صعود ۲۵ پله‌ای جایگاه علمی ایران تنها در ۳ سال!

صعود ۲۵ پله‌ای جایگاه علمی ایران تنها در ۳ سال!

ایران در سال ۲۰۱۶ تعداد ۳۱۲ مقاله برتر تولید کرده و در سال ۲۰۱۶ در شاخص شتاب علمی (تولید مقالات علمی) رتبه اول را کسب کرد، در حالی که این رتبه در سال ۲۰۱۳، ۲۵ بوده است.

به گزارش ایسنا، صحنه مناظره‌های انتخاباتی فرصتی را فراهم کرده است که مخالفان و موافقان از جنبه‌های مختلف، کشور را به نقد بکشانند و در این بین وضعیت رشد علمی، تولید فناوری، رشد و شتاب علمی و میزان تولید مقالات پر استناد از جمله موضوعاتی است که بازار آن در این روز‌ها داغ است.

براساس آمار پایگاه‌های بین‌المللی رشد و شتاب علمی ایران نه تنها کاهش نیافته است، بلکه روند افزایشی را دنبال می‌کند.

وضعیت ایران در تولید مقالات یک درصد برتر

براساس آمارهای منتشر شده از سوی پایگاه وب‌آوساینس (ISI) تعداد مقالات برتر کشور در سال ۲۰۱۶ به ۳۱۲ مورد رسید و این تعداد در سال ۲۰۱۵ تعداد ۲۲۲ مقاله بوده و این اعداد نشان می‌دهد که رشد کشور از لحاظ تعداد مقالات برتر به ۴۱ درصد رسیده است. ضمن آن‌که ایران در بین ۲۵ کشوری که بیش‌ترین تعداد مقالات برتر دنیا را در سال ۲۰۱۶ تولید کرده‌اند، رتبه نخست را از لحاظ تولید مقالات یک درصد برتر کسب کرده است.

مقالات یک درصد برتر که به آنها مقالات برتر نیز گفته می‌شود، یک درصد از مقالات دنیا را شامل می‌شوند که ۱۸ درصد از استنادهای دنیا را کسب کرده‌اند. به عبارت دیگر این گروه از مقالات بیش از هر مقاله‌ای در دنیا مورد استفاده سایر پژوهشگران در اقصی نقاط جهان قرار گرفته است.

فهرست مقالات یک درصد برتر هر دو ماه یک‌بار روزآمد می‌شود و تنها مقالاتی که هنوز از لحاظ تعداد استنادهای دریافتی در دسته مقالات یک درصد برتر دنیا قرار گرفته باشند، در این فهرست باقی می‌مانند.

بعد از جمهوری اسلامی ایران، هند با ۲۱ درصد بیش‌ترین رشد دنیا را از لحاظ تعداد مقالات یک درصد برتر داشته است. برزیل با ۱۶درصد و لهستان با ۹ درصد رشد در جایگاه‌های بعدی سوم و چهارم قرار گرفته‌اند. سایر کشورهای دنیا بین ۵ تا ۱۹ درصد رشد منفی و کشورهای عربستان سعودی و سنگاپور بیش‌ترین رشد منفی را در این زمینه داشته‌اند که مقدار آن منفی ۱۸ و ۱۹ درصد بوده است.

از لحاظ تعداد مقالات برتر نیز ایران در سال ۲۰۱۶ توانست ۳۱۲ مقاله برتر به ثبت برساند که در مقایسه با سایر کشور‌ها از لحاظ تعداد مقالات یک درصد برتر، در جایگاه ۲۱ دنیا قرار گرفته است. تنها دو کشور ایران و عربستان‌سعودی از بین کشورهای اسلامی و منطقه در بین ۲۵ تولیدکننده برتر دنیا قرار گرفته‌اند.

براساس این دو آمار ایران در سال ۲۰۱۶ چه در منطقه و چه در بین کشورهای اسلامی رتبه نخست منطقه و جهان اسلام را از لحاظ حجم مقالات یک درصد برتر کسب کرده است. عربستان سعودی بعد از جمهوری اسلامی ایران و در جایگاه ۲۲ دنیا قرار دارد.

شتاب علمی ایران

ایران در سال ۲۰۱۶ در شاخص شتاب علمی (تولید مقالات علمی) رتبه اول را کسب کرد، در حالی که این رتبه در سال ۲۰۱۳، ۲۵ بوده است.

علاوه بر آن کشور با ۳ برابر شدن درصد تولید مقالات علمی در سطح یک درصد برتر دنیا قرار گرفت، ضمن آن‌که تعداد دانشمندان ایرانی برتر در سطح بین‌المللی در سال ۲۰۱۳ رشد حدود ۴۰ درصدی داشته است.

براساس آمارهای اعلام شده از سوی پایگاه ISI، ایران ۱٫۷۴ درصد در تولید علم جهانی سهیم بوده است، در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۳ به میزان ۱٫۳۷۷ درصد گزارش شده است.

وضعیت ایران در سطح جهان اسلام

براساس آمارهای اعلام شده از سوی پایگاه اسکوپوس رتبه ایران در منطقه و جهان اسلام در سال ۲۰۱۳ یک بوده و این رتبه تا سال ۲۰۱۶ حفظ شده است. علاوه بر آن تعداد دانشگاه‌های ایران در یک درصد دانشگاه‌های برتر و تأثیرگذار دنیا براساس آمارهای رتبه‌بندی لایدن در سال ۲۰۱۳ تعداد ۵ دانشگاه بوده است که این تعداد در سال ۲۰۱۶ به ۱۴ دانشگاه افزایش یافته است.

ایران با ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علم و فناوری توانسته است در سال ۲۰۱۳ به میزان ۱۴٫۱ میلیون دلار صادرات محصولات دانش‌بنیان داشته باشد که این میزان صادرات در سال ۲۰۱۵ به میزان ۲۱۵ میلیون دلار افزایش یافته است.

وضعیت دانشگاه آزاد در تولید علم جهانی

براساس اطلاعات پایگاه وب‌او‌ساینس دانشگاه آزاد در سال ۲۰۱۱ تعداد ۶ هزار و ۲۴۴ مقاله تولید کرده که این میزان در سال ۲۰۱۵ به ۹ هزار و ۵۸ و در سال ۲۰۱۷ (از ابتدای سال تاکنون) به دو هزار و ۶۶ رسیده و بر این اساس، درصد رشد این دانشگاه در ۲۰۱۵ به ۱۳٫۳ و در سال ۲۰۱۶ به ۲۶٫۳ بوده است.

 

براساس داده‌های این پایگاه دانشگاه آزاد از ابتدای سال ۲۰۱۳ تا پایان آوریل ۲۰۱۷ (دوره ۴ سال و ۴ ماه) حدود ۵۴ درصد از کل علم دانشگاه‌ را تولید کرده است در حالی که این مقدار برای کل کشور نزدیک ۴۵ درصد بوده است.