هوشمندسازی کلید ارتقای بهره‌وری و ایمنی در معادن

بهره‌گیری از فناوری‌های نو در بخش‌های مختلف معدن از جمله اکتشاف، استخراج و فرآوری معادن نه‌تنها منجر به ارتقای بهره‌وری قابل‌توجهی در محصولات معدنی می‌شود، بلکه به ارتقای ایمنی و کاهش حوادث مالی و جانی نیز کمک می‌کند. به گزارش ایرنا، هر چند معادن غنی و فراوانی در ایران وجود دارد اما با عدم به‌کارگیری فناوری‌های روز و هوشمند‌سازی شاهد امنیت و کارایی پایین در معادن هستیم. تحقق رشد معدنی در کشور نیازمند تحول دیجیتال و استفاده از هوش‌مصنوعی است این رشد زمانی شدنی است که به‌عنوان یک دغدغه تبدیل به یک الزام شود تا زمینه ایجاد رقابت و بهره‌وری را در معادن فراهم کند. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی یکی از نهادهای متولی دولتی در حوزه معادن کشور است که در زمینه معادن و استفاده از فناوری‌ها سرمایه‌گذاری‌های خوبی انجام داده است برای تأمین مالی و سرمایه‌گذاری خارجی، مذاکرات و توافقاتی با شرکت‌های خارجی صورت گرفته است که در آینده نزدیک قرار است سرمایه‌گذاری خارجی با همکاری پیمانکاران داخلی اجرایی شود به‌طوری که طرف‌های خارجی با انتخاب پیمانکاران ایرانی، تولید ماشین‌آلات نسل جدید و با ظرفیت بالاتر را انجام خواهند داد. صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی نقش قابل‌توجهی در پشتیبانی و حمایت از معدنکاران داشته و همزمان در زمینه واردات نیز همکاری مناسبی برای صدور مجوز‌ها صورت گرفته است به‌گونه‌ای که در دو سال گذشته، ماشین‌آلات نو و کارکرده وارد کشور شده است. سمیه خلوصی؛ معاون برنامه‌ریزی و توانمند‌سازی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی (ایمیدرو)، معتقد است که استفاده از تکنولوژی‌ها برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی معدن کمک می‌کند چراکه بدون هوشمند‌سازی دستیابی به این هدف شدنی نیست ضمن اینکه برنامه‌ای در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی (ایمیدرو) تعریف شده است تا بیش از چهاردرصد سهم بهره‌وری معدن را تا پایان برنامه هفتم محقق کند. وی عنوان کرده است که سعی می‌کنیم تا بخش هوشمند‌سازی را با بخش معدن مرتبط کنیم و از ظرفیت نهادهای دولتی از جمله صندوق فناوری ریاست جمهوری و نهادهای حاکمیتی برای ایفای نقش تسهیلگری بهره می‌بریم. یکی دیگر از اقدامات سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی ایران، سند تحول راهبردی دیجیتال معادن است که در آن چشم‌انداز افق ۱۴۰۹ معادن ایران به‌عنوان پیشرفته‌‌ترین کشور در حوزه هوشمندسازی تعریف شده است. در این سند به موضوع رسیدن به بالا‌ترین حد ایمنی و ارتقای بهره‌وری تأکید شده است که چابکی و انعطاف‌پذیری در دیجیتال، بهره‌وری و بهینه‌سازی فرآیندها، نوآوری و پیشگامی در فناوری، دانش‌بنیانی و توسعه سرمایه انسانی، شفافیت در داده محوری، امنیت سایبری از موارد دیگر در معادن است. براساس این سند، کل معادن به هوشمندسازی متصل خواهند شد تا به کاهش ۲۵ درصدی در هزینه‌ها و ارتقای ۲۰ درصدی در بهره‌وری معادن دست یابند. بخش‌خصوصی یکی دیگر از متولیان بخش معدن ایران است که توجه به موضوع تکنولوژی می‌تواند به ارتقای بخش معدن کمک کند. محمدرضا بهرامن؛ رئیس خانه معدن ایران، با اشاره به اینکه باید زیرساخت‌های هوشمندسازی در معادن فراهم شود، می‌گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی در معادن باید زمینه سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی در کشورمان باز و تسهیلگری شود. وی ادامه می‌دهد: یکسری مشکلات در سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی وجود دارد که نهادهای متولی باید در این زمین برنامه‌ریزی کرده و موانع را ‌بردارند. رئیس خانه معدن ایران، اضافه می‌کند: به خاطر شرایط تحریمی اکنون با برای تبادلات مالی با کشورهای مختلف دچار مشکل هستیم که باید مباحث سیستم بانکی پیگیری شود. وی با اشاره به اینکه اکنون به رشد سه‌درصدی در معادن دست پیدا کرده‌ایم می‌گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی فاصله زیادی وجود دارد باید موانع برداشته شده و از بخش‌خصوصی حمایت شود. بهرامن؛ تأکید می‌کند: توسعه بخش معدن از محل سرمایه‌گذاری‌های بخش‌خصوصی محقق می‌شود نقش دولت باید تنظیم گری و تسهیلگری باشد. وی با بیان اینکه نگاه‌ها به معادن باید تغییر کند، می‌گوید: اکنون بسیاری از تجهیزات و دستگاه‌ها در معادن فرسوده است که باید در زمینه واردات موانع برداشته شود. رئیس خانه معدن ایران، خاطرنشان می‌کند: ارتباط بین شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش معدن به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های جدید کمک خواهد کرد نه‌تنها منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها در معادن می‌شود بلکه تاثیر بسزایی در افزایش سطح ایمنی و کاهش حوادث نیز دارد. سهم اکتشاف و استخراج در زنجیره ارزش‌افزوده معادن به قدری بالاست که توجه به فناوری در معادن می‌تواند یکی از سودآور‌ترین جایگزین‌های نفتی در صادرات شده و در کنار نفت و گاز به ثروت‌اندوزی کمک کند.