آتش جنگ روی دامان سبز!

نرگس همتی- آتش جنگ تنها خسارت مادی و جانی ندارد، بلکه می‌تواند تبعاتش بسیار گسترده‌تر نیز باشد؛ همچون آتش‌سوزی جنگل! از روزی که صهیونیست‌ها به کشورمان حمله کرده و با مدرن‌‌ترین هواپیماهای خود در آسمان کشورمان حضور داشتند، می‌شد حدس زد که طبیعت نیز همچون انسان‌ها در خطر خواهد بود. آتش جنگ نه انسان می‌شناسد و نه جاندار! در واقع جنگ ۱۲روزه، اگرچه به‌عنوان تقابل نظامی مستقیم جمهوری اسلامی ایران و رژیم‌صهیونیستی شناخته می‌شود، اما واقعیت این است که ابعاد نامرئی و دیرپاتری از این درگیری وجود دارد که نه در اخبار فوری، بلکه در آینده‌ سلامت کشور دیده خواهد شد؛ خسارات زیست‌محیطی و طبیعی. براساس گزارش رسمی منتشرشده از سوی معاونت محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست، حملات موشکی، آتش‌سوزی‌ها، انفجار در زیرساخت‌های نفت و گاز، و تخریب گسترده شهری در تهران و برخی استان‌های جنوبی، خسارات کم‌سابقه‌ای به محیط‌زیست ایران وارد کرده‌اند که ابعاد آن هم انسانی است، هم اقتصادی، و هم راهبردی. این گزارش نشان می‌دهد که جنگ‌‌ها فقط جان انسان‌‌ها را نمی‌گیرند؛ بلکه ریه‌های شهرها، ریشه‌های گیاهان، زیستگاه پرندگان و سلامت خاک و آب را نیز در هم می‌شکنند. اگر جامعه جهانی در برابر چنین فجایعی بی‌تفاوت بماند، قربانی بعدی ممکن است فراتر از مرزهای ایران باشد.

حریق ۹ هزار هکتار از جنگل‌‌ها و مراتع حفاظت‌شده در جنگ ۱۲ روزه

همان‌طور که گفته شد، خسارت زیادی از جنگ بر محیط‌زیست کشورمان وارد شد. در همین رابطه، دیروز (سه‌شنبه) فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط‌زیست، از آسیب به حداقل ۱۳ منطقه تحت حفاظت در استان‌های مختلف و وقوع آتش‌سوزی در بیش از ۹ هزار هکتار از جنگل‌‌ها و مراتع حفاظت‌شده در اثر حملات اسرائیل خبر داد. سرتیپ دوم رضا رستگار؛ فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط‌زیست، در گفتگو با ایلنا، خاطرنشان کرد: تجاوز نظامی رژیم‌صهیونیستی، نه‌تنها جان و امنیت شهروندان را تهدید کرد، بلکه ضربات غیرقابل جبرانی به طبیعت وارد ساخت. در جریان این حملات، بسیاری از زیرساخت‌های نفتی، صنعتی و پالایشگاهی ایران در مناطق مختلف هدف قرار گرفتند. انفجار مخازن نفت و گاز، آتش‌سوزی در مجتمع‌های پتروشیمی و آسیب به خطوط لوله‌های انتقال، موجب انتشار حجم عظیمی از مواد سمی به هوا و خاک شد و می‌توان گفت؛ این آلودگی‌‌ها در برخی مناطق تا شعاع چند کیلومتری گسترش یافته و باعث آلودگی منابع آب و خاک شده است. وی اضافه کرد: اما تأثیرات این آتش‌سوزی‌‌ها تنها به از دست رفتن پوشش گیاهی منجر نمی‌شود، بلکه برهم خوردن آرامش زیستگاه، مرگ گونه‌های وحشی (به‌خصوص گونه‌های گیاهی و گونه‌های جانوری کوچک‌جثه) و مهاجرت‌های گسترده حیات‌وحش به مناطق اطراف زیستگاه‌ها، تأثیرات بلندمدتی بر جمعیت‌های مختلف حیات‌وحش در مناطق تحت‌تأثیر خواهد داشت. او گفت: جنگ، مهاجرت گسترده گونه‌های حیات‌وحش، افزایش مرگ‌و میر ناشی از تصادفات جاده‌ای، گرسنگی و شکار غیرمجاز را به دنبال داشته است. افزون بر آثار مستقیم، پیامدهای غیرمستقیم این درگیری‌‌ها همچون برهم خوردن ساختار اکوسیستم‌ها، اختلال در زنجیره‌های غذایی، کاهش تنوع زیستی و اختلال در ارائه خدمات اکوسیستمی نیز مشاهده می‌شود که ارزیابی دقیق آن‌‌ها نیازمند مطالعات تخصصی و میدانی گسترده‌تری است.