تعیین پیمانکار ترمینال ۳ بندر شهید رجایی در اولویت است

تعیین پیمانکار ترمینال ۳ بندر شهید رجایی در اولویت است

تعیین پیمانکار ترمینال ۳ بندر شهید رجایی از مهم‌ترین اولویت‌های سازمان بنادر و دریانوردی در سال جاری است.

هادی حق‌شناس، مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در گفت‌وگو با مانا گفت‌: اولویت دوم اسکله نفتی است که برای پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس احداث می‌شود و در اولویت سوم؛ به دلیل افزایش مبادله مواد معدنی نیاز است که احداث ترمینال مواد معدنی در دستور کار قرار بگیرد و البته تعیین اپراتور ترمینال‌های ۱ و۲ بندر شهید رجایی هم از دیگر اولویت‌هاست.

مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی افزود: برای بنادر چابهار و شهید رجایی از معتبر‌ترین برندهای جهان تجهیزات استراتژیک تهیه شد و بخشی از این تجهیزات هنوز وارد نشده است اما بخشی دیگر به‌زودی در بندر چابهار نصب و راه‌اندازی خواهد شد.

وی اظهار کرد: این تجهیزات برای تخلیه و بارگیری کانتینر به‌کار گرفته می‌شوند و می‌توانند بنادر کشور را از منظر تجهیزات تخلیه و بارگیری کانتینری بروز رسانی کنند.

حق شناس اعلام‌ کرد: در یک سال اخیر تفاهمنامه‌هایی امضا و حدود ۶ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری از سوی بخش خصوصی جذب شد. این سرمایه‌گذاری‌ها در جهت توسعه اسکله‌ها، محوطه‌ها، انبارهای سرپوشیده، مخازن نفتی و روغنی و در برخی موارد هم احداث کارخانه در محوطه بنادری بوده که رژیم حاکم بر آنها مانند بندر امیرآباد منطقه ویژه اقتصادی است و برخی از این سرمایه‌گذاری‌ها حالا در آستانه افتتاح قرار دارند.

وی همچنین به واگذاری بخش عمده‌ای از منطقه ۲۴۰۰ هکتاری در بندر شهید رجایی اشاره کرد که فضای تازه‌ای را برای سرمایه‌گذاری باز می‌کند. به تازگی نیز محوطه‌ای به همان وسعت ۲۴۰۰ هکتار در بندر شهید رجایی برای ارایه به سرمایه‌گذاران در نظر گرفته شده که نوید خوبی برای فعالان حوزه بنادر است.

حق‌شناس گفت‌: تعیین تکلیف طرح توسعه حوضچه سوم بندر شهید رجایی و تسریع فعالیت عمرانی در این فاز از دیگر موفقیت‌هایی است که سازمان بنادر در سال ۹۵ داشته است. بخشی از منابع مورد نیاز این فاز از محل ۲۵ درصد حوضچه شماره۲ به پیمانکار ابلاغ شده، مشخصات فنی حوضچه شماره۳ برای پهلوگیری کشتی‌های نسل نو کانتینری که نیازمند آبخور ۱۷ تا ۱۸ متر هستند نیز اصلاح شده است. اینها بخشی از دستاوردهای سازمان بنادر در سال ۹۵ بود که بیانگر افزایش سهم بخش خصوصی در بنادر کشور است و نشان می‌دهد تجهیزات راهبردی بنادر کشور به روز رسانی شده است.

مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی اعلام‌ کرد‌: از دیگر دستاوردهای سال ۹۵ سازمان بنادر می‌توان به قرارداد فاینانس ۱۵۰ میلیون دلاری هندی‌‌ها برای توسعه بندر چابهار نیز اشاره کرد. در مجموع آمار‌ها و اطلاعات نشان می‌دهد که پارسال نسبت به سال قبل از آن در بخش واردات کالا ۲۵ درصد رشد داشته‌ایم این رشد در بخش صادرات ۵۰ درصد بوده است که بنادر کشور در تخلیه و بارگیری آنها نقش ویژه‌ای داشته‌اند.

وی افزود‌: در هر دو حوزه ترانشیپ و ترانزیت و پذیرش کانتینر شاهد رشد بوده‌ایم. به عنوان مثال بندر شهید رجایی طبق آمار تقریبی به شاخص دو تا ۲٫۳ میلیون تن TEU تخلیه و بارگیری کانتینری رسیده است.

حق‌شناس گفت: در دهه اخیر تمام امور لایروبی بنادر کشور در اختیار شرکت‌های وابسته به صندوق بازنشستگی سازمان بنادر بود اما در سال ۹۵ اتفاق مهمی افتاد که طی آن عملیات لایروبی بنادر به جای یک شرکت به ۳ شرکت واگذار شد. یکی بنادر شمالی را بر عهده گرفت، دیگری جنوب‌غربی خلیج‌فارس و آخری بخش جنوب‌شرقی را انجام داد. از این سه شرکت دو شرکت بخش خصوصی واقعی هستند به عبارت ساده تر ۷۰ درصد لایروبی بنادر کشور هم اکنون در اختیار بخش خصوصی است.

وی درباره روال واگذاری ترمینال اپراتوری بندر شهید رجایی در سال ۹۵ که همچنان به اتمام نرسید تا این مهم‌ترین بندر کشور همچنان بلاتکلیف بماند، گفت: چون در این رابطه شایعاتی به گوش رسید مبنی بر این‌که شرکای خارجی برخی از متقاضیان به دلیل فشارهای سیاسی خارجی از ادامه فرایند منصرف شده‌اند.

حق شناس گفت: در ترمینال‌های ۱ و ۲ بندر شهید رجایی و نحوه واگذاری آنها طی یکی دو سال اخیر بحث‌های زیادی وجود داشته و دارد که اساساً واگذاری اینها به چه شکلی باشد. بالاخره این دو ترمینال پیش از این اقسام مختلف واگذاری را تجربه کرده‌اند. مثلاً زمانی به صورت کامل در اختیار شرکت تایدواتر بودند که به خاطر آن سازمان بنادر متهم می‌شد که شرکت وابسته به خود را در آنجا مسلط کرده بعد از این‌که تایدواتر تحریم شد این شرکت بالاجبار بخش زیادی از سهم خود را واگذار کرد و شرکتی که جایگزین آن شد بر مبنای تصدی‌گری موقت کار را در اختیار گرفت. از آنجا این بحث آغاز شد که بندر شهید رجایی تک اپراتوری راهبری شود یا این‌که با دو اپراتور به‌کار خود ادامه دهد؟ این اپراتور‌ها داخلی باشند و یا ترکیبی از داخلی و خارجی؟

هادی حق شناس مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: وقتی قرار است یک فعالیت مهم و استراتژیک انجام شود همه خود را مجاز می‌دانند که در رابطه با آن اظهار نظر کنند. تقریباً ۱۰ سال پیش بحث حضور اپراتورهای خارجی در بنادر کشور مطرح شد همان زمان برخی رسانه‌ها نوشتند که بندر شهید رجایی به اجنبی‌ها واگذار شد! موضوعات استراتژیک عوارض خاص خود را دارند و نحله‌های سیاسی مختلف روی آن نظر دارند. در نتیجه اجرای آنها بدون چالش نخواهد بود و تا بستر اجرای آنها فراهم نشود نمی‌توان تصمیم نهایی را گرفت.

وی گفت: برای نمونه این راهبرد که آیا خطوط کشتیرانی می‌توانند اپراتوری بنادر را بر عهده بگیرند یا خیر، پاسخ ساده‌ای ندارد و چالش‌های خاص خود را دارد، این چالش‌هاست که گاهی تصمیم‌گیری‌ها را به تعویق می‌اندازد. بر این اساس باید بگویم که برای واگذاری ترمینال‌های ۱ و ۲ بندر شهید رجایی تا ۹۰ درصد کار‌ها انجام شده است از جمله؛ فراخوان شده، بخش اول احراز صلاحیت متقاضیان انجام شده، این مسأله که سرمایه‌گذاری توامان و با مشارکت خارجی صورت پذیرد مشخص شده و فرایند آن تعریف شده است. بنابراین به نظر می‌رسد به‌زودی شاهد اتمام فرایند و معرفی اپراتور بندر شهید رجایی باشیم.

مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: بندر چابهار با توجه به فعالیت‌هایی که در آن صورت گرفته نسبت به سال قبل بسیار متفاوت شده است. فرایند حضور هندی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بندر چابهار به صورت جدی آغاز شده و توافقنامه ۱۵۰ میلیون دلاری فاینانس و ۸۵ میلیون دلاری خرید تجهیزات به سمت اجرایی شدن رفته‌اند.

وی افزود: با این حال سازمان بنادر منتظر طرف خارجی نمانده و وظیفه خود را در جهت توسعه بندر چابهار انجام داده که ثمرات آن قابل مشاهده است به گونه‌ای که انتظار داریم در ماه‌های نخست سال ۹۶ شاهد افتتاح این بندر باشیم. نکته این است که تجهیزات و زیرساخت‌های بندر چابهار فراهم شده و ظرفیت آن از دو و نیم میلیون تن توان تخلیه و بارگیری به ۸ میلیون تن ارتقا پیدا کرده است.

نکته کلیدی این است که آیا برای این ظرفیت فراهم شده بار موجود است؟ این سؤال را می‌توان به صورت معکوس هم پرسید که برای بندر گواتر با توجه به سرمایه‌گذاری کلانی که کرده بار موجود است یا خیر؟ مضاف بر اینها به نظر می‌رسد بنادر گواتر و چابهار نه رقیب بلکه مکمل یکدیگر هستند.

حق شناس گفت: این دیدگاه، خوشبینانه نیست، مشکلات امنیتی که کشورهای پاکستان و افغانستان همچنان درگیر آن هستند و مسافت کوتاه ۶۰ مایلی بندر گوادر و بندر چابهار سبب می‌شود که در نهایت بار ورودی به بندر گواتر از طریق ایران حمل شود. من فکر می‌کنم که طبق پیش‌بینی‌های بین‌المللی که آینده اقتصادی جهان را در مرزهای هند و چین می‌داند آینده کشورهای آسیای میانه به عنوان بازار هدف بندر چابهار در میان مرزهای ایران-‌افغانستان-‌ترکمنستان خواهد بود.

 

حق شناس تصریح کرد: در هر حال سرمایه‌گذاری در بندر چابهار به رغم تمام مشکلات؛ یا از منابع خود سازمان بنادر و یا از منابع صندوق توسعه ملی و تجهیز آن از محل منابع ۸۵ میلیون دلاری هندی انجام شده است.