جلوگیری از خام‌فروشی معدنی در ۴ سال اخیر

جلوگیری از خام‌فروشی معدنی در ۴ سال اخیر معادن ایران ثروت ارزشمندی است که سال‌هاست به داشتن آن بالیده‌ایم. در سال‌های گذشته آنچنان که باید و شاید به این منابع عظیم که می‌تواند جایگزین مناسبی برای توسعه صادرات غیرنفتی باشد توجه نشده بود. به گزارش شاتا، دولت تدبیر و امید با بهره‌گیری از روحیه اعتدال […]

جلوگیری از خام‌فروشی معدنی در ۴ سال اخیر

معادن ایران ثروت ارزشمندی است که سال‌هاست به داشتن آن بالیده‌ایم. در سال‌های گذشته آنچنان که باید و شاید به این منابع عظیم که می‌تواند جایگزین مناسبی برای توسعه صادرات غیرنفتی باشد توجه نشده بود.

به گزارش شاتا، دولت تدبیر و امید با بهره‌گیری از روحیه اعتدال علاوه بر آن‌که توانست حضور شرکای خارجی را در پسابرجام در معادن غنی ایران جلب کند و با مشارکت آنها در توسعه این بخش ارزشمند اقتصاد بکوشد بلکه با افزایش تولید محصولات معدنی و برنامه‌ریزی هدفمند برای جلوگیری از خام‌فروشی موفق شد این برگ از دفتر اقتصاد کشور را بهتر از سایر دولت‌ها ورق زده و تأثیرگذاری بخش معدن در توسعه اقتصادی کشور را بیش‌تر کند.

از آمارهای مقایسه‌ای سال‌های ۵۷ تاکنون نشان می‌دهد ایران در این حوزه حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. کشوری که روزگاری حتی دانش کشف یک معدن کوچک را نداشت امروز به همت مردان و زنان متخصص و متعهد ایرانی توانسته است صد‌ها معدن جدید را کشف و به ذخایر معدنی کشور بیفزاید تا بتوان به آینده معدنی ایران امیدوارتر بود.

ایران در حالی تا پایان سال گذشته ۵هزار و ۷۰۰ معدن فعال داشت که در سال ۵۷ تنها ۱۹۵ معدن در کشورمان فعالیت می‌کردند. اگر نگاهی منصفانه به آمار فعالیت‌های معدنی در کشور از ابتدای دولت تدبیر و امید داشته باشیم در می‌یابیم که با وجود همه تنگناهایی که بر سر راه فعالیت‌های معدنی در کشور وجود دارد معادن کشورمان قدرتمندانه در حال تولید هستند.

کارشناسان آمار صنعتی معتقدند تعداد معادن فعال کشور اندکی کاهش یافته اما این شرایط به دلیل عزم جدی دولت برای جلوگیری از خام‌فروشی از یک‌سو و عدم توانایی برخی معادن کوچک در انطباق با توسعه فناوری در معادن بوده و در این مسیر هیچ گاه معادن ارزشمند و کانسارهای مهم کشور دچار تعطیلی و رکود نشده‌اند.

انجام ۳۹۰ هزار کیلومتر اقدامات اکتشافی معدنی با ژئوفیزیک هوایی طی ۴ سال گذشته

گزارش‌های آماری حاکی است که دولت تدبیر و امید در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که تحول بزرگی در زمینه اکتشاف و ژئوفیزیک هوایی در کشور ایجاد کرده است. درحالی که تا پایان دهه ۶۰ شمسی سهم ایران از ژئوفیزیک هوایی صفر بود دولت دکتر روحانی با ژئوفیزیک هوایی ۱۸۰ هزار کیلومتر خطی در بخش اکتشاف معدن آغاز شد و عزم مسؤولان معدنی کشور برآن شد تا این میزان از تحقیقات را با دانش نوین موجود افزایش دهند. سرانجام دولت تدبیر و امید با همت وزارت صنعت، معدن و تجارت و کارشناسان زبده معدن توانست با افزایش ۱۱۷ درصدی ژئوفیزیک هوایی و رسیدن به عدد ۳۹۰ هزار کیلومتر خطی سهم بزرگی در افزایش میزان کشف معادن ایرانی جدید داشته باشد.

در زمینه نقشه‌های زمین‌شناسی نیز دولت یازدهم سهم مطلوبی دارد. این نقشه‌ها که در سال ۵۷ تنها ۵۳ برگ و در زمان آغاز به‌کار دولت تدبیر و امید ۵۰۷ برگ بود، با تلاش‌های فنی و تخصصی در این بخش در پایان سال ۹۵ با ۵۴٫۵ درصد افزایش به ۷۸۳ برگ رسید.

گزارش‌ها از میزان استخراج مواد معدنی نیز حاکی است که در دولت روحانی این بخش نیز شاهد رشد و پیشرفت بوده است. ایران که در سال ۵۷ هیچ کشف معدنی نداشت در پایان سال ۹۵ شاهد کشف ۶۸۱ میلیون تن انواع مواد معدنی است.

این میزان کشف در مقایسه با اکتشاف ۵۸۳ میلیون تنی در ابتدای دولت تدبیر و امید نزدیک به ۱۷ درصد افزایش داشته و حکایت از عزم دولت مردان عرصه اعتدال برای پیشرفت‌های معدنی دارد.

دستاوردهای دولت در بخش معدن تنها به این بخش‌ها ختم نمی‌شود. رشد ۴۴ درصدی ظرفیت تولید زنجیره فولاد شامل کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی، شمش و نورد در دولت اعتدال و افزایش نزدیک به ۴۰ درصدی ظرفیت تولید کنسانتره مس و مس کاتد در این دولت نشان از توجه ویژه به تکمیل زنجیره‌های تولید محصولات معدنی در دولت یازدهم و پرهیز از خام‌فروشی‌های رایج در دولت قبل است.

آمار‌ها نشان می‌دهد ظرفیت تولید زنجیره فولاد از ۲٫۴ میلیون تن در آغاز پیروزی انقلاب به ۱۲۵ میلیون تن در ابتدای روی کارآمدن دولت تدبیر و امید رسید و با برنامه‌های خوبی که دولت اجرا کرد این ظرفیت امروز با ۴۴ درصد افزایش به ۱۸۰میلیون تن در سال رسیده است.

ظرفیت تولید کنسانتره مس و مس کاتد نیز شرایط رضایت بخشی را تجربه می‌کند. در پایان سال ۹۵ ظرفیت تولید کنسانتره مس با ۳۵٫۲درصد افزایش نسبت به آغاز کار دولت از ۹۲۳ هزار تن به یک میلیون و ۲۴۸ هزار تن و ظرفیت تولید مس کاتد نیز در این بازه زمانی با ۳۹٫۶درصد افزایش از ۲۵۲ هزار تن به ۳۵۲ هزار تن رسید. این در حالی است که ظرفیت تولید این دو محصول در ابتدای پیروزی انقلاب صفر بود.

در برخی محصولات مرتبط با معدن هم دولت دکتر روحانی تأثیر مثبتی داشته است. بررسی آمار ظرفیت برخی محصولات در ابتدای کار دولت تا پایان سال ۹۵ نشان می‌دهد دولت در این مدت توانسته است ظرفیت تولید سیمان را علی‌رغم کاهش چشمگیر ساخت‌وساز در کشور با حدود ۸ درصد افزایش از ۷۷٫۵ میلیون تن به ۸۳٫۵ میلیون تن برساند. ظرفیت تولید کاشی و سرامیک نیز با وجود کاهش ساخت‌وساز با حدود ۱۰٫۵ درصد افزایش از ۴۹۲ میلیون متر مربع در ابتدای کار دولت به ۵۴۳ میلیون مترمربع در پایان سال ۹۵ رسید و ظرفیت تولید شیشه نیز از یک میلیون و ۵۷۷ هزار تن به یک میلیون و ۶۸۵ هزار تن در این بازه زمانی رسید.

تنها بخش معدن نیست که با تلاش‌های دولت در حال رشد و رونق است، بخش‌های متنوع تجارت و صنعت نیز روزهای تازه‌ای را در روند توسعه تجربه می‌کند. البته در بخش معدن نیز منتقدان دست از نقد غیرمنصفانه برنمی‌دارند و بدون بررسی عملکرد مثبت دولت در تکمیل زنجیره‌های تولید، همراهی با معدنکاران درفعالیت‌های مرتبط با حقوق دولتی، توسعه زیرساخت‌های لازم برای معادن در اقصی نقاط کشور و ده‌ها خدمت دیگر تنها نیمه خالی لیوان را دیده و تعطیلی چند کارگاه معدنی کوچک و یا برخی مشکلات را بزرگنمایی کرده و سعی دارند از این مسأله بهره‌برداری‌های خاص داشته باشند؛ اما واقعیت ماجرا این است که کشور در بخش معدن در ۳ سال گذشته حرکت جهشی ویژه‌ای داشته و به زودی با حضور معدنی‌های بزرگ جهان که فرصت آن در پسابرجام فراهم شد شاهد اتفاقات منحصر‌به‌فردی در حوزه معادن کشور خواهیم بود.

سرمایه‌گذاری ۴۵۰۰ میلیارد ریالی ایمیدرو در اکتشافات جدید

در همین زمینه مهدی‌کرباسیان، رییس هیأت عامل ایمیدرو خبر داد: ایمیدرو برای انجام برنامه جدید اکتشاف در ۴ سال گذشته، بیش از ۴ هزارو۵۴۰میلیارد ریال سرمایه صرف کرد.

 رییس هیأت عامل ایمیدرو به اهمیت انجام فعالیت‌های اکتشافی اشاره کرد و گفت: با توجه به این‌که موضوع اکتشافات معدنی مدت‌ها مغفول مانده بود، در دولت یازدهم، تصمیم بر آن شد با هدف شناسایی توانمندی‌های معدنی کشور و افزایش میزان ذخایر مواد معدنی، برنامه وسیع ۲۵۰ هزار کیلومتر مربعی به اجرا در‌آید.

وی ادامه داد: ۱٫۰۸۰میلیارد ریال از رقم فوق مربوط به سال ۱۳۹۵ است که در بخش‌های مختلف این برنامه هزینه شده است. کرباسیان یادآور شد: در ابتدا، برخی به چشم تردید به این سطح از اکتشاف نگاه می‌کردند اما در حال حاضر نتایج اولیه استخراج شده و خبر از وجود ذخایر جدید معدنی می‌دهد.

رییس هیأت عامل ایمیدرو افزود: نتایج مقدماتی تاکنون نشان از کشف ۴۵۰ میلیون تن ذخیره زغال‌سنگ، ۳۵۰ میلیون تن ذخیره سنگ آهن و ۵۰ تن ذخیره می‌دهد.

 کرباسیان همچنین درباره همکاری شرکت‌های داخلی در اجرای این طرح گفت: در این برنامه حدود ۱۰۰ شرکت خصوصی داخلی مشغول اجرای پروژه‌های اکتشافی شدند و بخش‌های مختلف خدماتی، فنی و مهندسی، پیمانکاری و… را برعهده گرفتند.

 

وی ادامه داد: افزایش همکاری با شرکت‌های صاحب‌نام خارجی که پس از برجام برای شرکت‌های ایرانی هموار شده بود، سبب استفاده از فناوری‌های جدید و به روز شد. در این میان عملیات‌های اکتشاف با استفاده از تجهیزات پیشرفته و با دقت بالا، صورت گرفت که در سال‌های گذشته میسر نبود.