سامانه خودنویس پایان‌دهنده پرداخت حق کمیسیون‌ سنگین مستأجران به واسطه‌ها  

محمد قره‌داغلی – یکی از مهم‌‌ترین و هوشمندانه‌‌ترین اقداماتی که در سال‌های اخیر در حوزه سیاست‌گذاری مسکن به انجام رسیده، راه‌اندازی سامانه خودنویس بوده است. به گزارش مناقصه مزایده، سامانه خودنویس سامانه معاملاتی هوشمند در بازار مسکن کشور است که با هدف شفافیت، کاهش هزینه‌های معاملاتی، افزایش اختیار مردم در عقد قرارداد، حذف واسطه‌گری غیرضروری و از بین بردن انحصار سنتی ثبت قرارداد‌ها، طراحی شد. مهم‌‌ترین ویژگی این سامانه، ثبت رایگان قراردادهای خرید و اجاره مسکن و صدور رایگان کدرهگیری معتبر است. تا پیش از راه‌اندازی این سامانه، مردم ناچار بودند برای ثبت قرارداد رسمی و دریافت کدرهگیری، به مشاوران املاک مراجعه کنند و هزینه‌ای معادل ۰٫۵ تا یک درصد ارزش قرارداد را به‌عنوان حق کمیسیون بپردازند. در معاملات اجاره همین درصد ناچیز به عددی سنگین برای مستأجرانی تبدیل می‌شد که توان مالی پایین‌تری دارند. همچنین در معاملات خرید و فروش، به دلیل رقم‌های بالای قرارداد، مبلغ حق کمیسیون بسیار قابل‌توجه‌تر بود و برای قراردادهای میلیاردی به ده‌ها میلیون تومان می‌رسید. کاهش هزینه حاصل از مراجعه مردم به سامانه خودنویس در یک سال گذشته و کاهش هزینه پرداخت از جیب مردم در سال ۱۴۰۳ با محاسبه حداقلی‌‌ترین حق کمیسیون‌‌ها به بیش از پنج هزار میلیارد تومان در سال می‌رسد.  هاشم فضائلی؛ کارشناس سیاست‌گذاری مسکن، گفت: در شرایط کنونی بسیاری از مستأجران توانسته‌اند با استفاده از سامانه خودنویس قراردادهای خود را رایگان و بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای منعقد کنند که این امر برای آن‌ها بسیار ارزان‌تر و به‌صرفه‌تر بوده است. وی ادامه داد: در حال‌حاضر اجرای این طرح برای بسیاری از مستأجران زمینه‌ساز افزایش ایمنی و امنیت و ثبت هویت برای مالکان بوده که اثر بسیار خوبی در رشد و بهبود وضعیت بازار اجاره و همچنین بازار خرید و فروش واحدهای مسکونی دارد. کارشناس سیاست‌گذاری مسکن، بیان کرد: این اقدام در حال‌حاضر یک گام بزرگ و مؤثر در رونق بازار مسکن به‌شمار می‌رود و می‌تواند شفافیت‌های معاملاتی را هم برای خریداران فراهم کند و از سوی دیگر مانع دلال بازی‌های متقاضیان در این بخش شود. فضایلی؛ با اشاره به اینکه پیش از این در بازار‌های مختلف به ویژه بازار اجاره مسکن شاهد آن بودیم که برخی از مشاوران املاک اقدام به تخلفات از جمله دریافت هزینه‌های خارج از نرخ‌های مصوب کرده‌اند که این اقدام آن‌ها باعث شده بود که متقاضیان با مشکلات و هزینه‌های زیادی روبه‌رو شوند که در نتیجه با تکمیل سامانه خودنویس بازار مسکن به آرامش رسیده است. کارشناس سیاست‌گذاری مسکن، اظهار کرد: سامانه خودنویس یکی از مهم‌‌ترین گام‌های است که توانسته است بازار اجاره مسکن را به سمت ثبات و آرامش هدایت کند و همین ثبات و آرامش هم با تکمیل سامانه و امکان ثبت قراردادهای خرید وفروش مسکن فراهم شده است. فضائلی؛ افزود: سامانه خودنویس یکی از بزرگ‌ترین سامانه‌های است که زمینه‌ساز رفع سوداگری و حذف دلالی در بازار مسکن شده است. همچنین شهباز حسن‌‌پور؛ نماینده کرمان و راور در مجلس نماینده مجلس، خاطرنشان کرد: سامانه خودنویس براساس قانون ایجاد شده است و مردم نگرانی‌ای از بابت وجاهت قانونی قراردادهایی که در آن ثبت می‌کنند، نداشته باشند. سامانه مهم و راهبردی خودنویس با حذف واسطه‌ها و صفر کردن هزینه عقد قرارداد حقوقی قانونی برای معاملات ملکی، کمک بزرگی به مردم و به‌خصوص مستأجران کرده است که از این پس با سامانه خودنویس بدون هیچ هزینه اضافی‌ای کدرهگیری رایگان دریافت خواهند کرد. وی ادامه داد: سامانه‌ها و سیستم‌‌ها ظرفیت‌های خوبی در بستر اینترنت در اختیار حاکمیت قرار داده‌اند. در دنیای معاصر، دولت‌هایی می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند که از سامانه‌ها در بخش‌های مختلف به درستی بهره ببرند. خودنویس نیز جزو سامانه‌هایی است که می‌تواند زمینه را برای ساماندهی امور در حوزه مسکن ایجاد کند. این نماینده مجلس، خاطرنشان کرد: با توجه به نتایج مثبتی که از سامانه خودنویس به دست آمده است، باید تقویت آن در دستور کار باشد. گسترش سامانه خودنویس به قراردادهای خرید و فروش باید صورت بگیرد. اما برای انجام این کار لازم است نظر اصناف و بخش‌های مرتبط را داشته باشیم. باید با برنامه‌ریزی در این حوزه عمل کنیم تا از مشکلات احتمالی بعدی جلوگیری به عمل بیاید. حسن‌پور؛ گفت: روندهای قدیمی ثبت قراردادهای اجاره وقت و انرژی زیادی از مردم می‌گرفت. حالا آن‌‌ها به صورت شبانه‌روزی به سامانه خودنویس دسترسی دارند و می‌توانند به ثبت قرارداد اجاره‌شان بپردازند.