معرفي كالاهاي جديد: آيا مي‌توان با ده‌ها قرارداد جديد متفاوت به موفقيت دست يافت؟ – قسمت آخر

  تجربه بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه نويسنده: مادان سابناويس مادان سابناويس، اقتصاددان ارشد بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه مي‌نويسد: بورس ما در راه‌اندازي قراردادهاي كالاهاي جديد موفقيت بسيار چشمگيري كسب كرده است. در اين مقاله، وی دلايل ناتواني بورس‌هاي ملي هند در ارايه سبدهاي كالايي متشكل از بيش از ۵۰ كالاي مختلف […]

 

تجربه بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه

نويسنده: مادان سابناويس

مادان سابناويس، اقتصاددان ارشد بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه مي‌نويسد: بورس ما در راه‌اندازي قراردادهاي كالاهاي جديد موفقيت بسيار چشمگيري كسب كرده است. در اين مقاله، وی دلايل ناتواني بورس‌هاي ملي هند در ارايه سبدهاي كالايي متشكل از بيش از ۵۰ كالاي مختلف را بررسي مي‌كند.

بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه هند و محصولات آن

معاملات شمش طلا در هند از محبوبيتي هميشگي برخوردار مي‌باشد زيرا هند اكنون بزرگ‌ترين مصرف‌كننده طلا در جهان است. طلا معمولاً در قالب جواهرات نگهداري مي‌شود و در اكثر خانواده‌ها شكل مقدسي از سرمايه‌گذاري محسوب مي‌گردد. با توجه به پيوند قدرتمند اين كالا با قيمت‌هاي جهاني و ارتباط مستحكم آن با دلار، معرفي اين قرارداد‌ها كه پتانسيل بالايي براي معاملات آتي دارد طبيعي بود.

از آن‌جا كه كشاورزي هند داراي دو مرحله متمايز پاييز (كه از ماه مي‌تا ژوئن به كاشت و از سپتامبر به بعد به برداشت اختصاص دارد) و بهار (كاشت در اكتبر و برداشت از ماه سپتامبر به بعد) است كه وابسته به باران‌هاي موسمي مي‌باشد، ارايه اين محصولات به بورس بايد با توجه به عوامل فصلي انجام شود. بنابراين يك محصول كشاورزي معمولاً حدود ۶ ماه فعال است و پس از آن در معاملات حضور فعالي ندارد و اين دو مجموعه در طول سال جايگزين يكديگر مي‌شوند. بدين ترتيب، معاملات آتي كالا‌هاي كشاورزي فرايندي مستمر در طول سال است. ولي اين امر نيازمند گنجاندن كالاهاي كشاورزي در سبد محصولات است. بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه هند تقريباً كليه محصولات كشاورزي مهم را عرضه مي‌كند و اين محصولات در كنار يكديگر ۷۵ درصد توليد ناخالص داخلي كشور در بخش كشاورزي را تشكيل مي‌دهند. شايان ذكر است كه بيش از ۷۵ درصد كشاورزي هند به باران‌هاي موسمي نامنظم وابسته است. بنابراين كليه عناصري كه در زنجيره ارزش اين بخش قرار دارند بايد به دنبال راهي براي پوشش ريسك قيمت در بورس باشند.

هجوم به بخش فلزات آهني و غيرآهني و انرژي، پيامد منطقي گسترش بازار شمش طلا و محصولات كشاورزي بود. قرارداد فولاد بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه هند موفقيت‌آميز بوده است و امروزه اين بورس احتمالاً تنها بازار نقدشونده معاملات فولاد (شمش فولاد نرم) را در اختيار دارد كه در سال مالي ۲۰۰۶ ، حجم معاملات آن در بورس بيش از ۳ ميليون تن بود. ساير محصولات بخش فلزات نيز توجه توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان را جلب كرده‌اند و با توجه به اين‌كه اقتصاد هند يكي از سريع‌ترين نرخ‌هاي رشد اقتصادي را در جهان امروز دارد و بخش صنعت پيشتاز اين رشد است، محصولاتي هم‌چون آلومينيوم، مس، روي، و نيكل در بورس با استقبال بسيار مطلوبي روبه‌رو شده‌اند. براساس تجربه بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه هند، بيش از ۴۰ محصول از زمان ارايه در بورس نقدشوندگي مناسبي داشته‌اند و ۳ يا ۴ محصول با نوسان فصلي شديدي مواجهند. بورس ملي كالا وا بزارهاي مشتقه هند بار‌ها به منظور برآورده ساختن الزامات بازار از نظر مشخصات كالا، مجبور شده است تغييراتي را در قراردادهاي خود ايجاد نمايد و از اين لحاظ با بازار تعامل مناسبي داشته است.

بدين ترتيب كليه محصولات به نوعي در افزايش حجم كل معاملات بورس سهيم بوده‌اند. در مورد محصولات كشاورزي در هر فصل محصول خاصي بر بازار مسلط است. فلزات گران‌بها با توجه به الگوي مصرف در كشور از رشدي يكنواخت و خطي برخوردارند. همين مسأله درمورد ساير فلزات و محصولات بخش انرژي نيز صادق است.

در خاتمه مي‌توان گفت برخلاف بورس‌هاي تخصصي بين‌المللي، بورس‌هاي كالاي هند از قبيل بورس ملي كالا و ابزارهاي مشتقه هند، توانسته‌اند از فن‌آوري به عنوان عامل توانبخشي براي گسترش دامنه محصولات خود استفاده كنند. اين واقعيت كه مردم هند ذاتاً معامله‌گران خوبي هستند نيز به اين مسأله كمك كرده است. دستيابي به رشد كنوني معاملات، با مشاركت روزافزون مصرف‌كنندگان نهايي ميسر شده است. شركت‌هايي كه در زمينه محصولات خوراكي هم‌چون شكر، روغن‌هاي خوراكي، نوشيدني‌هاي غيرالكلي، آرد، و شيريني فعاليت دارند از هم اكنون معامله در اين بازار‌ها را آغاز كرده‌اند. با افزايش علاقه‌مندي بخش توليد، تقاضا براي كالاهاي غيركشاورزي ساخته شده از قبيل فلزات، مواد شيميايي، سيمان و غير‌ه افزايش مي‌يابد. شركت‌هايي كه تاكنون در بورس‌هاي بين‌المللي مجاز يا از طريق معاملات خارج از بورس- كه البته بهترين شيوه نيست- به دنبال پوشش ريسك قيمت خود بوده‌اند، تا كنون پوشش ريسك قيمت در يك سيستم معاملات آنلاين كه كشف قيمت را به گونه‌اي اثربخش انجام دهد را در دستور كار خود قرار نداده‌اند. روزنه‌اي كه معاملات آتي گشوده در حال گسترش بوده و چتر بسيار گسترد‌هاي را فراهم آورد‌ه است، به‌طوري‌كه به نظر مي‌رسد هنوز فضاي كافي براي موفقيت بيش‌تر وجود دارد.