تأمین مالی از بازارسرمایه شتاب می‌گیرد

نعیمه افشاری- آیین رونمایی از اوراق مرابحه کوچک و کوتاه‌مدت با عرضه خصوصی برای تأمین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط، با حضور حجت‌اله صیدی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، مدیران ارشد سازمان بورس و مدیران ارکان بازارسرمایه، در محل شرکت مدیریت دارایی مرکزی (مدام)، برگزار شد. به گزارش مناقصه‌مزایده، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در آیین رونمایی از اوراق مرابحه کوچک و کوتاه‌مدت با عرضه خصوصی با بیان‌ این‌که تقاضا برای انتشار اوراق مالی اسلامی از قبیل اوراق مرابحه افزایش یافته است، گفت: بازارسرمایه می‌تواند با برنامه‌ریزی درست سالانه دستکم دو تا سه هزار بنگاه از مجموع بنگاه‌های کوچک و متوسط فعال در اقتصاد ایران را تأمین مالی کند.

تحقق یک آرزوی دیرینه

صیدی؛ با اشاره به تجربیات جهانی در عرصه اوراق مالی اسلامی و همچنین پتانسیل‌های اوراق مالی اسلامی در رفع بحران‌ها، در بازارهای مالی، گفت: اقدامات خوبی را در عرصه طراحی و عرضه اوراق مالی اسلامی در بازارسرمایه ایران شاهد هستیم. صیدی؛ افزود: عرضه اوراق صکوک از آرزوهای دیرینه افراد دغدغه‌مند در اقتصاد ایران بوده که اکنون با همت و تلاش کارشناسان و ارکان بازارسرمایه محقق شده است.

کارکردهای شرکت دارایی مرکزی در ساختار بازارسرمایه

حجت‌اله صیدی؛ با تأکید بر اهمیت کارکردهای شرکت دارایی مرکزی در ساختار بازارسرمایه ایران، تأکید کرد: تغییر پارادایم تأمین مالی از بانک‌محوری به بازار محوری امکان مناسبی را برای توسعه فعالیت‌های شرکت مدیریت دارایی مرکزی در حوزه تأمین مالی فراهم می‌کند. او افزود: این توسعه می‌تواند حتی به عرضه اوراق صکوک بین‌المللی از طریق شرکت مدیریت دارایی مرکزی منجر شود.

اهمیت شرکت‌های کوچک و متوسط در اقتصاد

صیدی؛ گفت: ما در ایران حدود ۵۰ هزار بنگاه کوچک و متوسط (SME) داریم که حدود ۲۷ هزار شرکت از این میان، فعال هستند که تأمین مالی آن‌‌ها حائزاهمیت است. رئیس سازمان بورس توضیح داد: در همه‌ جای دنیای تأمین مالی، به‌ویژه برای بخش‌خصوصی، به دلیل داشتن اشتیاق بیش‌تر به توسعه نزد این‌گونه شرکت‌ها، دغدغه مهمی است.

پتانسیل‌های بازارسرمایه در تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط

صیدی؛ با اشاره به نقش مهم شرکت‌های کوچک و متوسط در رشد اقتصادی، گفت: ابزار صکوک در بازارسرمایه می‌تواند در خدمت تأمین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط قرار گیرد. او افزود: بازارسرمایه می‌تواند با برنامه‌ریزی درست، سالانه دستکم دو تا سه هزار بنگاه، از مجموع بنگاه‌های کوچک و متوسط فعال در اقتصاد ایران را، تأمین مالی کند.

نقش ارکان در توسعه و بزرگ شدن بازارسرمایه

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در ادامه تأکید کرد: مأموریت سازمان بورس تسهیل تشکیل سرمایه است، با تشکیل سرمایه کشور پیشرفت می‌کند و هدف ایجاد رفاه برای مردم محقق می‌شود. او با اشاره به نقش ارکان در توسعه و بزرگ شدن بازارسرمایه، توضیح داد: در تشکیل سرمایه دو رکن نقش دارند، ابزارهای سرمایه‌ای و ابزارهای بدهی. در این بین، ابزارهای بدهی در مسیر تشکیل سرمایه نقش مهمی دارند چون به توسعه بنگاه‌ها کمک می‌کنند. صیدی؛ با اشاره به این‌که تقاضا برای انتشار اوراق مالی اسلامی از قبیل اوراق مرابحه افزایش یافته است، افزود: بازارسرمایه در حوزه انتشار اوراق بدهی برای بنگاه‌های کوچک و متوسط امکانات بسیار مناسبی را در اختیار دارد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، ضمن تأکید بر لزوم توسعه ابزارهای تأمین مالی در بازارسرمایه، گفت: البته باید همزمان با توسعه این ابزارها، مدیریت ریسک هم مدنظر قرار گیرد. صیدی؛ در ادامه تأکید کرد: توسعه فعالیت بازارسرمایه در توسعه ابزارهای تأمین مالی از طریق اوراق بدهی، برخلاف تصور برخی، به رشد بازار سهام هم کمک می‌کند.

مرحله تثبیت و مرحله رونق

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به اتفاقات رخ داده پس از شروع جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، توضیح داد: بورس‌‌ها در دنیا در این‌گونه مواقع عموما می‌بایست برای بازگشت به شرایط معمول، پنج مرحله را طی کنند. صیدی؛ در تشریح مرحله نخست از مراحل پنج‌گانه مزبور، توضیح داد: مرحله اول صیانت و حفاظت از سرمایه سهامداران است که در بازارسرمایه ایران پس از وقوع جنگ، این مرحله با موفقیت و با همکاری و مشورت متخصصان طی شد. او ادامه داد: مرحله دوم، فراهم شدن امکان نقدشوندگی بازار است که در بازارسرمایه ایران این مرحله نیز با بازگشایی معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سپس معاملات سهام محقق شد. او افزود: مرحله سوم نیز رسیدن بازار به تعادل است. این هدف نیز با کمک دولت، بانک مرکزی، نهادهای مالی و… محقق شده و در حال‌حاضر وارد مرحله چهارم شده‌ایم که مرحله تثبیت است. رئیس سازمان بورس، تأکید کرد: امیدواریم پس از طی مرحله تثبیت، وارد مرحله رونق شویم. صیدی؛ در پایان ابراز امیدواری کرد؛ در ماه‌های آینده، فعالان بازارسرمایه، هم از نظر تأمین مالی و هم تشکیل سرمایه و هم به لحاظ کسب بازده، دوران پر رونقی را شاهد باشند.

تفاوت اوراق مرابحه کوچک و کوتاه‌مدت با اوراق‌ صکوک متعارف

در ادامه، محمدحسین صدرایی؛ مدیر عامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی، گفت: با حذف ارکان و کوتاه شدن بازه‌زمانی تأمین مالی، استقبال صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله درآمد ثابت و سایر سرمایه‌گذاران نهادی نسبت به این اوراق روز افزون خواهد بود. صدرایی؛ با بیان این‌که شرکت مدیریت دارایی مرکزی طرح انتشار اوراق مرابحه کوچک و متوسط را در بهمن ۱۴۰۲ به سازمان بورس ارائه کرد، افزود: در سال ۱۴۰۳ بعد از برگزاری جلسات متعدد، هیئت مدیره سازمان بورس مصوبه‌ای مبنی بر اصلاح دستورالعمل انتشار اوراق مرابحه تصویب کرد. او با اشاره به این‌که انتشار این اوراق، پس از دریافت معافیت مالیاتی در سال ۱۴۰۴ برای بانی‌‌ها و خریداران اوراق در بازار توافقی در فرابورس شکل گرفت، توضیح داد: در نهایت ، یکشنبه ۵ مرداد، با چهار عرضه به میزان ۶۱۰ میلیارد تومان از این بازار کارآمد رونمایی شد. صدرایی؛ درباره تفاوت اوراق مرابحه کوچک و متوسط با اوراق‌های منتشر شده صکوک متعارف، اعلام کرد: اولین تفاوت اوراق مرابحه با دیگر اوراق این است که مشاوران برای دریافت این اوراق به جای سازمان بورس به مدیریت دارایی مرکزی مراجعه می‌کنند. تفاوت دیگر، این است که ارکان انتشار در این اوراق قابلیت حذف شدن دارد. درعین حال، این اوراق نیازی به ضامن، بازارگردان و متعهد پذیره‌نویس ندارد. مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازارسرمایه در ادامه، با تأکید بر این‌که با انتشار این اوراق تسهیل بزرگی در حوزه انتشار اوراق بدهی و تأمین مالی خواسته شرکت‌های کوچک و متوسط اتفاق افتاده است، گفت: حداقل سرمایه ثبتی این اوراق ۲۰۰ میلیارد تومان و حداکثر عمر آن ۱۸ ماه است. صدرایی؛ در ادامه با بیان این‌که با حذف ارکان و کوتاه شدن بازه‌زمانی تأمین مالی، استقبال صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله درآمد ثابت و سایر سرمایه‌گذاران نهادی نسبت به این اوراق روزافزون خواهد بود، گفت: تلاش ما این است که به سرعت به درخواست‌‌ها پاسخ داده و به‌سرعت این ابزار را فراگیر کنیم. او در عین حال تأکید کرد: مدیریت دارایی مرکزی بازارسرمایه در تلاش است در تفاهم با بانک‌های مختلف و پیشرو، مشتریان خود را به استفاده از این اوراق سوق دهد و باری از دوش نظام تأمین مالی بانک محور در اقتصاد ایران ‌بردارد.