحدت بود، او معتقد به مردم بود و اعتقاد داشت مردم اگر باهم باشند، طوفان به پا می‌کنند.

 

وی در پایان گفت: در آستانه انتخابات هستیم، بسیار باید مراقب باشیم جامعه دچار چند پارگی و چنددستگی نشود، امیدوارم این چند ماه بگذرد و جامعه به سلامت عبور کند.