علی قره‌داغلی ـ پروژه‌های نیمه‌تمام آفت تمامی دولت‌هاست. دهه‌هاست مسئولان با کلنگ و یک جعبه شیرینی به استقبال پروژه می‌روند؛ اما پروژه‌ای که قرار نیست به این زودی‌ها تمام شود. در اقصی‌نقاط کشور که نگاه کنی، ردپای ساختمان‌هایی را می‌بینی که قرار بوده روزی تمام شده و به بهره‌برداری برسد! پروژه‌هایی که با گذشت دهه‌ها […]
علی قره‌داغلی ـ پروژه‌های نیمه‌تمام آفت تمامی دولت‌هاست. دهه‌هاست مسئولان با کلنگ و یک جعبه شیرینی به استقبال پروژه می‌روند؛ اما پروژه‌ای که قرار نیست به این زودی‌ها تمام شود. در اقصی‌نقاط کشور که نگاه کنی، ردپای ساختمان‌هایی را می‌بینی که قرار بوده روزی تمام شده و به بهره‌برداری برسد! پروژه‌هایی که با گذشت دهه‌ها نه‌تنها تمام نشده‌اند، بلکه دیگر با گذشت زمان توجیه اقتصادی هم ندارند. اما بدتر از همه این است که عدم تکمیل پروژه راهسازی می‌تواند باعث خسارات اقتصادی، ایمنی، زیست‌محیطی و اجتماعی شود. لذا ضرورت تکمیل به‌موقع پروژه‌های راهسازی برای حفظ و بهبود زندگی مجتمع‌های شهری و جمعیت عمومی بسیار مهم است. این در حالی است که بسیاری از این پروژه‌ها هنوز به بهره‌برداری نرسیده، دچار استهلاک و گذشت زمان شدند که علاوه بر اینکه سرمایه‌گذاری این پروژه‌ها را به خطر انداخته با تورم موجود، هزینه ساخت آن را چند برابر کرده است. متأسفانه آمار دقیقی از تعداد پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی در دست نیست، به‌طوری که از ۶۰ هزار تا ۹۰ هزار پروژه آمار متغیر است اما آنچه مشخص است بیشتر این پروژه‌ها در حوزه راه‌ها، بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها، شبکه‌های ریلی و فرودگاه‌هاست. از عوامل اصلی ایجاد پروژه‌های نیمه‌تمام می‌توان عدم کارشناسی مناسب در تعیین هزینه احداث و عدم تخصیص بودجه و… عنوان کرد. متأسفانه وضعیت تخصیص بودجه پروژه‌های عمرانی در سال‌های اخیر مناسب نبوده، طبق برنامه ششم توسعه ۳۰ درصد بودجه کشور باید به حوزه عمرانی اختصاص پیدا کند که متأسفانه هم‌اکنون این رقم کمتر از ۱۱ درصد است، با این میزان بودجه و شیوه تخصیص‌ها، تکمیل یک پروژه سال‌‌‌ها به طول می‌انجامد.
نیاز به یک قرن زمان برای پایان پروژه‌های نیمه‌تمام!
در همین رابطه، دیروز (سه‌شنبه) سیدعباس صالحی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست علنی مجلس، گفت: در وزارت فرهنگ حدود ۳۴۳ پروژه نیمه‌تمام وجود دارد که در سال‌جاری با همکاری مجلس، سازمان برنامه و بودجه، دولت، اعتبار تملک دارایی به ۱۳۶ درصد یعنی دو همت رسیده است، این در حالی است که سال قبل این رقم ۸۰۰ میلیارد بود، به این معناست که مسیر پروژه نیمه‌تمام با اختصاص دو همت، به بیش از ۱۰۰ سال زمان خواهد برد. صالحی؛ در جریان سؤال فتح‌اله توسلی؛ نماینده بهار و کبودرآهنگ در مجلس، افزود: در وزارت فرهنگ حدود ۳۴۳ پروژه نیمه‌تمام وجود دارد که در سال‌جاری با همکاری مجلس، سازمان برنامه و بودجه، دولت، اعتبار تملک دارایی به ۱۳۶ درصد یعنی دو همت رسیده است، این در حالی است که سال قبل این رقم ۸۰۰ میلیارد بود و به این معناست که مسیر پروژه نیمه‌تمام با اختصاص دو همت به بیش از ۱۰۰ سال زمان خواهد برد. بنابراین اگر طالب برنامه فرهنگی هستید و می‌خواهید فرهنگ به‌عنوان زیرساخت و به تعبیر رهبری به‌عنوان هوای سالم باشد، این امر بدون اعتبارات کافی غیرممکن است.
جای خالی بخش‌خصوصی در مهم‌ترین بخش توسعه کشور
در سال‌های اخیر پروژه‌های عمرانی با رکود بسیار زیادی مواجه شده که تأثیرگذاری آن بر اقتصاد کشور، اشتغال و همچنین حوزه‌های مختلف غیرقابل انکار است. به عقیده بسیاری از کارشناسان تکمیل پروژه‌های عمرانی احیای بسیاری از مشاغل را در پی دارد و تنها راه کمک به این مهم تزریق منابع برای تکمیل این پروژه‌هاست؛ زیرا محدودیت منابع و تکیه صرف به بودجه دولتی، تکمیل بسیاری از این پروژه‌ها را متوقف و برخی از آنها را در آستانه فرسودگی قرارداده است. بهترین منابع برای تکمیل پروژه‌های عمرانی به‌زعم بسیاری از متخصصان این حوزه، جذب مشارکت حداکثری بخش‌خصوصی و همچنین ارائه سهام این پروژه‌ها در بورس است که با این دو اهرم می‌توان تکمیل پروژه‌های عمرانی را رقم زد. در واقع یکی از مشکلاتی که همواره دولت‌‌‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، تعداد زیاد پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی و انباشت بدهی پیمانکاران است. در حال‌حاضر حجم بسیار گسترده‌ای از پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام در کشور وجود دارد. براساس آمار، نزدیک به ۶۰ هزار طرح نیمه‌تمام عمرانی در سطح ملی، استانی و شهرستانی و بعضاً روستایی وجود دارد. این پروژه‌ها ناشی از دلایل متعددی و از جمله فقدان بودجه و نبود منابع مالی، عدم کارشناسی در تعریف طرح، پراکنده‌کاری، موازی‌کاری و نداشتن الگوی توسعه است که برای تکمیل این ۶۰ هزار طرح نزدیک به ۹ هزار همت منابع لازم است. این در حالی است که تكميل نشدن به‌موقع طرحها، هزينه آنها را بالا مي‌برد و در واقع با عقب افتادن ماه به ماه و سال به سال تكميل طرح‌هاي عمراني، هزينه آنها هم هر سال بالاتر مي‌رود. ميزان اعتباراتي كه دولت براي اتمام پروژه‌هاي عمراني گذاشته، كفاف اين حجم از طرح‌هاي نيمه‌كاره را نمي‌دهد. در پايان سال۱۴۰۰ عددي بالغ بر ۳۱۵ هزار ميليارد تومان براي پروژه‌هاي عمراني صرف شده است. در سال ۱۴۰۱ عددي كه براي تكميل پروژه‌هاي عمراني تصويب شد، ۷۸ هزار ميليارد تومان بود و در واقع سقوط شديدي را تجربه كرده است. در سال‌جاري هم ۱۳۱ هزار ميليارد تومان براي اين طرحها مصوب شده است. به همین جهت تکمیل این پروژه‌ها نیازمند استفاده از ظرفیت‌های مختلف مانند انتشار اوراق مشارکت، تهاتر نفت، استفاده از سرمایه بخش‌خصوصی می‌باشد. حال در شرایط فعلی که دولت از یک‌سو با تحریم دست‌وپنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر هزینه‌های دولت به دلایل عدیده از جمله افزایش هزینه‌های جاری، بالارفتن سن جمعیت و افزایش معضلات صندوق‌های بازنشستگی و… بالا رفته و این موضوع سبب تحدید درآمدهای دولت شده است، دورنمایی از افزایش چشمگیر بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای نیز به چشم نمی‌خورد و تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که اگر به‌طور سنواتی نیز افزایشی صورت گیرد، این افزایش به پای تورم نرسیده و احتمال قریب به‌یقین در آینده نیز نخواهد رسید. علاوه بر این تبدیل اعتبارات عمرانی از حالت نقدی به ابزارهایی همچون شبه‌پول نیز سبب کُندی بیش از پیش تکمیل این پروژه‌ها شده است. در چنین شرایطی بخش‌خصوصی می‌تواند بهترین راهکار برای پایان هزاران پروژه نیمه‌تمام در کشور باشد و دولت می‌تواند با برگزاری مناقصه و اولویت‌بندی پروژه‌هایی که پیشرفت فیزیکی بالایی داشتند به رونق این بخش امیدوار باشد.
نماینده گنبد کاووس در مجلس، گفت: چرا سازمان برنامه و بودجه هیچ تخصیصی از محل منابع دریافتی از خیرین برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی نداده است؟ به گزارش مناقصهمزایده، عبدالحکیم آقارکاکلی؛ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در تذکری، گفت: با اجرایی شدن طرح نشاندار کردن مالیاتها، مردم در نقش خیرین مشارکت کرده و اعتبارات […]
دیدگاه بسته شده است.