ایران به نفت شمال می‌رسد؟!  

دریای خزر به‌عنوان بزرگ‌‌ترین دریاچه جهان، با دارا بودن نزدیک به ۴۰ درصد مجموع مساحت دریاچه‌های دنیا، از حیث ذخایر نفت و گاز، جزء مناطق به نسبت بکر جهان به‌شمار می‌آید. به گزارش مناقصه‌مزایده،‌ دریای خزر پس از منطقه خلیج‌فارس و سیبری سومین منبع انرژی جهان است که براساس اعلام سازمان انرژی جهانی مجموع ذخایر […]

دریای خزر به‌عنوان بزرگ‌‌ترین دریاچه جهان، با دارا بودن نزدیک به ۴۰ درصد مجموع مساحت دریاچه‌های دنیا، از حیث ذخایر نفت و گاز، جزء مناطق به نسبت بکر جهان به‌شمار می‌آید. به گزارش مناقصه‌مزایده،‌ دریای خزر پس از منطقه خلیج‌فارس و سیبری سومین منبع انرژی جهان است که براساس اعلام سازمان انرژی جهانی مجموع ذخایر تأییدشده نفت‌خام و گاز طبیعی دریای خزر بالغ بر ۱۰۰ میلیارد بشکه نفت و ۱۲ تریلیون مترمکعب گاز تخمین زده شده؛ ارقامی که به وضوح نشان می‌دهد دریای خزر افزون بر موقعیت ژئوپلیتیک، به لحاظ ذخایر نفت و گاز اهمیت زیادی برای کشورهای حاشیه دریای خزر دارد. وجود منابع و پتانسیل‌های هیدروکربنی در دریای خزر موجب شده کشورهای حاشیه این دریا به منظور استخراج و بهره‌برداری از منابع هیدروکربنی حضوری فعال داشته باشند اما ایران با وجود انجام اکتشافات در آب‌های نیمه‌عمیق این دریاچه تنها کشور ساحلی دریای خزر است که از ذخایر نفت و گاز آن بهره‌برداری نمی‌کند. یکی از مشکلات اکتشافات پرهزینه بودن عملیات نفتی در خزر است، با توجه به اینکه ایران تاکنون هیچ میدان دریایی در آب‌های عمیق توسعه نداده، نیاز به ساخت یا واردات تجهیزات خاص حفاری و تأسیسات تولیدی دارد. به‌طوری که محمدحسین دانشفر؛ مدیرعامل شرکت نفت خزر، سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اکتشافی هر بلوک در دریای خزر را ۱۰۰ میلیون دلار اعلام کرده است. هدایت‌ا… خادمی؛ رئیس هیئت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری و خدمات فنی نفت و گاز کشور، درباره پروژه حفاری در میادین نفت و گاز خزر، اظهار داشت: ما در خزر دو بحث آب‌های کم‌عمق و عمیق را داریم، دو، سه دهه قبل با دکل حفاری ایران‌خزر در آب‌های کم‌عمق حفاری کردیم و به نتیجه نرسیدیم و این باعث شد به سمت آب‌های عمیق و ساخت سکوی نیمه‌شناور برویم، در دهه ۹۰ در عمق ۸۰۰ متری آب خزر شروع به حفاری چندین حلقه چاه موفق و ناموفق کرده و نفت و گاز کشف کردیم. ولی بعد از مدتی بنا به دلایلی پروژه متوقف شد و نیمه‌شناور به ساحل برگشت. وی افزود: اکنون با ایران‌خزر که سه دهه قبل در آب‌های کم‌عمق کار کرده بود و به نتیجه نرسیده بودیم، بنا داریم در میدان دیگر شروع به اقدامات اکتشافی کنیم، اولین حلقه در عمقی که تصور می‌کنیم طبق اطلاعات زمین‌شناسی شاید نفت و گاز وجود داشته باشد، حفاری می‌شود، اگر به موفقیت برسیم با حفاری چندین حلقه چاه توصیفی دیگر میدان را بررسی می‌کنیم که آیا نفت و گاز وجود دارد و یا اینکه به لحاظ اقتصادی قابل برداشت خواهد بود یا خیر. رئیس هیئت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری و خدمات فنی نفت و گاز کشور، گفت: در هر حال خزر جزء آب‌های سرزمینی ایران است و اکنون ما در زمینه برداشت از ذخایر این دریاچه از همه کشورهای دیگر حاشیه خزر مثل ترکمنستان، آذربایجان، قزاقستان و روسیه عقبیم، این کشور‌ها حفاری و برداشت دارند چون در آب‌های کم‌عمق به هیدروکربور رسیده بودند. وی ابراز امیدواری کرد که تلاش شود ما هم به ذخایر نفت و گاز دریای خزر دسترسی پیدا کنیم. خادمی؛ بیان داشت: ما برای حفاری و تولید در آب‌های کم‌عمق مشکلی نداریم اما در آب‌های عمیق باید ۲۵۰ کیلومتر از بهشهر به سمت آذربایجان برویم که هم فاصله و هم عمق زیاد بود و به همین دلیل هم برداشت سخت شده و پروژه ر‌ها شد. وی با بیان اینکه در منطقه رودسر با توجه به کم‌عمق بودن راحت‌تر امکان برداشت داریم، خاطرنشان کرد: این حق ما است بعد از چندین سال که از ذخایر خزر محروم بوده‌ایم از آن بهره‌برداری کنیم. رئیس هیئت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری و خدمات فنی نفت و گاز کشور، یادآور شد: در حال‌حاضر دکل ایران‌خزر (الیما) در لوکیشن در حال حفاری است. وی درباره احتمال چالش با همسایگان، تصریح کرد: در این عمق و فاصله مشکلی با همسایگان نداریم چون برنامه حفاری در واقع در ساحل ایران انجام می‌شود اما در حفاری دوره قبل که در عمق ۲۵۰ متری و به سمت آذربایجان بود؛ مشکل داشتیم، اگرچه آن منطقه هم جزء آب‌های سرزمینی ایران محسوب می‌شد اما مشکل داشتیم و کشورهای همسایه مزاحمت‌هایی ایجاد کردند البته با اصرار ما به تداوم عملیات کوتاه آمدند اما در هر صورت بعد از مدتی فعالیت دکل متوقف و در ساحل مستقر شد. خادمی؛ تأکید کرد: اگر به منابع هیدروکربوری نفت و گاز برسیم بستگی به حجم میدان امکان بهره‌برداری و مصرف داخل و صادرات را خواهیم داشت، ما می‌توانیم سه استان شمالی را از ذخایر این میدان تأمین گاز کنیم و اگر بیشتر باشد؛ می‌توان صادر کرد. گفتنی است که محسن پاک‌نژاد؛ وزیر نفت، جمعه ۱۹ اردیبهشت ماه فرمان اولین حفاری در مخازن نفتی و گازی خزر را صادر کرد.