زنگ ورشکستگی صنعت فولاد به گوش می‌رسد  

محمد قره‌داغلی -کارشناسان صنعت فولاد، هشدار داده‌اند که ادامه محدودیت شدید در تأمین برق و گاز، این صنعت راهبردی را در آستانه ورود به فاز زیان‌دهی و تعطیلی کامل قرار داده است. ایجاد محدودیت‌های توأمان انرژی، در کنار فشارهای بازار و بیکاری گسترده، به‌عنوان خطوط قرمز رشد صنعتی معرفی شده‌اند. به گزارش مناقصه‌مزایده، این درحالیست که پیشنهاد تأسیس نیروگاه توسط مسئولان دولتی، راهی برای تأمین بخشی از انرژی مورد نیاز صنایع معرفی می‌شد؛ هرچند که برخی واحدهای صنعتی برخلاف آنکه معتقدند «نیروگاه‌ساز نیستند» و بایستی به فعالیت تخصصی خود بپردازند اما اقدام به تأسیس نیروگاه هم کرده‌اند، اما دستشان از همین برق تولیدی خود هم کوتاه مانده است؛ با وجود اینکه بسیاری از فولادسازان نیروگاه‌های اختصاصی راه‌اندازی کرده‌اند اما وزارت نیرو در اقدامی بحث‌برانگیز، برق تولیدی این کارخانه‌ها را به اجبار وادار به واگذاری به شبکه سراسری کرده و دسترسی خود شرکت‌ها به این نیرو را محدود کرده است. این موضوع حتی باعث نارضایتی وزارت صمت و مخالفت با قوانین حمایتی نیز شده است. در این باره، کیوان جعفری‌طهرانی؛ کارشناس بین‌المللی صنعت فولاد، گفت: صنایع فولادی به‌خاطر ناترازی‌‌ها، کمبود برق در تابستان و کمبود گاز در زمستان ضررده شده‌اند و مشکل آب هم مزید بر علت شده‌ است. وی اظهار داشت: شرایط جنگی باعث شده خیلی از مشتری‌‌های خارجی علاقه خود را برای محصولات ایرانی از دست بدهند. این کارشناس صنعت فولاد، بیان کرد: دولت باید از کارخانه‌های فولاد حمایت کند، زیرا همه با مشکل عدم سوددهی مواجه شدند و حتی بعضی‌‌ها در زیان هستند. وی افزود: برای جبران ضرر و افزایش سود باید فروش بالا برود و برای فروش هم وضعیت اقتصادی کشور خوب نیست و خیلی از پروژه‌ها خوابیده و فروش فولاد محدود است. جعفری‌طهرانی؛ گفت: تنها راه‌حل توسعه صادرات است و دولت باید کمک کند تا عوارض صادراتی کاهش یابد و از صادرکنندگان حمایت کند. این کارشناس صنعت فولاد، ادامه داد: موضوع برگشت ۱۰۰درصدی ارز در سامانه نیز باید اصلاح شود و به ۵۰ درصد کاهش یابد. وی خاطرنشان کرد: تنها در چنین شرایطی است که می‌توان با شرایط بغرنج مکانیسم‌ماشه مقاومت کرد و تاب‌‌آوری صنایع را افزایش داد. در این باره، سیدرضا شهرستانی؛ عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، با اشاره به آخرین وضعیت صنعت فولاد کشور، گفت: امسال وعده و وعیدهای متفاوتی از سوی وزیر نیرو مبنی بر مدیریت مصرف برق و رفع مشکلات حاکم بر این صنعت مطرح شد، در حالی که برخلاف سخنان وزیر، اکنون شاهد تشدید قطعی برق و عبور صنعت فولاد از روزهای سخت برای استفاده از برق هستیم. وی اظهار کرد: در سال‌های گذشته قطعی برق صنایع از تاریخ ۱۵ خرداد آغاز می‌شد اما امسال، محدودیت مصرف برق صنایع از ۱۵ اردیبهشت ماه اعمال شد که این موضوع به شدت فعالیت صنعت فولاد را تحت تأثیر قرار داد و منجر به کاهش تولید در این صنعت شد. شهرستانی؛ تصریح کرد: با توجه به تشدید زمان اعمال خاموشی(قطعی برق) در صنایع، وضعیت تولید در این صنعت نه‌تنها بهتر نمی‌شود، بلکه بدتر خواهد شد. وی با بیان اینکه ظرفیت بالقوه صنعت فولاد به بیش از ۵۰ میلیون تن رسیده اما وضعیت تولید به‌گونه‌ای است که از توجیه اقتصادی خارج شده است، گفت: به دنبال کاهش تولید، هزینه تمام شده افزایش می‌یابد و دیگر نمی‌توان در بخش صادرات عملکرد خوبی داشته باشیم که متاسفانه در صورت تشدید این مشکل، در سال‌های آتی تبدیل به یک واردکننده خواهیم شد. شهرستانی؛ اعلام کرد: مجموعه این عوامل دست به دست هم داده و وضعیتی را در صنایع ایجاد کرده که تحت‌تأثیر آن روند بورس نیز دچار نوسان و قیمت سهام افت پیدا کرده است. عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، ادامه داد: ناترازی در تولید برق باعث شده تا نه‌تنها در صنعت فولاد افزایش تولید نداشته باشیم،بلکه با کاهش تولید مواجه شویم. همچنین سیدرسول خلیفه‌سلطانی؛ دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، ضمن ابراز نگرانی جدی از وضعیت کنونی این صنعت، اعلام کرد که زنگ خطر ورشکستگی برای فولاد کشور به‌صدا درآمده است. وی تصریح کرد: صنعت فولاد از ۱۲ ماه سال، تنها در یک ماه امکان تولید بدون محدودیت برق و گاز داشته و به‌طور میانگین، بیش از ۱۱۰ روز از تولید خود را از دست داده است. چنانچه در برابر این اتفاق، نرخ برق و گاز برای فولادسازان کاهش داده می‌شد، این تسهیل می‌توانست بخشی از کاهش تولید و معطل ماندن ظرفیت‌‌ها را جبران کند، اما متأسفانه نه‌تنها انرژی کافی تأمین نشد، بلکه در اقدامی عجیب، نرخ آن نیز افزایش یافت. این فعال صنعت فولاد کشور، رویکرد سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران نسبت به این صنعت را نادرست و مبتنی بر داده‌های گذشته دانسته و گفت: امروز وضعیت صنعت فولاد در افکار عمومی و حتی تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران، با صورت‌های مالی سه سال پیش رصد می‌شود و براساس عملکرد گذشته، درباره آن تصمیم‌گیری و قضاوت می‌شود؛ در حالی‌که اکنون با افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تولید، بازار راکد و نظارت‌های سختگیرانه بر قیمت‌گذاری محصولات فولادی مواجه هستیم. این در شرایطی است که سایه ناترازی و گرانی انرژی نیز به شدت بر این صنعت سنگینی می‌کند.