دبیر ستاد آب، محیط‌زیست و انرژی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، با تأکید بر نقش فناوری‌های نوین در بهینه‌سازی مصرف آب، در مقابله با تنش آبی، گفت: یکی ازموانع مهم ارائه خدمات فناورانه توسط شرکت‌های آب و فاضلاب، فرآیندهای اداری طولانی در خرید خدمات نوآورانه در مراحل مناقصه است که با ماهیت این […]
دبیر ستاد آب، محیط‌زیست و انرژی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، با تأکید بر نقش فناوری‌های نوین در بهینه‌سازی مصرف آب، در مقابله با تنش آبی، گفت: یکی ازموانع مهم ارائه خدمات فناورانه توسط شرکت‌های آب و فاضلاب، فرآیندهای اداری طولانی در خرید خدمات نوآورانه در مراحل مناقصه است که با ماهیت این خدمات سازگار نیست. به گزارش مناقصه‌مزایده، سید محمدمهدی نوربخش؛ با اشاره به اینکه هدررفت آب در شبکه‌های توزیع، یکی از بزرگ‌‌ترین چالش‌های مدیریت منابع آبی کشور است و برآورد‌ها نشان می‌دهد که در بسیاری از شهرهای ایران، بین ۲۰ تا ۳۰ درصد آب تولیدشده در مسیر انتقال و توزیع، پیش از رسیدن به دست مصرف‌کننده، از بین می‌رود، افزود: این تلفات ناشی از فرسودگی لوله‌ها، شکستگی‌های پنهان، اتصالات معیوب، و حتی خطاهای اندازه‌گیری است. برای درک ابعاد این مشکل کافی است بدانیم که کاهش فقط ۱۰ درصد از این تلفات، معادل تأمین آب پایدار برای صد‌ها هزار نفر در یک سال است. وی با تأکید بر اینکه در حوزه فناوری، یکی از نوآورانه‌‌ترین روش‌‌ها نشت‌یابی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مبتنی بر امواج راداری (SAR) است، اظهار داشت: این فناوری که اکنون پایلوت آن در شهر شیراز در حال پیگیری است، با تحلیل تغییرات بازتاب امواج از سطح زمین، نواحی دارای رطوبت غیرعادی را شناسایی می‌کند. این رطوبت می‌تواند نشانه نشتی یا شکستگی در شبکه زیرزمینی باشد. مزیت این روش در مقایسه با روش‌های سنتی این است که می‌تواند در یک تصویر، صد‌ها نقطه مشکوک را شناسایی کند و اولویت‌بندی تعمیرات را بسیار دقیق‌تر انجام دهد. وی ادامه داد : روش‌های سنتی مانند استفاده از دستگاه‌های شنود صوتی یا پایش فشار، همچنان کاربرد دارند، اما محدودیت‌های زمانی و نیروی انسانی باعث می‌شود که پایش کامل شبکه‌های بزرگ، هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. ترکیب این روش‌‌ها با فناوری‌های نوین مثلاً استفاده از حسگرهای فشار و دبی که تغییرات غیرعادی را در لحظه گزارش می‌دهند می‌تواند سرعت شناسایی و رفع عیب را چندین برابر کند. نوربخش؛ با اشاره به اینکه در بخش تعمیرات هم فناوری‌های جدیدی معرفی شده‌اند که امکان ترمیم موضعی لوله‌ها بدون نیاز به حفاری گسترده را فراهم می‌کنند، گفت: این روش‌‌ها که به CIPP (Cured-in-Place Pipe) معروف‌اند، با وارد کردن آسترهای پلیمری به درون لوله و عمل‌آوری آن در محل، ترک‌‌ها و نشتی‌‌ها را از داخل ترمیم می‌کنند. این فناوری علاوه بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، کم‌ترین اختلال را در خدمات‌رسانی ایجاد می‌کند. دبیر ستاد آب، محیط‌زیست و انرژی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، با اشاره به اینکه موانع در این بخش عمدتاً در سه حوزه است، اظهار داشت: کمبود سرمایه‌گذاری پایدار که پروژه‌های نشت‌یابی و بهسازی شبکه معمولاً به‌صورت مقطعی و در قالب بودجه‌های اضطراری اجرا می‌شوند و تداوم لازم برای کاهش پایدار تلفات را ندارند. دوم اولویت‌بندی نامناسب که در بسیاری از موارد، تعمیرات براساس شکایات مردمی یا حوادث بزرگ انجام می‌شود، نه براساس پایش سیستماتیک و برنامه‌ریزی‌شده و نهایتاً. فقدان چارچوب نهادی مشخص برای استفاده از فناوری‌های نوین؛ شرکت‌های آب و فاضلاب درگیر فرآیندهای اداری طولانی برای خرید خدمات نوآورانه هستند و گاهی قوانین مناقصه با ماهیت این خدمات سازگار نیست. نوربخش؛ در پایان گفت: راه‌حل این است که کاهش تلفات آب به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری با بازگشت تضمینی دیده شود، نه یک هزینه. همان‌طور که در بخش انرژی، پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف گاز یا برق از محل صرفه‌جویی تأمین مالی می‌شوند، در حوزه آب هم می‌توان از «مدل قرارداد صرفه‌جویی» استفاده کرد. در این مدل، شرکت‌های تخصصی نشت‌یابی و بهسازی شبکه، سرمایه‌گذاری اولیه را انجام می‌دهند و بخشی از آب صرفه‌جویی‌شده یا ارزش ریالی آن را به‌عنوان بازپرداخت دریافت می‌کنند. این رویکرد هم انگیزه بخش‌خصوصی را بالا می‌برد و هم فشار مالی بر دولت را کاهش می‌دهد.
دیدگاه بسته شده است.