زمین های کشاورزی سالیانه ۸۰ میلیارد مترمکعب آب می بلعند

معاون حفاظت، بهره‌برداری و امور اجتماعی حوضه آبریز فلات‌مرکزی، با تأکید بر اینکه وضعیت منابع آبی کشور، تابع متوسط بارندگی‌هاست اما متأسفانه طی چند سال اخیر با خشکسالی متوالی روبه‌رو شده، گفت: بخش کشاورزی به‌تنهایی خود مصرف‌کننده ۸۰ میلیارد مترمکعب آب در سال می‌باشد که لازم است سطح تکنولوژی و راندمان آبیاری در کشاورزی ارتقاء […]

معاون حفاظت، بهره‌برداری و امور اجتماعی حوضه آبریز فلات‌مرکزی، با تأکید بر اینکه وضعیت منابع آبی کشور، تابع متوسط بارندگی‌هاست اما متأسفانه طی چند سال اخیر با خشکسالی متوالی روبه‌رو شده، گفت: بخش کشاورزی به‌تنهایی خود مصرف‌کننده ۸۰ میلیارد مترمکعب آب در سال می‌باشد که لازم است سطح تکنولوژی و راندمان آبیاری در کشاورزی ارتقاء یابد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از وزارت نیرو، عبدا… فاضلی‌فارسانی؛ با بیان اینکه میزان قابل‌توجهی از بارش‌‌ها در این شرایط تبخیر می‌شود، افزود: استحصال آب از چاه‌ها باید تابع شرایط خشکسالی و ترسالی باشد؛ این در حالی است که امسال با بارش بسیار کمتر از نرمال در بارش روبه‌رو بوده‌ایم و بارش‌های بهاره هم بسیار ضعیف بوده است. به گفته وی، افزایش دمای هوا و گرمایش زمین، فشار روی سفره‌های آب زیرزمینی را شدت داده است و با توجه به این شرایط، کشاورزان زودتر از موعد، اقدام به بهره‌برداری از چاه‌های کشاورزی می‌کنند. وی یادآور شد: براساس بند «ز» ماده ۲۹ قانون توزیع عادلانه آب و ماده ۷ آیین‌نامه بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی، وزارت‌خانه‌های نیرو و جهادکشاورزی موظف به اعمال کاهش برداشت‌‌ها متناسب با شرایط خشکسالی هستند و این موضوع در قانون برنامه هفتم هم تأکید شده است. فاضلی‌فارسانی؛ با اشاره به استحصال سالانه ۵۵ تا ۶۰ میلیارد مترمکعب آب توسط بخش کشاورزی از منابع آب زیرزمینی اعم از چاه و چشمه و قنات، یادآدور شد: در شرایط خشکسالی باید برداشت آب از چاه‌های کشاورزی کاهش یابد، اما امروز عکس‌العمل متفاوت‌تری را با این شرایط شاهد هستیم به‌طوری‌که امروز با برداشت زودتر از موعد از سفره‌های آب زیرزمینی روبه‌رو هستیم. معاون حفاظت و بهره‌برداری و امور اجتماعی حوضه آبریز فلات‌مرکزی، اظهار کرد: به‌طور کلی مصارف کشور از منابع آبی در مقایسه با طولانی مدت ۹۰ میلیارد مترمکعب است که هشت‌میلیارد مترمکعب در بخش شرب و دومیلیارد مترمکعب در بخش صنعت استفاده می‌شود و مابقی در بخش کشاورزی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد که عدد بسیار بزرگی است. وی با بیان اینکه میزان آبی که در بخش کشاورزی برداشت می‌شود دوبرابر آب قابل برنامه‌ریزی است، ادامه داد: سطح آب زیرزمینی در سراسر کشور در حال افت قابل‌ملاحظه است و طول رودخانه‌ها نیز سال به سال کمتر می‌شود که اثرات و عوارض زیست‌محیطی را برای کشور به همراه دارد. فاضلی‌فارسانی؛ در ادامه برنامه‌ریزی برای بهینه‌سازی مصارف آب را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: در چنین شرایطی لازم و ضروی است که سطح تکنولوژی و راندمان آبیاری در کشاورزی ارتقاء یابد و تبخیر در این بخش کاهش یا حذف شود که مستلزم محدودسازی سطح اراضی بدون کاهش قابل‌توجه تولید محصولات کشاورزی در فضای باز (رویکرد به کشت‌های گلخانه‌ای) است. وی ضمن انتقاد از رواج کشت‌های تابستانه در بسیاری از دشت‌های کشور، تصریح کرد: هم‌اکنون بخش کشاورزی کشور به سمت کشت‌های تابستانه سوق یافته که موجب افزایش چشمگیر تلفات آب از طریق تبخیر شده است. معاون حفاظت و بهره‌برداری و امور اجتماعی حوضه آبریز فلات‌مرکزی، ابراز داشت: در قانون پنج‌ساله هفتم پیشرفت، باید ناترازی ۱۵ میلیارد مترمکعب آب از محل کاهش برداشت از منابع آبی برطرف شود در غیر این صورت آینده مطلوبی را متصور نخواهیم بود. فاضلی‌فارسانی؛ با بیان اینکه برداشت غیرمجاز علی‌رغم حجم برداشت ازچاه‌های مجاز و همچنین توسعه سطوح کشت تشدید روند افت و یا خشک شدن تالاب‌‌ها و دریاچه‌ها را به دنبال داشته است، یادآور شد: برای مثال هم‌اکنون ۷۰ تا ۸۰ هزار چاه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه حفر شده که از این میان ۳۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز هستند و سطح زیر کشت در این حوضه از ۲۰۰ هزار هکتار به ۶۰۰ هزار هکتار افزایش یافته که در نهایت با کاهش سطح آب دریاچه ارومیه و خشک شدن آن همراه شده است.  وی همچنین با انتقاد از توسعه صنایع پُرآب طلب در فلات‌مرکزی، تصریح کرد: سرانه آب تجدیدپذیر در این بخش از سرزمین ۴۸۳ مترمکعب است در حالی که این حوضه در عمق بحران آب قرار دارند صنایع پر آب عمدتاً در این نواحی مستقر شده‌اند که فشار را بر سفره‌های آب زیرزمینی دوچندان می‌کنند در حالی که جانمایی آنان باید در کنار سواحل انجام می‌شد و صنعت جدیدی نباید اجازه استقرار یابد.