رئیس کمیسیون صنعت و معدن سازمان مشاوران و متخصصان ملل اسلامی(اینسکو)، گفت: دولت در سیاست جدید خود، گاز تحویلی به صنایع فولاد بهویژه واحدهای تولید آهناسفنجی را با تعرفه سوختی محاسبه میکند؛ تصمیمی بر پایه یک خطای مفهومی و ساختاری اتخاذ شده و میتواند مزیت راهبردی ایران در بازار جهانی فولاد را به مخاطره اندازد. […]
رئیس کمیسیون صنعت و معدن سازمان مشاوران و متخصصان ملل اسلامی(اینسکو)، گفت: دولت در سیاست جدید خود، گاز تحویلی به صنایع فولاد بهویژه واحدهای تولید آهناسفنجی را با تعرفه سوختی محاسبه میکند؛ تصمیمی بر پایه یک خطای مفهومی و ساختاری اتخاذ شده و میتواند مزیت راهبردی ایران در بازار جهانی فولاد را به مخاطره اندازد. به گزارش مناقصهمزایده، مینا جعفری؛ با بیان اینکه طی چند سال اخیر، صنعت فولاد به یکی از نقاط اتکای اقتصاد ایران تبدیل شده است، اظهار کرد: این صنعت توانسته در سایه دسترسی به مواد اولیه بومی، نیروی انسانی متخصص و مهمتر از همه، منابع عظیم انرژی، به جایگاهی قابلقبول در میان تولیدکنندگان منطقهای و حتی جهانی دست پیدا کند. این کارشناس اقتصادی، ادامه داد: ایران هماکنون از معدود کشورهایی است که زنجیره نسبتاً کامل فولاد را از معدن تا محصول نهایی در اختیار دارد و توانسته با سرمایهگذاریهای گسترده، بهویژه در بخش تولید آهناسفنجی از طریق فرآیند احیای مستقیم، سهمی معنادار در بازارهای جهانی به دست آورد. این کارشناس مسائل اقتصادی کشور، افزود: با این حال، طی ماههای اخیر، تغییراتی ناگهانی و قابل تأمل در سیاستگذاریهای مربوط به قیمتگذاری گاز تحویلی به صنایع فولادی، بهویژه واحدهای تولید آهناسفنجی، موجی از نگرانی را در میان فعالان صنعت، کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران حوزه انرژی به وجود آورده است؛ بهویژه زمانیکه دولت علاوه بر افزایش ناگهانی نرخ گاز، تصمیم به دریافت مالیات بر ارزشافزوده از این نهاده گرفت، زنگ خطر به صدا درآمد. سیاستی که با استدلالهای نادرست و از منظر مفهومی، بدون درک صحیح از ماهیت مصرف گاز در فرآیندهای صنعتی اتخاذ شده و در صورت ادامه، میتواند به تضعیف یکی از مهمترین مزیتهای رقابتی اقتصاد ایران در بازارهای جهانی منجر شود. جعفری؛ نگاه دقیقتر به ماجرا را نشانی از یک اشتباه مفهومی و ساختاری در نظام تصمیمگیری دانسته و گفت: گاز طبیعی، همانگونه که در نیروگاهها یا صنایع گرمایشی بهعنوان سوخت به کار میرود، در صنعت فولاد، بهویژه در بخش احیای مستقیم، نقش متفاوتی ایفا میکند. در اینجا، گاز نه صرفاً بهعنوان انرژی گرمایی، بلکه بهعنوان یک خوراک شیمیایی در واکنش احیای سنگآهن استفاده میشود. این فعال صنعتی، خاطرنشان کرد: بنابراین تلقی آن بهعنوان «سوخت» و اعمال تعرفههای مشابه با سوختهای گرمایشی، در تضاد با واقعیت فنی و اقتصادی فرآیند تولید است. این اشتباه مفهومی، شاید در نگاه اول کوچک به نظر برسد، اما در عمل تأثیری بنیادین بر هزینه تولید، ساختار قیمتگذاری، سودآوری بنگاهها و نهایتاً توان رقابتی ایران در سطح بینالمللی دارد. این کارشناس مسائل اقتصادی، متذکر شد: این سیاست در حالی دنبال میشود که در اغلب کشورهایی که صنعتی با رویکرد صادراتمحور دارند، دولتها برای تأمین خوراک مورد نیاز صنایع پاییندستی، یارانههایی را در نظر میگیرند؛ چراکه میدانند سود اقتصادی حاصل از صادرات محصولات فرآوری شده، به مراتب بیشتر از خامفروشی یا فروش انرژی است. در چنین مدلهایی، خوراک نهتنها گران نمیشود، بلکه مشمول تخفیف نیز میشود. اما در ایران، وضعیت بهگونهای است که نهتنها هیچ تخفیفی در کار نیست، بلکه با افزایش تعرفه و دریافت مالیات، باری مضاعف بر دوش تولیدکننده قرار داده میشود.
تبعات قیمتی بر زنجیره فولاد و اقتصاد ملی
جعفری؛ یکی از خطرناکترین تبعات این سیاست را تأثیر آن بر زنجیره ارزش صنعت فولاد دانسته و گفت: گاز گران به معنای آهناسفنجی گران است؛ آهناسفنجی گران نیز به معنای افزایش بهای شمش فولادی است و این چرخه ادامه پیدا میکند تا به محصولات نهایی نظیر میلگرد، تیرآهن، ورق فولادی و سایر مشتقات فولادی برسد. وی تأکید کرد: این گرانی بهصورت خودکار به سایر بخشهای اقتصادی نیز سرایت میکند. قیمت ساختوساز، قیمت خودرو، قیمت لوازم خانگی و حتی بسیاری از کالاهای واسطهای که در آنها فولاد نقش دارد، به شکل محسوس افزایش پیدا میکند. در شرایطی که اقتصاد ایران با فشار تورمی دستوپنجه نرم میکند، اینگونه سیاستها عملاً بهعنوان موتورهای جدید تورم عمل خواهند کرد و نهتنها باری از دوش اقتصاد برنمیدارند، بلکه وزن آن را بیشتر نیز میکنند. این کارشناس اقتصادی، خاطرنشان کرد: در عین حال، از منظر صادراتی نیز پیامدهای این رویکرد نگرانکننده است. ایران، با وجود همه تحریمها و محدودیتهای بینالمللی، توانسته بود در سالهای گذشته جایگاهی در صادرات فولاد بهویژه در بازارهای منطقهای بهدست آورد. مشتریان کشورهای همسایه که به دلیل نزدیکی جغرافیایی و هزینه پایینتر حملونقل جذب فولاد ایران شده بودند، اکنون در حال بازنگری در سیاستهای خرید خود هستند. رقبای منطقهای ایران مانند ترکیه، هند و حتی عربستان سعودی، که بهخوبی از مفهوم «امنیت خوراک» برای صنایع خود آگاهند، در حال پیشی گرفتن از ایران هستند. جعفری؛ تصریح کرد: آنها نهتنها تعرفهای سنگین بر گاز صنایع فولادی اعمال نمیکنند، بلکه بستههای حمایتی، مشوقهای صادراتی و قراردادهای بلندمدت تضمینی برای تولیدکنندگان خود تدارک دیدهاند. در مقابل، سیاستگذار ایرانی با تزلزل و بیثباتی در نرخگذاری، فعالان اقتصادی را از سرمایهگذاری در این بخشها گریزان کرده و عملاً فرصتهای توسعهای را سوزانده است.
مالیات بر ارزشافزوده؛ قفل بر سرمایه صنایع
وی گفت: ابعاد دیگر ماجرا، در حوزه سیاستهای مالیاتی خود را نشان میدهد. تصمیم دولت برای دریافت مالیات بر ارزشافزوده از گاز خوراکی، در کنار افزایش نرخ آن، نقطه ضعف دیگری در این مدل سیاستگذاری است. فلسفه وضع این نوع مالیات در اغلب کشورها بر این اصل استوار است که «مصرفکننده نهایی» باید بار مالیاتی را به دوش بکشد. این فعال صنعتی، متذکر شد: اما در ایران، تولیدکننده نهتنها بهعنوان مصرفکننده اولیه، موظف به پرداخت این مالیات شده است؛ بلکه باید آن را بهصورت پیشپرداخت نیز بپردازد. این رویه، در عمل به معنای قفل شدن منابع مالی صنایع، کاهش سرمایه در گردش و در مواردی توقف توسعه و حتی تعطیلی واحدهای کوچک و متوسط است. به اعتقاد این کارشناس، مسائل اقتصادی کشور، پیچیدگی مسئله وقتی بیشتر میشود که در نظر بگیریم فرآیند بازگشت این مالیات نیز، فرآیندی کند، غیرشفاف و بعضاً غیرقابل اتکاست. در بسیاری از موارد، واحدهای تولیدی ماهها، بلکه سالها منتظر استرداد این مالیات میمانند و در نهایت یا موفق به دریافت نمیشوند یا آن را زمانی دریافت میکنند که تأثیری در رفع مشکلات جاری آنها ندارد. این مسئله، از منظر اقتصادی، معادل با بلوکه کردن نقدینگی صنایع است؛ اتفاقی که در فضای تورمی امروز، عملاً به معنای از بین رفتن سرمایه در گردش است. جعفری؛ تصریح کرد: با تداوم این وضعیت، تولیدکنندگان مجبور خواهند بود هزینههای تحمیلی را به قیمت نهایی محصولات اضافه کنند که خود به افزایش تورم دامن خواهد زد. در واقع، دولت با هدف تأمین بخشی از درآمدهای خود، سیاستهایی را اتخاذ کرده که آثار آن، نهتنها به ضرر تولید، بلکه به زیان کل اقتصاد و حتی بودجه عمومی است؛ زیرا در نهایت، کاهش تولید، افت صادرات، و تعطیلی واحدهای صنعتی، درآمدهای مالیاتی دولت را نیز کاهش خواهد داد. این کارشناس مسائل اقتصادی کشور، در پایان خاطرنشان کرد: ایران اگر میخواهد همچنان در جمع بازیگران جدی بازار فولاد جهانی باقی بماند، باید رویکرد خود را بهسرعت و بهصورت بنیادین بازنگری کند.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور، گفت: صنعت فولاد کمتر از شش هزار مگاوات برق معادل هفت درصد و زیر پنج درصد گاز کشور را مصرف میکند. به گزارش مناقصهمزایده، بهرام سبحانی؛ اظهار داشت: چهار هزار مگاوات برق را خود فولادیها تولید میکنند و بخشی از برق خود را از بورس تأمین میکنند. وی با اشاره […]
عضو اسبق انجمن تولیدکنندگان فولاد، گفت: با افزایش نگرانیها نسبت به بازگشت شرایط بحرانی یا حتی وضعیت جنگی، صنایع راهبردی همچون فولاد با حساسیت بیشتری به مقوله پایداری تولید نگاه میکنند. به گزارش مناقصهمزایده، نادر سلیمانی؛ با اشاره به وضعیت شکننده منطقه و احتمال بازگشت کشور به شرایط بحرانی یا جنگی گفت که در […]
مشاور طرح جامع فولاد کشور، گفت: چالشهای اصلی صنعت فولاد؛ مازاد مجوزهای صادرشده، ناترازی انرژی و تأمین مواد اولیه که ثبات توسعه پایدار این صنعت را تحتتأثیر قرار داده و امیدوارم هرچه زودتر مرتفع شوند. به گزارش مناقصهمزایده به نقل از اقتصادآنلاین، مهران محجوبنژاد؛ با تأکید بر اهمیت صنعت فولاد، گفت: صنعت فولاد یکی از […]
مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان، از ظرفیت خالی ۲۰ میلیون تنی تولید فولاد در کشور خبر داد و گفت: بهازای هر یک میلیون تن ظرفیت ایجاد شده برای کل زنجیره تولید فولاد در کشور، حدود یک میلیارد دلار سرمایهگذاری صورت گرفته است. به گزارش مناقصهمزایده، امین ابراهیمی؛ به حداکثر بهرهبرداری از ظرفیتهای خالی در این صنعت […]
دیدگاه بسته شده است.