تزریق ۶۰ همتی دربورس

نعیمه افشاری- دیروز (چهارشنبه) هم بازارسرمایه سقوطی دیگر را تجربه کرد تا همچنان بعد از آتش‌بس اعلام‌شده، رنگ بازار قرمز بماند. روز ۲۳ خردادماه بود که کشور با تجاوز رژیم‌صهیونیستی، وارد شرایط جنگی شد و متعاقب این موضوع معاملات بازارسرمایه متوقف شد. البته این موضوع یک امر طبیعی در بازار و اقتصاد هر کشوری تلقی می‌شود که قاعدتاً در شرایط جنگی، وضعیت بورس‌‌ها و بازارسرمایه روند روبه رشدی نداشته باشد و این قاعده تنها مربوط به ایران نیست و هر جای جهان درگیری نظامی یا ریسک سیاسی وجود داشته باشد. علاوه بر اینکه انتظارات تورمی بالا می‌رود، وضعیت بازارهای سرمایه و تابلو بورس‌‌ها نیز سبز نخواهد بود. طی روزهای قرمز بورس در هفته جاری، مقامات ارشد کشورمان از حمایت قاطع دولت از بازارسرمایه خبر دادند و اعلام کردند که به‌زودی بسته حمایتی دولت اعلام می‌شود.

جزئیات حمایت شبکه بانکی از بازارسرمایه

در همین رابطه، معاون سیاست‌گذاری پولی بانک‌مرکزی، گفت: شبکه بانکی از طریق بازارگردانی سهام در بازارسرمایه، بسته حمایتی ۶۰ همتی و به‌کارگیری ابزار سیاست پولی و اعتباری از بازارسرمایه و سهامداران حمایت می‌کند. محمد شیریجیان؛ درخصوص برنامه بانک‌مرکزی و شبکه بانکی در حمایت از بازارسرمایه، گفت: بانک‌مرکزی و سازمان بورس طی جلسات مستمر طی دو هفته اخیر در سطوح کارشناسی و مدیریتی و همچنین جلسات مشترک رئیس کل بانک‌مرکزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان بورس تصمیمات مهمی در حمایت از بازارسرمایه اتخاذ کرده‌اند. معاون سیاست‌گذاری پولی بانک‌مرکزی، درخصوص شیوه‌های حمایت نظام بانکی از بازارسرمایه، گفت: بخشی از این حمایت به صورت حمایت مستقیم از بازارسرمایه و در قالب بازارگردانی سهام بانک‌ها و گروه‌های زیرمجموعه شبکه بانکی به‌خصوص بانک‌های اصل ۴۴ قانون اساسی انجام می‌شود. شیریجیان؛ افزود: بخشی از این حمایت نیز به صورت غیرمستقیم از بازارسرمایه و در قالب بسته حمایتی ۶۰ همتی انجام می‌شود. این بسته در قالب تأمین مالی صندوق تثبیت، صندوق توسعه ملی و تأمین مالی سازمان بورس تأمین مالی اعتباری خود بازارسرمایه و خرید اوراق تبعی بازارسرمایه انجام می‌شود. این موضوع نقش بسزایی در بازارسازی و بازارگردانی سهام ایفا خواهد کرد. طبق اعلام بانک‌مرکزی، وی استفاده از ابزارهای سیاست‌های پولی و اعتباری بانک‌مرکزی را نیز بخشی از اقدامات در راستای حمایت از بازارسرمایه بر چهار برابری عمق بازار بین بانکی دارد که این موضوع نیز می‌تواند نقش موثری بر کنترل نرخ سود در بازار بین بانکی و نرخ سود اوراق دولتی و در نهایت بر بازارسرمایه داشته باشد.

تأثیر جنگ بر بازار

به گفته بسیاری از کارشناسان و فعالان بازارسرمایه، زمانی که جنگ رخ می‌دهد اولین واکنش‌‌ها در بازارسرمایه نگرانی و ریزش بازار است و این امر در همه کشورهای دنیا به‌عنوان یک واقعیت صدق می‌کند؛ به‌طوری که در شرایط مشابه و در قالب جنگ روسیه و اوکراین، بورس مسکو ۲۰ روز و بورس اوکراین هم بیشتر از این روز‌ها تعطیل بود و پس از بازگشایی، بورس مسکو با ۲۰ و بورس اوکراین نیز با ۴۰ درصد کاهش در ارزش مواجه شد و طبیعی است که در این شرایط صف عرضه بیش‌تر از صف تقاضا باشد. البته مهم این است که نقدشوندگی سهام حفظ شود تا به شرایط عادی دست پیدا کرده و بازار به حالت تعادل برسد. با این حال، مدیریت سازمان بورس و شورای‌عالی بورس در ایام این جنگ ۱۲ روزه با تدابیری از جمله متوقف کردن فعالیت بورس‌‌ها (به جز مواردی مانند صندوق‌های با درآمد ثابت) تلاش کردند تا هم از خروج سرمایه از بورس‌‌ها جلوگیری کند و هم در شرایط جنگی که مؤلفه‌های بسیاری بر شاخص‌های بازار اثر می‌گذارد از حقوق سهامداران دفاع کرده و اجازه ندهد ارزش سرمایه‌گذاری آن‌ها از میان رود. به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، کسب بازده مطلوب، نقدشوندگی و حفظ اصل سرمایه سه اصل مهم در بازارسرمایه است که در شرایط متفاوت، اولویت‌بندی و جایگاه آن‌ها جابه‌جا می‌شود و در شرایط اضطراری پیش آمده، آسودگی خیال سهامدار و حفظ اصل سرمایه سهامداران اولویت ما بود که این مهم با تصمیم توقف بازار اجرا می‌شد. در مجموع و طی این جنگ ۱۲ روزه، بازارسرمایه ۹ روز متوقف بود و درنهایت در تاریخ شنبه هفتم تیرماه بازار مجدداً بازگشایی شد؛ اما باید پذیرفت که این شوک سیاسی، یک رویداد ناشی از عوامل بیرونی بازارسرمایه بود، بنابراین در گام نخست نیز، حمایت و همکاری تمام نهادهای ذیربط و اثرگذار بر بازارسرمایه ضروری است تا بتوان ریزش بازارسرمایه در روزهای گشایش بازار را مدیریت و از ریسک‌های آن کاست. به عبارتی از آنجا که این شوک ناشی از یک آسیب خارجی بود ترکیبی از توجهات و اقدامات در سطح ملی را می‌طلبید و به گفته سازمان بورس، پس از پایان درگیری نظامی، مؤلفه‌های کلیدی شامل حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، رفع نگرانی سرمایه‌گذاران از ریسک نقدشوندگی بازار، حمایت قاعده‌مند و کنترل فشار عرضه، جلوگیری از صف نشینی فزاینده، سرریز نشدن نوسان، کشف منصفانه قیمت و کارایی بازار، مدیریت ریسک و هیجانات کاذب، فرسایشی نشدن رسیدن به تعادل در بازار، مبنای اصلی تصمیمات نهاد ناظر بازارسرمایه بوده است. طبق آمار‌ها در روزهای معاملاتی هفتم و هشتم تیرماه افت شدید ارزش معاملات در بورس را شاهد بودیم. مقایسه متوسط ارزش هر معامله در این روز‌ها نسبت به روزهایی که ارزش معاملات بیش از شش همت بوده (قبل از تعطیلی بازار)، نشان از شروع تدریجی حمایت از بازار با هدف مدیریت اثربخش هیجانات در بازار بوده است که طی دو روز اخیر، این حمایت تشدید شده و ارزش معاملات در روز ۱۰ تیر ماه به مرز ۱۲ همت رسید. این شرایط با تأکید مقامات بر لزوم حمایت جدی از بازارسرمایه روبه‌رو شد. به‌طوری که نایب رئیس اتاق ایران، بر تأکید ریاست جمهوری بر حمایت از بازارسرمایه خبر داد و گفت: رئیس‌جمهوری بر ساماندهی اوضاع نابسامان بورس تأکید دارد. با تبادل‌نظر درباره ساماندهی بورس امید می‌رود در روزهای آینده تمهیدات لازم برای کنترل‌های روانی و تخصصی دیده شود تا صاحبان سرمایه آسیب نبینند.

تلاش‌‌ها برای حمایت از بورس

در این رابطه نیز، صادقیان؛ عضو شورای‌عالی بورس، با اشاره به تصمیمات حمایتی این شورا در نشست روز سه‌شنبه هفته جاری،گفت: با هماهنگی‌های صورت‌گرفته میان سازمان بورس، صندوق تثبیت، بانک‌مرکزی و نهادهای حقوقی بزرگ، منابع لازم برای حمایت از بازارسرمایه تأمین شده و چشم‌انداز هفته‌های آینده با تداوم این روند مثبت و امیدوارکننده خواهد بود. همچنین، پوردهقان؛ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در این رابطه، اعلام کرد: با وجود شرایط غیرعادی حاکم و انتظار برای بازگشت بازار به شرایط عادی، طی هفته آینده جلسه ویژه‌ای برای بررسی مسائل مرتبط با بورس در مجلس برگزار خواهد شد و قرار است دولت و بانک‌مرکزی به‌طور جدی برای کمک به بازارسرمایه وارد عمل شوند. در نهایت دیروز (چهارشنبه) و متعاقب جلسات متعدد و فشرده میان بانک‌مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار طی دو هفته اخیر، مقرر شد در اولین گام ۶۰ همت برای ثبات بازارسرمایه تخصیص یابد و آنطور که گفته می‌شود قرار است جلسات هماهنگی در سطح بانک‌مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار به‌صورت منظم و مستمر به منظور تداوم حمایت حداکثری از بازارسرمایه ادامه داشته باشد. بی‌شک، با تداوم تدابیر حمایتی از بازارسرمایه در روزهای آینده، باید شاهد بهبود وضعیت این بازار باشیم.

سرمایه‌گذاران همیشه از بازار سهام حمایت می‌کنند

همچنین یک کارشناس بازارسرمایه، گفت: طی روزهای اخیر سرمایه‌گذاران خرد در حال کمک به بازارسرمایه هستند و این سرمایه‌گذاران هستند که همیشه از بازار حمایت می‌کنند. بنابراین دولت و سیاست‌گذاران باید شرایطی را ایجاد کنند که سرمایه‌گذار اعتماد و اطمینان خاطر بالایی از بازار داشته باشد. شاهین چراغی؛ کارشناس بورس و بازارسرمایه، در گفتگو با ایسنا، با اشاره به تحولات پیش‌آمده اخیر در بازارسرمایه، متعاقب تجاوز رژیم‌صهیونیستی به کشور و ورود کشور به شرایط جنگی در هفته‌های گذشته و اثرات آن بر اقتصاد به ویژه بازارسرمایه، گفت: در زمان بحران‌هایی که در برخی از کشورهای دنیا ممکن است رخ دهد، این تنها وظیفه نهاد ناظر، یا وزارت اقتصاد و یا سازمان بورس نیست که بتوانند بازارسرمایه را به وضعیت پیش از جنگ یا وقوع بحران بازگردانند. وی افزود: این یک موضوع ملی و کشوری است و همه کسانی که در کشور وظیفه دارند از جمله سازمان برنامه، بانک‌مرکزی، وزارت صمت، وزارت رفاه و بسیاری از نهادهای دیگر موظف هستند هماهنگی‌‌ها و تعاملات لازم به عمل آورند. بنابراین باید با هماهنگی همه ارکان‌های ذی‌ربط بسته‌های حمایتی لازم را پیش‌بینی کنند. این کارشناس بازارسرمایه، خاطرنشان کرد: طی چندساله اخیر تحولات زیادی رخ داده و کشور تحولاتی زیادی را تجربه کرده است اما اتفاقی که طی جنگ ۱۲ روزه اخیر رخ داد یک شرایط نادر بود. بنابراین در این بحران‌ها موضوع مدیریت بازار جدی تلقی می‌شود و (مانند اتفاقی که در حادثه ۱۱ سپتامبر در آمریکا رخ داد) تمام ارکان دولت در کنار وزارت اقتصاد و سازمان بورس قرار می‌گیرند که هرچند دیر اما خوشبختانه مورد حمایت قرار گرفت. چراغی ادامه داد: آنچه مشخص است این است که وضعیت فضای سرمایه در روزهای گذشته در حال بهتر شدن است و یکی از دلایل در کاهش قیمت درهم به‌عنوان مبنایی برای قیمت‌گذار دلار است که کاهش یافته و به نظر می‌رسد ادامه داشته باشد؛ چراکه هم بازار مورد حمایت قرار گرفته و هم مردم نیز در حال کمک هستند. سرمایه‌گذاران خرد در شرایط فعلی در حال کمک به بازارسرمایه هستند به‌طوری که حجم معاملات خرد طی دو روز گذشته به شکل زیادی افزایش پیدا کرده است. وی در پایان گفت: باید فضای عمومی جامعه کنترل شود. در این میان تنها و فقط نیابد از مردم و سرمایه‌گذاران انتظار داشت و این سیاست‌گذاران پولی و اقتصادی هستند که موجب می‌شوند سرمایه‌گذار بتواند اعتماد و اطمینان بیشتری پیدا کند؛ بنابراین رفتار سرمایه‌گذاران در شرایط بحرانی منطقی است و این دولت و سیاست‌گذاران هستند که باید شرایطی را ایجاد کنند که سرمایه‌گذار اعتماد و اطمینان خاطر بالایی از بازار داشته باشد چراکه سرمایه‌گذاران همیشه از بازار حمایت می‌کنند.

۳۱ هزار میلیارد تومان مبادله اوراق بهادار و کالا در ۴ بورس ایران

گفتنی است؛ داده‌های مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد؛ در روز سه‌شنبه، ۱۰ تیر، مجموع ارزش معاملات بورس‌ تهران و فرابورس، شامل: سهام و حق‌تقدم، صندوق‌های سهامی و مختلط، اختیار معامله و صندوق‌های طلای بورس کالا و هم‌چنین مبادلات انجام شده در بازارهای فیزیکی بورس‌های کالا و انرژی به ۳۱ هزار و ۵۵۷ میلیارد تومان رسید. به گزارش سنا، براساس داده‌های مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار، در روز سه‌شنبه، ۱۰ تیر، شاخص کل بورس (۲٫۰۶) درصد، شاخص کل (هم وزن) (۱٫۰۷) درصد، شاخص قیمت (۲٫۰۶) درصد و شاخص کل فرابورس (۱٫۴۷) درصد افت داشت.

ارزش معاملات

داده‌های مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد؛ مجموع ارزش معاملات سهام و حق‌تقدم بورس‌ تهران و فرابورس در روز سه‌شنبه، به ۱۱هزار و ۷۲۷ میلیارد تومان رسید. در این روز، مجموع ارزش معاملات صندوق سهامی و مختلط در بازارهای مزبور ۴۹۳ میلیارد تومان و ارزش مبادلات اختیار معامله هم ۲۱۱ میلیارد تومان بود. مجموع ارزش معاملات صندوق‌های طلای بورس کالا نیز به هفت‌هزار و ۴۲۸ میلیارد تومان رسید.

ورود و خروج پول حقیقی

بر پایه این گزارش، ورود پول به، صندوق درآمد ثابت یک‌هزار و ۳۶۷ میلیارد تومان بود. همچنین، خروج پول از، اختیار ۲۳ میلیون تومان، صندوق‌ سهامی و مختلط ۱۳۷ میلیارد تومان، صندوق‌های طلا ۲۰۷ میلیارد تومان و سهام شش‌هزار و ۲۶۰ میلیارد تومان بود.

۵ نماد با بیش‌‌ترین ورود پول حقیقی

براین اساس، نمادهای «فزر۱»، «دشیمی۱»، «حپارسا۱»، «ومعادن۱» و «هیبرید۱» بیش‌‌ترین ورود پول حقیقی به بازار سهام را داشتند.

تعداد سهام و حق تقدم مثبت و منفی

براساس این گزارش، در این بازه زمانی، ۲۲ نماد مثبت و ۶۳۸ نماد منفی بود.

ارزش معاملات بورس‌های کالا و انرژی

افزون براین، ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس کالا در روز سه‌شنبه، ۱۱۱٫۸۹۷ میلیارد ریال و صندوق‌های کالایی۱٫۹۰۶ میلیارد ریال، ارزش معاملات گواهی سپرده ۳٫۶۱۸ و مشتقه و سایر اوراق بهادار ۱۳٫۲۲۵ میلیارد ریال بود. هم‌چنین، ارزش معاملات بازار فیزیکی و مشتقه و سایر اوراق بهادار بورس انرژی نیز، به ترتیب ۵، ۰۶۰ و ۸۴۸ میلیارد ریال بود.