بلاتکلیفی محض؛ «سازمان ملی هوش‌مصنوعی» بودجه ندارد؟!

با گذشت هشت ماه از آغاز به‌کار دولت، وضعیت سازمان ملی هوش‌مصنوعی همچنان نامشخص است. حالا یک فعال هوش‌مصنوعی می‌گوید از ابتدا نگذاشتند این سازمان کاری انجام دهد. «همه چیز در ارتباط با سازمان ملی هوش‌مصنوعی روی هواست.» این را نائب‌رئیس کمیسیون هوش‌مصنوعی، نصر محمدباقر سجادی؛ می‌گوید. این در حالی است که طرح تشکیل این […]

با گذشت هشت ماه از آغاز به‌کار دولت، وضعیت سازمان ملی هوش‌مصنوعی همچنان نامشخص است. حالا یک فعال هوش‌مصنوعی می‌گوید از ابتدا نگذاشتند این سازمان کاری انجام دهد. «همه چیز در ارتباط با سازمان ملی هوش‌مصنوعی روی هواست.» این را نائب‌رئیس کمیسیون هوش‌مصنوعی، نصر محمدباقر سجادی؛ می‌گوید. این در حالی است که طرح تشکیل این سازمان زیر نظر رئیس‌جمهور در کمیسیون صنایع مجلس به تازگی تصویب شده اما هنوز مشخص نیست اساسنامه‌ این سازمان که در معاونت علمی تدوین شد به کجا رسید. اواخر سال گذشته خبر انحلال سازمان مطرح شد. هرچند رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی در یک مناظره تلویزیونی با معاون سازمان، این خبر را رد کرد اما در جریان این گفتگو، هوش‌مصنوعی با حوزه نانو مقایسه شد؛ مقایسه‌ای که نشان می‌داد معاونت علمی تمایل دارد این سازمان را به سطح یک ستاد مشابه ستاد نانو تقلیل دهد. تمام حواشی پیش‌آمده بر سر ریاست سازمان ملی هوش‌مصنوعی در جایی بود که این سازمان هنوز اساسنامه نداشت. در اوایل آبان از حیات دولت، سخنگوی دولت از تدوین اساسنامه سند سازمان ملی هوش‌مصنوعی خبر داد و اعلام کرد که تدوین اساسنامه این سازمان در معاونت علمی ریاست‌جمهوری و تصویب آن در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود. در آخرین روزهای آبان دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که سند ملی هوش‌مصنوعی توسط رئیس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ و قرار شد اساسنامه آن در معاونت علمی ریاست جمهوری تدوین شود. با این حساب تدوین این اساسنامه به معاونت علمی واگذار شد. اواخر آذرماه معاون علمی خبر داد که اساسنامه سازمان ملی هوش‌مصنوعی تدوین و به دولت ارسال شده و قرار است ابتدا در کمیسیون‌های تخصصی و پس از آن در کمیسیون‌های فرعی و کمیسیون اصلی دولت مورد بررسی قرار گیرد. این اساسنامه در معاونت تدوین و منتظر تصویب هیئت وزیران است.

ابلاغ سند معماری کلان هوش‌مصنوعی

در آخرین روز آذر نیز معاون علمی خبر از ابلاغ سند معماری کلان هوش‌مصنوعی به دستگاه‌های اجرایی مرتبط داد. در توضیح این سند و تفاوت آن با سند ملی هوش‌مصنوعی، مجتبی علیزاده؛ دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، به خبرنگار فارس، گفت: شورای‌عالی انقلاب فرهنگی سندی را در حوزه هوش‌مصنوعی مصوب کرده و در آنجا به یکسری اهداف اشاره کرده است. رسیدن به آن اهداف نیازمند برنامه‌ریزی است و معاونت علمی برنامه‌ریزی آن را تحت عنوان سند معماری کلان تدوین کرده که در آن وظایف معاونت و سایر نهاد‌ها و بخش‌خصوصی را کاملاً مشخص کردیم و به برخی ذ‌ی‌نفعان، این سند معماری کلان را تحویل دادیم.

متولی هوش‌مصنوعی در کشور کیست؟

در جایی که به گفته معاون علمی، انتخاب ریاست سازمان ملی هوش‌مصنوعی بعد از تصویب اساسنامه خواهد بود، در این بین خبر رسید که قرار است وزارت ارتباطات، متولی هوش‌مصنوعی در کشور باشد و این خبر سردرگمی‌های مربوط به متولی هوش‌مصنوعی در کشور را بیش از پیش کرد. جریان از این قرار بود که پزشکیان در جلسه هیئت دولت گفته بود: لازم است وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مدیریت کند تا در زمینه هوش‌مصنوعی ساختار و برنامه‌ای هماهنگ و هم‌افزا در کشور اجرا شود. در این‌باره نیز علیزاده؛ گفت: صحبت‌های رئیس‌جمهور در برخی رسانه‌ها درست منعکس نشد. در واقع قرار شده علاوه بر برنامه معاونت علمی که در هیئت دولت ارائه شده است، وزارت ارتباطات هم اگر برنامه‌ای دارد، ارائه کند. اخیراً نامه‌ای از وزیر ارتباطات به دست معاونت رسیده که بر محکمات هوش‌مصنوعی تأکید و اشاره شده است و ما طرح عملیاتی یا معماری کلان در آنجا ندیدیم. معاونت علمی از هر قدمی که در حوزه هوش‌مصنوعی در کشور برداشته شود، استقبال می‌کند. تمام حواشی پیش‌آمده بر سر ریاست سازمان ملی هوش‌مصنوعی در جایی بود که این سازمان هنوز اساسنامه نداشت. در اوایل آبان از حیات دولت، سخنگوی دولت از تدوین اساسنامه سند سازمان ملی هوش‌مصنوعی خبر داد و اعلام کرد که تدوین اساسنامه این سازمان در معاونت علمی ریاست‌جمهوری و تصویب آن در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود. در آخرین روزهای آبان دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که سند ملی هوش‌مصنوعی توسط رئیس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ و قرار شد اساسنامه آن در معاونت علمی ریاست جمهوری تدوین شود. با این حساب تدوین این اساسنامه به معاونت علمی واگذار شد. اواخر آذرماه معاون علمی خبر داد که اساسنامه سازمان ملی هوش‌مصنوعی تدوین و به دولت ارسال شده و قرار است ابتدا در کمیسیون‌های تخصصی و پس از آن در کمیسیون‌های فرعی و کمیسیون اصلی دولت مورد بررسی قرار گیرد. این اساسنامه در معاونت تدوین و منتظر تصویب هیئت وزیران است.

ابلاغ سند معماری کلان هوش‌مصنوعی

در آخرین روز آذر نیز، معاون علمی، خبر از ابلاغ سند معماری کلان هوش‌مصنوعی به دستگاه‌های اجرایی مرتبط داد. در توضیح این سند و تفاوت آن با سند ملی هوش‌مصنوعی، مجتبی علیزاده؛ دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، گفت: شورای‌عالی انقلاب فرهنگی سندی را در حوزه هوش‌مصنوعی مصوب کرده و در آنجا به یکسری اهداف اشاره کرده است. رسیدن به آن اهداف نیازمند برنامه‌ریزی است و معاونت علمی برنامه‌ریزی آن را تحت عنوان سند معماری کلان تدوین کرده که در آن وظایف معاونت و سایر نهاد‌ها و بخش‌خصوصی را کاملاً مشخص کردیم و به برخی ذ‌ی‌نفعان، این سند معماری کلان را تحویل دادیم.

افشین: متولی هوش‌مصنوعی معاونت علمی است

حسین افشین؛ معاون علمی رئیس‌جمهور، با اشاره به اینکه در قانون برنامه هفتم، معاونت علمی به‌عنوان متولی حوزه هوش‌مصنوعی شناخته شده و در حال‌حاضر متولی هوش‌مصنوعی در کشور معاونت علمی است و اساسنامه سازمان ملی هوش‌مصنوعی در این معاونت تدوین شده، گفت: با توجه به اهمیت هوش‌مصنوعی، به‌زودی همکاری‌های بین‌المللی در حوزه هوش‌مصنوعی می‌رسیم. چند متولی مدعی برای هوش‌مصنوعی در کشور داریم اما نهاد «هماهنگ‌کننده» نداریم. دولت اساسنامه مربوط به سازمان را تصویب نکرده که تکلیف این سازمان مشخص شود از طرفی سجادی می‌گوید که چون طرح ملی هوش‌مصنوعی سال گذشته در مجلس تصویب نشد، در سال ۱۴۰۴ این سازمان دیگر «هیچ بودجه‌ای ندارد».

منابع: فارس؛ تسنیم؛ خبرگزاری صداوسیما