تعامل با جهان، راه جلوگیری از فروپاشی اقتصادی

اقتصاد ایران به کجا می‌رود؟

مرضیه نیکخواه ـ «درآمد مالیاتی کشور طی سه سال اخیر، چهار برابر شده است» این جمله سبحانیان؛ رئیس سازمان امور مالیاتی کشور است. همین جمله نشان می‌دهد که وضعیت اقتصاد کشور در چه حالی است! رشد چهار برابری مالیات نشان‌دهنده چیست؟ نشان‌دهنده این است که قیمت کالا و خدمات حداقل بیش از ۴۰ برابر شده […]

مرضیه نیکخواه ـ «درآمد مالیاتی کشور طی سه سال اخیر، چهار برابر شده است» این جمله سبحانیان؛ رئیس سازمان امور مالیاتی کشور است. همین جمله نشان می‌دهد که وضعیت اقتصاد کشور در چه حالی است! رشد چهار برابری مالیات نشان‌دهنده چیست؟ نشان‌دهنده این است که قیمت کالا و خدمات حداقل بیش از ۴۰ برابر شده است. کاسبان مجبورند برای پرداخت مالیات آن را از مردم بگیرند! حال سؤال این است که آیا حقوق و درآمد جامعه با مالیات همخوانی دارد؟ قطعاً برای اکثریت مطلق جامعه جواب این سؤال منفی است. جیب‌ها خالی‌تر از گذشته شده‌اند و در این بین تورم امان همه را بریده است. در واقع تورم و مالیات همچون شمشیر دولبه‌ای روی شانه‌های مردم هستند. از یک‌طرف درآمد‌ها هزینه و کفاف زندگی را برای اکثریت مطلق جامعه نمی‌دهد و از سوی دیگر تورم، آینده را تیره و تار ساخته است. کافی است چرخی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای یا حتی سوپرمارکت‌ها بزنیم تا با جیب خالی از آن خارج شویم! فعلاً نگاه همه به مذاکرات ایران و آمریکاست؛ مذاکراتی که اگر به بن‌بست برسد، معلوم نیست کار اقتصاد کشورمان به کجا می‌رسد؛ اقتصادی که طی سال‌های تحریم تنها یک مشتری داشته است: کاسبان تحریم!

هفتمین سال تورم دو رقمی

مرکز آمار ایران، ابتدای سال‌جاری نرخ تورم سالانه سال۱۴۰۳ را ۳۲٫۵ درصد اعلام کرده که نشان می‌دهد، اقتصاد ایران برای هفتمین سال متوالی درگیر تورم دو رقمی، آن هم نه در سطح ۱۰درصد و ۲۰درصد، بلکه بالای ۳۰درصد است! به این ترتیب از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، نرخ تورم تنها در چهار دوره سالانه تک‌رقمی بوده و در بقیه سال‌‌ها از ۱۰٫۴ تا ۴۹٫۴ درصد تورم در اقتصاد ایران ثبت شده است. آنچه طی سال‌های اخیر در بازارهای کالایی و دارایی که در ارتباط نزدیک‌تری با مردم قرار دارند رخ داده، حاکی از بروز بحران اقتصادی و اجتماعی بزرگی است که در صورت بی‌اعتنایی دولتمردان و سیاست‌گذاران، بی‌اعتنا به اعداد و ارقام رسمی و دولتی، دیر یا زود تصویری ترسناک‌تر از آنچه را پیش از نوروز ۱۴۰۴ در بازارهای ارز و طلا رخ داد، در چشم سیاستمداران خواهد نشاند. جهش ۱۵۹ درصدی قیمت نیم‌سکه و رشد قیمت ۵۷ میلیون تومانی سکه تنها در طول یک سال یا به عبارت بهتر، در نیم سال دوم سال گذشته، نگرانی‌‌ها را در میان مردم و فعالان اقتصادی افزایش داده است. قیمت دلار طی سال گذشته ۳۷ هزار تومان رشد کرده و به‌زودی اثر خود را در بازارهای کالایی، مسکن و خودرو نشان خواهد داد.

تعامل با جهان، راه جلوگیری از فروپاشی اقتصادی

در همین رابطه، مرتضی ایمانی‌راد؛ تحلیلگر و نظریه‌پرداز اقتصادی، در گفتگو با تجارت‌‌نیوز، چنین می‌گوید: ایران در سال‌های گذشته دچار رخوت، ایستایی و عدم پویایی در حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی شده است. تاکنون، هیچ شاخص مشخص و تعریف پذیرفته‌شده‌ای از «فروپاشی اقتصادی» در اقتصاد ایران ارائه نشده است. در نبود چنین تعریفی، هر فرد براساس برداشت شخصی خود از این واژه استفاده می‌کند و تصور می‌کند که از یک مفهوم علمی بهره می‌برد، در حالی که دیگران ممکن است درک متفاوتی از آن داشته باشند. اما اگر انتظار داشته باشیم که در سال ۱۴۰۴، افزایش مداوم و فزاینده قیمت‌ها رخ دهد، مشابه آنچه در ونزوئلا یا در کشورهایی که دچار جنگ شده‌اند، می‌توان این فرض را مطرح کرد که اقتصاد ایران در مسیر فروپاشی قرار خواهد گرفت. درست است که ورشکستگی دولت، سقوط نظام بانکی و بحران‌های اجتماعی از نشانه‌های فروپاشی اقتصادی هستند، اما تا زمانی که روند افزایش قیمت‌ها به مرحله‌ای از شکل‌گیری تورم‌های فزاینده (به‌طور معمول بالای ۵۰ درصد و در دوره‌های بعدی بیش از آن) نرسیده و ساختارهای کنترلی دولت کاملاً از کار نیفتاده باشند، نمی‌توان از وقوع فروپاشی اقتصادی سخن گفت.