واگذاری بازسازی به پیمانکاران، بدعتی خطرناک و ناپایدار است

محمد قره‌داغلی -عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، با انتقاد از واگذاری بازسازی به پیمانکاران، گفت: پیمانکار طرف حساب مردم نیست؛ این منابع پول مباح نیست و نمی‌توان با روکش قانونی تصمیمی نادرست گرفت. به گزارش مناقصه‌مزایده، سیدامیرحسین گرکانی؛ در نشست تخصصی بازسازی جنگريال با بیان اینکه بازسازی باید در دل مردم باشد و به جریان […]

محمد قره‌داغلی -عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، با انتقاد از واگذاری بازسازی به پیمانکاران، گفت: پیمانکار طرف حساب مردم نیست؛ این منابع پول مباح نیست و نمی‌توان با روکش قانونی تصمیمی نادرست گرفت. به گزارش مناقصه‌مزایده، سیدامیرحسین گرکانی؛ در نشست تخصصی بازسازی جنگريال با بیان اینکه بازسازی باید در دل مردم باشد و به جریان اقتصادی شهر کمک کند، اظهار کرد: نهایتاً خود مردم مالکان واقعی هستند و کسانی که مدعی‌اند ساختمان‌‌ها را ساخته‌اند، به حضور خیرین هم اشاره داشته‌اند. وی ادامه داد: طبق تأکید اسناد بین‌المللی و حتی اسناد داخل، این موضوع بار‌ها مورد بحث قرار گرفته که خیرین می‌توانند در بازسازی کمک کنند، اما مسئول اصلی، دولت است. دولت‌‌ها طبق قانون، متولی مدیریت بحران در کشورند. گرکانی؛ با تأکید بر اینکه هیچ نهاد، بخش‌خصوصی یا خیریه‌ای نباید جای دولت را در محوریت بازسازی بگیرد، افزود: آن‌ها باید پشتیبان باشند، همراه باشند، اما مسئولیت مستقیم با دولت است؛ خصوصاً در شرایط فعلی که بازسازی این بار با موارد پیشین متفاوت است. وی تصریح کرد: دولت باید در زمینه تأمین منابع، هدایت و حمایت مردم آماده ‌به‌کار باشد. در بازسازی زلزله کرمانشاه، روز سوم هیئت دولت مصوبه‌اش را صادر کرد. حال آنکه امروز، بیش از دو هفته از حادثه گذشته ولی هنوز مدیریت بازسازی تعیین‌تکلیف نشده است. عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، با اشاره به اینکه دیروز رضایی؛ رئیس کمیسیون عمران مجلس، به این موضوع گلایه داشت، گفت: این تأخیر در تصمیم‌گیری، یعنی بحران مدیریتی. مردم نیز از این وضعیت گلایه‌مند هستند. اگرچه در جلسه هیئت دولت این موضوع مشخص شد، اما در جلسات بعدی مسیر تصمیم‌گیری تغییر کرد. وی در ادامه، بیان کرد: در روزهای جنگ تحمیلی ۱۲روزه رژیم‌صهیونیستی که برخی تهران را ترک می‌کردند، همکاران ما از استان‌های معین مثل تبریز، گلستان و اصفهان کنار مردم ایستادند، ستاد‌ها را مستقر و کار کارشناسی را شروع کردند. عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، اضافه کرد: مدل پیشنهادی شهرداری برای بازسازی، مورد تأیید نیست. در شرایط کنونی یا دیر تصمیم می‌گیریم، یا بد تصمیم می‌گیریم، یا اصلاً بی‌تصمیم می‌مانیم. و این شرایط، نارضایتی گسترده‌ای به دنبال داشته. گرکانی؛ تأکید کرد: به‌عنوان کارشناسان، باید بدون لکنت، اشتباه بودن چنین تصمیماتی را اعلام کنیم و با کمک رسانه‌ها، آن را به گوش رئیس‌جمهور محترم برسانیم. این تصمیم، تصمیم نادرستی است. وی با بیان اینکه پیمانکار نمی‌تواند طرف حساب مردم باشد، اظهار کرد: این منابع، پول مباح و حلالی نیست که صرف جبران خسارت شود. تراکم‌فروشی خلاف قانون است، جرم است، و نمی‌توان با این بهانه، منابع اندک (که شاید به اندازه هزینه چند موشک هم نباشد) را صرف کرد. عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، تصریح کرد: اطمینان دارم آقای رئیس‌جمهور و هیئت دولت نیت خیر دارند و می‌خواهند از همه ظرفیت‌‌ها استفاده کنند، اما ما کارشناسان باید با صراحت بگوییم که نباید با روکش قانونی، تصمیمی نادرست را توجیه کرد. در همه ادوار، شورای شهر نماینده مردم بوده و مدافع منافع عمومی است. در این موضوع هم قطعاً نظر دارد. حتی اگر دولت مجوز دهد، شورای شهر نباید منافع عامه را قربانی کند. وی گفت: این کار، یک بدعت خطرناک است و اگر پذیرفته شود، فردا که زلزله‌ای در تهران بیاید، باید کل تهران را بفروشیم؟ یعنی چون نتوانستیم تأمین مالی کنیم یا نتوانستیم مفهوم بازسازی را جا بیندازیم، باید به بنگاه‌های اقتصادی میدان دهیم؟ گرکانی؛ تصریح کرد: نباید اجازه دهیم که این همه تجربه و سوابق ارزشمند در بازسازی بحران‌ها در کشور، از بین برود. در بم، بازسازی با مردم انجام شد؛ نه با اعانه، بلکه با کمک‌های ویژه‌ای که دولت به مردم می‌داد و آن‌‌ها با سلیقه و اختیار خودشان هزینه می‌کردند.شهرداری‌‌ها باید مثل گذشته در کنار فرآیند بازسازی باشند، برای تسهیل و تسریع، نه اینکه جایگزین مردم و دولت شوند. عضو شورای مرکزی بنیاد مسکن، یادآور شد: در گذشته هم ایده جابه‌جایی شهر تهران مطرح شده بود، اما تصمیمات نادرست، آسیبش را مردم دیده‌اند. امروز هم اگر بازسازی اشتباه مدیریت شود، مردم آسیب‌دیده باید درگیر قراردادها، اختلافات با پیمانکار و تصمیمات بی‌ریشه شوند. گرکانی؛ در پایان گفت: پول بازسازی متعلق به خود مردم است، نه پیمانکار. بازسازی فقط زمانی موفق خواهد بود که مردم در محوریت تصمیم‌گیری و اجرا باشند.

بازسازی ساختمان‌های آسیب‌دیده با محوریت مردم انجام شود

در ادامه، مجید جودی؛ معاون بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بر حضور خود مردم در فرآیند بازسازی واحد‌های آسیب‌دیده در جنگ ۱۲ روزه تأکید کرد. وی با بیان اینکه بنیاد مسکن به‌عنوان سردمدار کار بازسازی همواره مطرح است و تجربه بازسازی بیش از یک میلیون واحد در جنگ تحمیلی هشت ساله را دارد، گفت: بر این اساس دیگر افکار عمومی نمی‌پذیرد با توجه به این تجارب اشتباهی انجام دهیم. معاون بازسازی بنیاد مسکن، با بیان اینکه فقط ۵۰۰ واحد آسیب دیده در جنگ ۱۲روزه نیازمند احداث کامل است، خاطرنشان‌کرد: اگر در بازسازی این‌بار اشتباهی رخ دهد، واقعاً یک پرسش بزرگ نه فقط پیش روی مسئولان تصمیم‌گیر، بلکه پیش روی ما کارشناسانی‌ است که باید بستر تصمیم‌سازی را فراهم کنیم. جودی؛ ادامه‌ داد: تجارب ارزشمندی در طول سال‌های بازسازی جنگ و سوانح طبیعی در کشور اندوخته شده، حالا باید دوباره به‌کار گرفته شود. وی با بیان اینکه در جریان این جنگ، حدود چهار هزار واحد آسیب‌ دیده که در برنامه بازسازی قرار گرفته‌ است، گفت: از این تعداد، شاید نزدیک به ۵۰۰ واحد نیاز به احداث کامل دارند و بقیه در طیف تعمیرات از جزئی تا کلی قرار دارند که عمده تعمیرات مربوط به شکستگی شیشه، در و پنجره است. معاون بازسازی بنیاد مسکن، گفت: در حالی که مشاور، پیمانکار و مدیریت دولتی وجود دارد، این‌‌ها فقط باید نقش هدایت، حمایت و نظارت داشته و بازسازی باید توسط خود مردم اتفاق بیفتد. جودی؛ افزود: اگر مردم کنار گذاشته شوند و نگاه صرفاً کالبدی مد نظر قرارگیرد، تجربه‌های شکست خورده قبلی تکرار خواهد شد. وی ادامه داد: همان روزهای ابتدایی حمله وحشیانه رژیم غاصب صهیونیستی به کشور، جلسات متعددی برای تدوین برنامه بازسازی برگزار شد و آنجا اعلام کردیم که تفاوت اصلی بازسازی جنگ با سوانح طبیعی در این است که در بازسازی جنگ، دولت باید جبران خسارت کند. معاون بنیاد مسکن، گفت: در سوانح طبیعی مثل زلزله یا سیل، مبنای ما جبران خسارت نیست. حتی در کشورهای توسعه‌یافته، این نقش را صنعت بیمه ایفا می‌کند، اما چون صنعت بیمه در کشور ما ضعیف است، نگاه ما به بازسازی سوانح، نگاه توانمندسازی مردم است. جودی؛ ادامه داد: در بازسازی جنگ، اصل بر جبران خسارت توسط دولت است؛ حالا ممکن است منابع تأمین این جبران خسارت از محل‌های مختلفی باشد، اما محور اصلی تأمین اعتبارات، دولت است. البته تفاوت صرفاً در تأمین اعتبار است و در بقیه موارد، مردم باید در مرکز فرآیند بازسازی قرارگیرند.

بازسازی منازل آسیب‌دیده از جنگ باید به متخصصان حوزه سپرده شود

همچنین محمد سعیدی‌کیا؛ وزیر اسبق راه‌وشهرسازی با تأکید بر ماهیت اجتماعی بازسازی، گفت: ظاهر بازسازی فیزیکی است؛ اما اصل آن اجتماعی است و نباید بدون حضور مردم، تصمیم‌گیری کرد. وی با اشاره به تجربه بازسازی بم، خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌‌ترین تصمیم‌های دولت وقت در جریان بازسازی بم، تشکیل شورای سیاست‌گذاری و راهبری بازسازی بود. براساس اصل ۱۲۷ قانون اساسی، اختیارات لازم به این شورا داده شد و همه تصمیم‌ها از طریق دولت ابلاغ می‌شد. رئیس پیشین بنیاد مسکن، ادامه داد: در شرایط مشابه، تشکیل یک شورای مشابه در مقیاسی کوچک‌ضروری است. به این ترتیب، همه دستگاه‌های مربوطه در یک ساختار مشخص گرد هم می‌آیند و تصمیم‌ها با اختیار قانونی اتخاذ می‌شود؛ نه اینکه هر روز یک دستگاه را جداگانه صدا بزنیم. سعیدی‌کیا؛ با بیان اینکه مشارکت مردمی در بازسازی حیاتی است، گفت: در جریان بازدیدی که به همراه عبدالعلی‌زاده؛ وزیر وقت مسکن، از یک روستا داشتیم، فردی فریاد زد: «آقای وزیر، بیایید من خونمو ساختم!» این جمله کوتاه، خلاصه‌ای بود از اساس بازسازی. یعنی مردم خودشان باید در ساخت‌وساز مشارکت داشته باشند. وی افزود: ما نباید به جای مردم تصمیم بگیریم. دولت وظیفه سیاست‌گذاری، هدایت، حمایت و نظارت دارد، اما اجرای کار باید به خود مردم واگذار شود.