گشودن گره بیکاری با دست معدن در تمام کشورهای معدن‌خیز جهان، این تنها نقش معدن در جی‌دی‌پی نیست که در تحلیل‌‌‌‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بخش معدن ازنظر اثرگذاری بر دیگر صنایع و بخش‌های اقتصاد هم از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. به‌طور استاندارد در سطح جهان، معادن نقش ۵٫۵ تا ۶ درصدی در تولید ناخالص […]
گشودن گره بیکاری با دست معدن
در تمام کشورهای معدن‌خیز جهان، این تنها نقش معدن در جی‌دی‌پی نیست که در تحلیل‌‌‌‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بخش معدن ازنظر اثرگذاری بر دیگر صنایع و بخش‌های اقتصاد هم از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. به‌طور استاندارد در سطح جهان، معادن نقش ۵٫۵ تا ۶ درصدی در تولید ناخالص ملی کشور‌‌‌ها دارند اما مهم‌تر از سهم معادن در جی‌دی‌پی، اثرگذاری آنها بر بخش‌های مختلف اقتصاد است. معادن نقش به سزایی در توسعه دیگر صنایع ایفا می‌کنند و رونق معادن، حرکت و پویایی و خودکفایی صنایعی مثل صنعت ساختمان را به همراه دارد که صفر تا ۱۰۰ آن به معدن مربوط است. نقش معدن در عمران و توسعه زیرساخت‌ها، نقش اصلی است و در یک کلمه می‌توان گفت معدن مثل خون برای صنعت است.
بیکاری یکی از مهم‌ترین گره‌هایی که با توسعه معادن باز می‌شود. ماهیت معادن این‌طور ایجاب می‌کند که در زمینه اشتغال، برعکس روندی که به‌طورمعمول در کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت جهان در جریان است، افراد از محیط‌های توسعه‌یافته به مناطق محروم جوامع حرکت می‌کنند. معادن ایران هم در این زمینه استثنا نیستند. معادن در ایران بیش‌تر در مناطقی قرار دارند که کم‌تر رشد یافته و مرفه است. این خاصیت معادن باعث می‌شود به‌جای کوچ نیروی انسانی از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ، مهاجرت کارگران به مناطق کم‌تر توسعه‌یافته را شاهد باشیم که این خود می‌تواند زمینه رونق یافتن مناطق محروم را فراهم کند.
هر واحد کوچک معدنی حداقل برای ۵۰ نفر شغل ایجاد می‌کند. در واحدهای متوسط معدنی دست‌کم به ۱۵۰ نفر نیروی انسانی برای کار نیاز است. این آمار نشان می‌دهد که توسعه معادن در سطوح مختلف می‌تواند به چه میزان به افزایش فرصت‌های شغلی در کشور کمک کند. این ظرفیت بزرگ در بخش معدن تا این لحظه به دلیل زیرساخت‌های اقتصاد که براساس درآمدهای نفتی تعیین‌شده نه استفاده از حداکثر ظرفیت و تعیین استراتژی برای بهره‌مندی از فرصت‌های معدنی، مغفول مانده است. حتی در شکوفا‌‌‌ترین دوره از نظر درآمدهای نفتی که به درآمد بیش از ۷۵۰ میلیارد دلار رسیدیم به این فکر نکردیم که می‌توانیم زیرساخت‌های اقتصاد را برای استفاده از دیگر بخش‌ها ازجمله معادن آماده کنیم. این در حالی است که حتی با حرکت صنعت ساختمان‌سازی و برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی واحدهای کوچک و متوسط، معدن به سهمی بیش از آنچه در برنامه ششم توسعه برای آن در نظر گرفته‌شده خواهد رسید.
بر اساس استانداردهای جهانی در کشورهای معدن‌خیزی مثل آمریکا، چین، استرالیا و کانادا، ایجاد هر شغل در یک واحد معدنی، ۱۷ فرصت شغلی دیگر را به همراه دارد. این ظرفیت بزرگ در ایران باوجود نیروی انسانی تحصیل‌کرده و جوان، انرژی و تکثر معادن تا امروز نادیده گرفته‌شده است.
جذب سرمایه خارجی بنا به دلایلی ازجمله آماده نبودن محیط کسب‌وکار در بخش‌های مختلف با سرعت پایین انجام شده است اما به جرأت می‌توان گفت واحدهای کوچک و متوسط بخش معدن در استفاده از فرصت‌های پس از برجام موفق‌تر از دیگران عمل کردند و خروجی سرمایه‌گذاری بر این واحد‌‌‌ها را اواخر سال ۹۶ و سال ۹۷ خواهیم دید. برجام برای بخش معدن فرصت‌های خوبی همراه داشته است.
تأمین تجهیزات امکانی است که امروز برای فعالان معدنی قابل انجام است. هرچند در حال حاضر در برخی زمینه‌ها تحریم‌ها به‌طور کامل لغو نشده است اما تأمین‌کنندگان با استفاده از فرصت‌های پیش‌آمده پس از برجام امکان تهیه تجهیزات و ماشین‌آلات موردنیاز و نوسازی امکانات را دارند البته تجهیزاتی که ساخت آن در داخل به‌صرفه و اقتصادی نیست.
فعالان معدنی امروز از موضع قدرت امکان تأمین تجهیزات را دارند و دسترسی به تکنولوژی روز فرصت مغتنمی برای این بخش مهم از اقتصاد کشور است. سرمایه‌گذاران عمدتاً با نگاه انتقال تکنولوژی برای همکاری جلو می‌آیند به این دلیل که معادن ایران ظرفیت پاسخ به نیاز صنایع این کشور‌‌‌ها را با هزینه منطقی دارد.
در زمینه جذب سرمایه خارجی با شرکت‌هایی از آلمان، لهستان و بعضی دیگر از کشورهای اروپایی مذاکره کردیم. خانه معدن در سال ۹۵ دو نشست، یکی در آلمان و دیگری در امارات متحده عربی به‌منظور جذب سرمایه خارجی برگزار کرده است. مذاکراتی با فعالان معدنی در کانادا در حال انجام است. شرکت‌های روسی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران هستند و کشورهای حوزه خلیج‌فارس برای تأمین مواد اولیه معدنی علاقه‌مند به همکاری با ما هستند. تلاش‌ها در حوزه معدن برای به ثمر رسیدن دست‌کم به ۳ سال زمان نیاز دارد و البته حمایت‌های بیش‌تر دولت که نمونه آن را در تشکیل کنسرسیومی برای انجام پروژه‌ای یک میلیارد و ۴۰۰میلیون دلاری در معدن مهدی‌آباد مشاهده کردیم. معدن مهدی‌آباد نمونه‌ای از کارهای بزرگ دولت برای ورود بخش خصوصی واقعی به اقتصاد است.
محمدرضا بهرامن، رییس خانه معدن
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.