کاهش سهمیه آب بخش کشاورزی؛ کلید گذر از تابستان سخت!

نازنین زمانیان- صرفه‌جویی کنید؛ صرفه‌جویی کنید؛ صرفه‌جویی کنید. این را بار‌ها از زبان مسئولان کشورمان شنیده‌ایم. در فصل بهار هستیم اما هنوز تابستان از راه نرسیده، ناترازی‌ها امان همه را بریده است. از تولیدکننده گرفته تا مصرف‌کننده! معضل اصلی گذراندن فصل سخت تابستان از نگاه مسئولان تنها صرفه‌جویی است! حال سؤال این است که آیا تنها مردم مقصر ناترازی‌ها هستند؟ بیش از چهار دهه از انقلاب گذشته و به اذعان بسیاری از مسئولان کشور زیرساخت‌های کشور با توجه به رشد جمعیت کشورمان که در حال‌حاضر ۸۶ میلیون نفر ایرانی و نزدیک به شش میلیون خارجی (اکثراً) افغانی هستند، نه‌تنها توسعه چندانی نیافته، بلکه آن‌هایی که فعال هستند نیز شرایط مطلوبی ندارند! هر روز اخباری از اورهال نیروگاه‌های برق و… به گوش می‌رسد. از سوی دیگر ساخت‌وساز‌ها امان همه را بریده است. به‌عنوان مثال کافی است با خودروی خود چرخی در پایتخت ایران و کوچه پس‌کوچه‌های آن بزنید تا ببینید ساخت‌وساز‌ها چه بلایی سر تهران آورده است. بلاشک با تولید مسکن هر خانه نیازمند آب، برق و گاز می‌باشد که این آخری به‌خاطر فصل گرما فعلاً مشکلی ایجاد نکرده است! از طرفی شهرداری‌ها مجبورند برای رفع نیازهای مالی خود تراکم‌فروشی کرده و مجوز ساخت‌وساز صادر کنند. بدتر آنکه سال‌هاست که بحث درآمد پایدار برای کلانشهر‌ها خصوصاً تهران روی میز مسئولان خاک می‌خورد! مسعود پزشکیان؛ رئیس‌جمهور کشورمان نیز به درستی از عدم توسعه کلانشهر‌ها خصوصاً تهران به‌عنوان راهکاری برای رفع ناترازی خبر داد. کلانشهر تهران به گفته مسئولان نیرو، در حال‌حاضر با بیش از سه‌هزار مگاوات ناترازی برق مواجه است و جدول زمان‌بندی قطع برق عنقریب است که اعلام شود. از طرف دیگر به گفته علی‌آبادی؛ وزیر نیرو، بسیاری از نیروگاه‌های برقابی کشورمان به دلیل کاهش بارندگی در شرایط نیمه‌فعال هستند که این وضعیت با شروع فصل تابستان قطعاً وخیم نیز خواهد شد. حال سؤال این است که چرا پروژه‌های نیروگاهی کشورمان طی گذشت سیزده دولت همچنان در ابهام به سر می‌برند؟ و مهمتر اینکه چگونه می‌توان از تابستان سخت جان سالم به در بُرد؟

لزوم کاهش سهمیه آب بخش کشاورزی

در کوتاه‌مدت، بهترین راهکار مدیریت آب است. بنابر اعلام محمد جوان‌بخت؛ معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، بیش از ۸۰ میلیارد مترمکعب از آب کشور در اختیار بخش کشاورزی است! این رقم یعنی ۹۰ درصد آب موجود در کشورمان. به عبارت بهتر تنها ۱۰ درصد آب کشور به مصرف خانگی می‌رسد! حال اگر تنها ۱۰ درصد از سهمیه آب بخش کشاورزی به نیروگاه‌ها و مصارف خانگی اختصاص پیدا کند، چه خواهد شد؟ بلاشک مشکل گذر از تابستان سخت حل خواهد شد. به گفته فریبرز عباسی؛ مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهادکشاورزی، در حال‌حاضر ۸٫۵ میلیون هکتار اراضی آبی در کشور وجود دارد که از این میزان، تاکنون بیش از سه‌میلیون هکتار به روش‌های تحت فشار و ۱٫۶ میلیون هکتار به شبکه‌های مدرن سطحی مجهز شده‌اند. مجموع این ارقام نشان می‌دهد که همچنان ۳٫۶ میلیون هکتار به روش‌های سنتی آبیاری می‌شوند! گفتنی است؛ با توجه نزدیکی فصل گرما و امکانات موجود، فعلاً بهترین گزینه از شرایط آینده کاهش سهمیه آب بخش کشاورزی است و دولت در کنار آن باید راهکارهایی همچون توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، ساخت و تکمیل نیروگاه‌های ناتمام را در دستور کار قرار دهد.