تکمیل آزادراه تهران‌-شمال در ۳۴ سالگی

پروژه آزادراه تهران‌-شمال به‌عنوان یک کریدور مهم کشور که دو قطعه آن در سال‌های گذشته به بهره‌برداری رسیده است، با تکمیل مناطق دو و سه به اتمام خود نزدیک می‌شود؛ البته براساس آخرین وعده مسئولان مربوطه، زمان تکمیل آن شش سال آینده عنوان شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده،آزادراه تهران‌-شمال، یکی از مهم‌‌‌ترین پروژه‌های عمرانی در کشور است که از عمر عملیات اجرایی آن حدود ۲۸ سال می‌گذرد. این آزادراه به دلیل کاهش زمان سفر به شهرهای شمالی، افزایش ایمنی جاده‌ها، کاهش تصادفات، تسهیل دسترسی به شهرهای شمالی و به تبع آن توسعه گردشگری، بهبود حمل‌ونقل کالا و کاهش مصرف سوخت و همچنین کاهش آلودگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این پروژه به طول ۱۲۴ کیلومتر در قالب چهار قطعه طرح‌ریزی شده است که منطقه یک آن ۳۲ کیلومتر از دوآب شهرستانک تا تهران در اسفند ۱۳۹۸ به بهره‌برداری رسید. منطقه۲ آن با ۲۲ کیلومتر که شامل تونل‌های البرز شرقی و غربی است با پیشرفت فیزیکی ۸۹.۵ درصد در دست تکمیل است. منطقه۳ حدود ۵۰ کیلومتر در مرحله مطالعات نهایی و آغاز عملیات اجرایی قرار دارد. منطقه۴ آن به طول ۲۰ کیلومتر از سه راهی کجور تا چالوس در سال ۱۳۹۴ به بهره‌برداری رسید. براساس اطلاعات منتشر شده، آزادراه تهران‌-شمال ۶۰ کیلومتر کوتاه‌تر از مسیر موجود در جاده کرج-‌چالوس بوده و زمان سفر را تا ۹۰ دقیقه در شرایط ترافیک سنگین کاهش می‌دهد. همچنین می‌تواند سالانه ۸۶ میلیون لیتر سوخت صرفه‌جویی کند و ۵۵۳ میلیون کیلومتر مسافت عبوری سالانه را کاهش دهد. از طرفی این پروژه میزان تولید آلاینده‌های هوا را ۳۵ هزار تن در سال کاهش می‌دهد و همچنین منجر به کاهش چشمگیر تصادفات جاده‌ای و ارتقای ایمنی تردد می‌شود. آن‌طور که شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اعلام کرده، کل هزینه پروژه ۳۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود و هزینه انجام شده تا پایان سال ۱۴۰۲ معادل ۱۸ هزار و ۲۷۳ میلیارد تومان بوده‌ است. مشارکت مالی این پروژه نیز به صورت ۵۰ درصد دولت و ۵۰ درصد بنیاد مستضعفان است. همچنین پیشرفت فیزیکی کل آزادراه تا پایان ۱۴۰۲ حدود ۵۷٫۷ درصد بود. براساس اطلاعات موجود، تونل‌های احداث شده در کل پروژه ۳۲ کیلومتر است. تعداد کل پل‌های بزرگ احداث شده ۱۰۰ دستگاه به طول ۱۴ هزار و ۹۰۵ متر است. منطقه۲ این پروژه مسیر عبوری ۸۰ درصدی از داخل تونل دارد. ۵۶ رشته تونل به طول ۳۹٫۵ کیلومتر (رفت و برگشت) و ۲۱ دستگاه پل بزرگ به طول ۲٫۶ کیلومتر دارد. همچنین گفته می‌شود طولانی‌‌‌ترین تونل سه قلوی کشور به طول ۶٫۵ کیلومتر در آن احداث شده است. حداکثر ارتقاع مسیر از سطح دریا نیز ۲۴۰۰ متر است. باند غربی تونل البرز شرقی به طول ۶٫۵کیلومتر در مرداد ۱۳۹۸ افتتاح شد. باند غربی مسیر منطقه دو به طول ۱۵٫۵ کیلومتر در تیر ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسید. باند دوم (شرق) با پیشرفت ۸۹.۵ درصد در تابستان ۱۴۰۴ آماده بهره‌برداری خواهد بود. تونل البرز غربی با پیشرفت ۳۹ درصد، تا تابستان ۱۴۰۶ به بهره‌برداری خواهد رسید. آن طور که برخی مسئولان ذی‌ربط می‌گویند؛ منطقه۳ این پروژه چالش‌های بسیاری از جمله عبور از مناطق کوهستانی و حفاظت شده محیط‌زیستی، شیب‌های تند، صخره‌های بلند و دره‌های عمیق، محدودیت‌های مکانی برای احداث کارگاه‌های عمرانی و شرایط آب و هوایی سرد و طولانی بودن فصل سرما را دارد. براساس اظهارات اخیر مدیرکل دفتر امور مجریان آزادراه‌های وزارت راه‌وشهرسازی، این پروژه براساس پیش‌بینی‌‌‌ها تا شش سال آینده به‌طور کامل به اتمام می‌رسد.