ارتقای حکمرانی آب؛ کلید نجات کشاورزی و مهار مهاجرت اقلیمی

عضو شورای مرکزی مجمع مشاوران مجلس، با بیان اینکه ایران برای چهارمین سال پیاپی درگیر خشکسالی است، گفت: کاهش بارش‌‌ها و افزایش دما منابع آبی کشور را به مسئله‌ای ملی تبدیل کرده و برنامه‌ریزی نداشتن کلان سبب تشدید بحران می‌شود. مینا جعفری؛ در گفتگو با ایمنا، با بیان اینکه ایران برای چهارمین سال پیاپی وارد […]

عضو شورای مرکزی مجمع مشاوران مجلس، با بیان اینکه ایران برای چهارمین سال پیاپی درگیر خشکسالی است، گفت: کاهش بارش‌‌ها و افزایش دما منابع آبی کشور را به مسئله‌ای ملی تبدیل کرده و برنامه‌ریزی نداشتن کلان سبب تشدید بحران می‌شود. مینا جعفری؛ در گفتگو با ایمنا، با بیان اینکه ایران برای چهارمین سال پیاپی وارد خشکسالی شده است، اظهار کرد: میانگین بارش تجمعی سالیانه کشور در پنج دهه گذشته روند نزولی داشته است و همین امر در کنار دیگر تغییرات اقلیمی همچون افزایش سرعت گرمایش در کشور سبب شده است، آب در ایران به مسئله‌ای ملی بدل شود که پیامدهای آن غیرقابل جبران و به‌طور اساسی غیرقابل انکار است. وی با بیان اینکه بار تولید محصولات کشاورزی در کشور بر دوش منابع آبی است، افزود: برآورد‌ها حاکی از آن است که سهم برداشت سالیانه از آب‌های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی، شرب و صنعت معادل ۱٫۷، ۴٫۹، ۳۶٫۴ میلیارد مترمکعب است که شامل ۸۵، ۱۱، چهاردرصد از کل برداشت سالیانه است و طی بررسی‌های صورت گرفته تغییر اقلیم پیامدهای گسترده‌ای را در بخش‌های مختلف نظیر آب، کشاورزی، انرژی، بهداشت و زیست‌بوم در جهان و ایران به همراه داشته است. عضو شورای مرکزی و معاون امور زنان و خانواده مجمع مشاوران نمایندگان مجلس شورای اسلامی مجلس، با تأکید بر اینکه سازگاری با تغییرات اقلیمی در حال تبدیل شدن به بخش معمول و ضروری در همه سطوح برنامه‌ریزی کشورهای توسعه یافته بدل شده است، تصریح کرد: مسئله آب در ایران پدیده جدیدالظهوری نبوده است و نیست و مسئله جدی و در مرز تبدیل به یک بحران ملی است با وجود این موضوع، اما ما از معدود کشورهایی به‌شمار می‌رویم که در سطوح راهبردی، سیاستی و برنامه‌ریزی اقدام چندانی برای سازگاری اقلیمی انجام نداده یا توجهی با عزم جدید مدیریتی و آینده‌پژوهی نداشته است. جعفری؛ با اشاره به اینکه براساس بررسی‌های انجام شده، در کشورمان دمای هر دهه حدود دو برابر نرخ افزایش جهانی بوده و بیانگر این است که گرمایش محیط و تغییرات اقلیم کشور با سرعتی بیش از میانگین جهانی روی می‌دهد، خاطرنشان شد: طبق آمار سال گذشته براساس شاخص بارش ۱۵٫۷ درصد مساحت کشور در معرض خشکسالی شدید و بسیار شدید و تنها ۰٫۲ درصد ترسالی‌های شدید و بسیار شدید قرار داشته‌اند. وی بیان اینکه برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم از ۹۶ تدوین شده، اما در مسیر اجرا با چالش‌‌ها و محدودیت‌هایی روبه‌رو شده است، ادامه داد: اگرچه این برنامه سعی کرده راهبرد‌ها و برنامه‌های سازگاری را در چهار حوزه آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع طبیعی و محیط‌زیست و بهداشت ارائه کند، اما در مسیر اجرا با محدودیت‌هایی روبه‌رو شده و به نظر می‌رسد تدوین قانون جامع تغییر اقلیم می‌تواند بستر مناسب حقوقی را برای این امر فراهم کند. عضو شورای مرکزی و معاون امور زنان و خانواده مجمع مشاوران نمایندگان مجلس شورای اسلامی مجلس، تأکید کرد: قانون جامع تغییرات اقلیمی باید به‌دنبال ایجاد روندی مشارکتی بین سطوح مختلف حکمرانی اعم از مجلس، دولت، وزارتخانه‌ها، بخش‌خصوصی و بخش عمومی باشد، تا آینده‌پژوهی و تصمیمات مدیریتی و تخصصی در این حوزه با جدیت دنبال شود. جعفری؛ با اشاره به اینکه در کنار کاهش میزان بارندگی در سال‌های اخیر، افزایش روند دما موجب تبخیر سریع‌تر آب و کاهش فرصت ترمیم منابع آب زیرزمینی شده که تأثیر مخربی بر منابع آب در دسترس ازجمله شرب و کشاورزی داشته است، بیان کرد: با افزایش کم‌آبی، کیفیت منابع آب نیز افت قابل‌توجهی می‌کند همین امر افزایش موجی از مهاجرت از نقاط خشک به سایر نقاط کشور را به‌دنبال خواهد داشت. این دست مهاجرت‌‌ها توسعه متوازن محلی را نشانه می‌گیرد و افزایش فقر و محرومیت و در نتیجه نارضایتی اجتماعی و منطقه‌ای را به‌دنبال خواهد داشت. وی با تأکید بر اینکه در بحث مدیریت مسئله آب نیازمند ارتقای کیفیت حکمرانی هستیم، افزود: کیفیت حکمرانی می‌تواند روی تولید محصولات کشاورزی در داخل کشور، کیفیت اقدامات اصلاحی و کیفیت محیط کسب‌وکار اثرگذار باشد و این اثری‌گذاری‌‌ها باید به تغییرات قابل‌توجهی در تقاضای مصرف آب و توسعه بخش کشاورزی و بهبود بهره‌وری در بخش کشاورزی منجر شوند بر همین اساس مدیریت کارآمد مسئله آب نیازمند حکمرانی باکیفیت است.