ارتقای جایگاه جهانی ایران در کیفیت علم نانو

با توجه به گزارش اجرای سند ملی توسعه علوم و فناوری نانو، در سال ۲۰۲۴، تعداد مقالات منتشر شده در مجلات معتبر جهانی، ۲۹۹ مقاله بوده که نسبت به سال گذشته ۲۶درصد رشد داشته است. به گزارش فارس، به تازگی گزارش اجرای «سند ملی توسعه علوم و فناوری نانو» در سال ۱۴۰۳ منتشر شده است. […]

با توجه به گزارش اجرای سند ملی توسعه علوم و فناوری نانو، در سال ۲۰۲۴، تعداد مقالات منتشر شده در مجلات معتبر جهانی، ۲۹۹ مقاله بوده که نسبت به سال گذشته ۲۶درصد رشد داشته است. به گزارش فارس، به تازگی گزارش اجرای «سند ملی توسعه علوم و فناوری نانو» در سال ۱۴۰۳ منتشر شده است. این سند در آبان‌ماه سال ۱۴۰۱ به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. در بخشی از این گزارش جایگاه جهانی ایران در انتشار مقالات نانو آمده است. جایگاه جهانی ایران در علم و فناور ی نانو به‌وسیله سه شاخص کلان کمیت مقالات، کیفت مقالات و تعداد اختراعات فناوری نانو ارزیابی می‌شود. برای ارزیابی جایگاه ایران در علم نانو از پایگاه داده (Web of Science – WoS) به‌عنوان منبع آمار و اطالعات استفاده شده و مقالات پژوهشی مرتبط با فناوری نانو با استفاده از یک عبارت جستجوی معتبر، استخراج و اندازه‌گیری می‌شوند. در حوزه فناوری نیز تعداد اختراعات فناور ی نانو در دفاتر ثبت پتنت معتبر جهان ازجمله اداره ثبت پتنت آمریکا (USPTO)  و اداره ثبت پتنت اروپا (EPO) اندازه‌گیری می‌شوند. طبق این گزارش سال ۲۰۲۴ میلادی، ۱۰٫۸۶۰ مقاله مرتبط با فناوری نانو توسط محققان ایرانی در WoS نمایه شد که معادل ۴٫۲ درصد از کل مقالات نانو منتشر شده در سال ۲۰۲۴ است. ایران با این سهم از انت-ارات نانو، با یک پله افت، در رتبه ششم جهان قرار گرفت. باید به این نکته توجه داشت که ایران در سال ۲۰۰۰ و قبل از تأسیس ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو که تعداد معدودی از محققان و دانشمندان ایرانی با این فناوری نوظهور آشنا بودند با انتشار هشت مقاله نانو در رده پنجاه و هشتم جهان و ششم منطقه خاورمیانه قرار داشت. متوسط درصد رشد سالانه مقالات نانو ایران در این ۲۴ سال ۴۲٫۷۸ درصد بوده است. تعداد مقالات نانو ایران در سال ۲۰۲۴، ۱۸٫۵درصد از کل مقالات علمی منتشر شده ایران در WoS را شامل می‌شود، در حالی که سهم مقالات نانو از کل مقالات جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی ۸٫۹ درصد بوده است. سهم مقالات نانو مشترک ایران با کشورهای دیگر در سال ۲۰۲۴ میلادی ۳۲درصد بود و پنج کشور چین، آمریکا، ترکیه، عراق و هند به‌ترتیب بیش‌ترین سهم را در انتشار مقالات مشترک با ایران داشتند. همچنین ایران از لحاظ سرانه مقاله نانو به جمعیت، در رتبه بیست‌وسوم (سال ۲۰۲۳) و از لحاظ تعداد مقاله به ازای مقدار GDP براساس نرخ برابری قدرت پول (PPP)، در رتبه اول جهان (سال ۲۰۲۳) قرار دارد.

تعداد مقالات نانو منتشر شده ایران در مجلات برتر علمی جهان

بنیاد ملی علم ایران به کمک منابع و معیارهای معتبری مانند شاخص‌های Factor Impact و Factor Eigen، نشریات مؤسسه Index Nature، نشریات با ضریب تأثیر بالاتر از ۲۰ و نشریات زیرمجموعه انتشارات نیچر و ساینس، هر سال فهرستی از مجلات برتر علمی جهان را انتخاب و در چهار دسته دسته‌بندی و معرفی می‌کند. طبق این گزارش در سال ۲۰۲۴ در مجموع، تعداد مقالات منتشر شده در این مجلات ۲۹۹ مقاله بوده که نسبت به سال گذشته ۲۶درصد رشد داشته است.