وزیر علوم، با اعلام آمار مهاجرت پژوهشگران از ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲، گفت: طی این سالها ۱۲ هزار پژوهشگر از کشور خارج شده‌اند. به گزارش مهر، حسین سیمایی‌صراف؛ در نشست خبری‌ای که در سالن اجتماعات شهید مطهری دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد شهدای دفاع مقدس جنگ ۱۲روزه، گفت: ما خوشحالیم که در فرهنگ […]
وزیر علوم، با اعلام آمار مهاجرت پژوهشگران از ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲، گفت: طی این سالها ۱۲ هزار پژوهشگر از کشور خارج شده‌اند. به گزارش مهر، حسین سیمایی‌صراف؛ در نشست خبری‌ای که در سالن اجتماعات شهید مطهری دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد شهدای دفاع مقدس جنگ ۱۲روزه، گفت: ما خوشحالیم که در فرهنگ ما تجاوز و تعدی به دیگران جایگاهی ندارد. ما همیشه در موضع دفاعی بودیم و دیگران به ما حمله‌ور شدند. وی با اشاره به روز جهانی صلح، ادامه داد: اسلام در دوگانه جنگ و صلح، صلح را ترجیح داده است؛ جنگ در اسلام همیشه دفاعی است. به همین دلیل ما شروع‌کننده جنگ، نه در جنگ تحمیلی ۸ ساله و جنگ اخیر نبودیم. امیدواریم خداوند سایه جنگ و جنگ‌طلبان را کم کند. با این وجود ما جنگ بلد هستیم اگر جنگ پیش بیاید، دفاع جانانه انجام می‌دهیم. سیمایی‌صراف؛ ضمن تبیین تصویر دانشگاه در اذهان جامعه، خاطرنشان کرد: همیشه تصویر از دانشگاه این بود که آموزشگاه و یک آموزشگاه عالی است، ولی امروز این تصویر تمام واقعیت نیست. امروز دانشگاه از آموزش شروع شده و به مرحله نوآوری و فناوری می‌رسد. یک سر جریان در دانشگاه و سر دیگر در پارک‌های علم و فناوری است. وی ادامه داد: نقطه آغازین پارک‌های علم و فناوری در سیلیکون ولی بود که در آن شرکت‌های فناوری گرد هم جمع آمدند و پایتخت فناوری جهان را ساختند. در ایران در دهه ۷۰ این مفهوم بومی شد و پارک‌‌ها از شهرک علم و فناوری اصفهان آغاز شدند. در این سالها پارک‌های علم و فناوری ایران از یک پارک به ۵۸ پارک افزایش یافته است و بیش از ۶۰ هزار فناوری شاغل در این پارک‌‌ها هستند و پارک‌‌ها در سال گذشته ۱۲۹ همت درآمد داشتند. سیمایی‌صراف؛ پیشنهاد کرد که خبرنگاران برای اخبار به دانشگاه‌ها بسنده نکنند و برای ترویج علم و تشویق نسل جهان برای آینده نسل جوان به پارک‌‌ها نیز بپردازند. وزیر علوم، با اشاره به چهار نسل دانشگاهی، گفت: نسل اول، نسل آموزش‌محور بود. نسل دوم، دانشگاه پژوهش‌محور است و لذا می‌بینیم که در این دانشگاه علم و دانش تولید می‌شود و طبیعت شناخته می‌شود. در نسل دوم دانشگاه‌ها علاوه بر کلاس با آزمایشگاه‌های بزرگ مواجه می‌شویم. تا پیش از انقلاب اسلامی بیشتر دانشگاه‌های ما آموزش محور بودند؛ نه اینکه در آن دوران هیچ پژوهشی انجام نشده باشد، پژوهشگران و اساتید فرهیخته‌ای حضور داشتند ولی فضای غالب دانشگاه پژوهش محور نبود. وی با اشاره به نسل سوم دانشگاه‌ها که دانشگاه‌های کارآفرین و نوآور هستند، گفت: در این نسل علاوه بر آموزش و پژوهش ایده‌ها تجاری‌سازی و تبدیل به محصول می‌شوند و کاربرد پیدا می‌کنند. در این مرحله بود که ما نیز به فکر تأسیس پارک‌‌ها افتادیم و تغییر نام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اتفاق افتاد. سیمایی‌صراف؛ اظهار کرد: نسل چهارم یکی از شعارهای ما در این دوره بود و دانشگاه با مسئولیت اجتماعی بود؛ دانشگاهی که حل مسئله کند و به بیرون از خود فکر کند، تعهد داشته باشد به توسعه کشور و فرهنگ و جامعه کشور فکر کند. این دانشگاه در خدمت جامعه و توسعه است. این دانشگاه مسئولیت‌پذبر و پاسخگو است. وی با بیان اینکه در حال‌حاضر همه دانشگاه‌های ما در یک سطح نیستند، گفت: نباید از همه دانشگاه‌ها یک کارکرد را انتظار داشت ولی دانشگاه‌هایی داریم که هر سه مسئولیت را انجام می‌دهند. خبرنگاران باید این نهاد را بیشتر به جامعه بشناسانند. بسیاری از دانشجویان حتی با این مسئولیت‌ها و برنامه‌ها آشنا نیستند. آشنایی با این مأموریت‌‌ها سبب انگیزه به دانشجویان می‌شود. اسنپ‌بک شامل حوزه‌های علمی نمی‌شود. سال گذشته در جلسه یونسکو اعلام کردم؛ تحریم‌ها نباید شامل حوزه‌های علم و فناوری شود در آنجا با تعجب و صادقانه عنوان کردند که ما تصور می‌کردیم تحریم شامل حوزه دانش و پژوهش نیز می‌شود، ولی توضیح دادیم براساس اسناد حقوقی مسائل علمی شامل تحریم‌ها نیستند. اگر دنیا پایبند حقوق بین‌الملل باشد، نباید علم و دانش تأثیری از این موضوع بگیرد، ولی متأسفانه این اتفاق می‌افتد. وی اظهار کرد: ما بررسی کردیم و دیدیم استادان ما که با اساتید خارجی مقاله مشترک داشتند، راندمان کاری بالاتری داشتند و تعداد مقالات آن‌ها دو تا چهار برابر بیشتر بوده است.
آمار مهاجرت پژوهشگران و تأثیر آن بر رتبه علمی ایران
وزیر علوم، با بیان اینکه از ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲، ۱۲هزار پژوهشگر از کشور خارج شده‌اند، گفت: منظور از پژوهشگر افرادی هستند که در کشور ما تحصیل کرده‌اند ولی از کشور خارج شدند و در یک نشریه معتبر بین‌المللی با نام پژوهشگاه و دانشگاه خارجی مقاله منتشر کرده‌اند. تعداد مقالات منتشر شده این افراد در این دوره ۲۸ هزار مقاله بوده است. وی افزود: اگر این ۲۸ مقاله با نام یک دانشگاه ایران منتشر می‌شد، رتبه علمی ایران امروز ۱۷ نبود. طبق قانون برنامه باید رتبه علمی ۱۴ شود؛ اگر همین تعداد مقاله پژوهشگران مهاجر، به مقالات امسال اضافه شده بود، همین امسال رتبه علمی ما ۱۴ می‌شد. وی با اشاره به دلایل مهاجرت، گفت: مهاجرت دلایل مختلف دارد، دلایل اقتصادی نیز دارد. درست است که همه زندگی و عشق پژوهشگران پژوهش است، ولی زندگی آن‌ها با شرایط فعلی تأمین نمی‌شود، منزلت اجتماعی اساتید تأمین نمی‌شود. یک دلیل مهاجرت نیز انتخاب شخصی است که ما نمی‌توانیم کاری به آن داشته باشیم. جذابیت‌های مقصد و امکانات و تجهیزات نیز از دیگر دلایل است. برخی پژوهشگران می‌خواهند زندگی علمی داشته باشند ولی تجهیزات ما پاسخگوی نیازهای آن‌ها نیست؛ اگر آزمایشگاه او را تجهیز می‌کردیم، مهاجرت نمی‌کردند.
اقدامات وزارت علوم برای احداث آزمایشگاه‌های مرجع ملی
وزیر علوم، با اشاره به اقدامات انجام شده در این زمینه، گفت: چند تفاهم‌نامه برای احداث آزمایشگاه‌های مرجع ملی منعقد شد، و آخرین تفاهم‌نامه با معاونت علمی برای احداث آزمایشگاه‌های جدید بود.
کمبود بودجه آموزش‌عالی و لزوم سرمایه‌گذاری در پژوهش
وزیر علوم، در مورد کمبود بودجه پارک‌های علمی و فناوری و مشکلات اراضی پارک‌‌ها و برنامه برای رشد اقتصاد دانش‌بنیان، گفت: ما مجبور به سرمایه‌گذاری در حوزه نوآوری و فناوری هستیم اگر سرمایه‌گذاری نکنیم وابسته به اقتصاد مواد خام و… خواهیم ماند. وی با اشاره به سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی، گفت: این سهم در کشور ما حدود نیم درصد است، در حالی که طبق برنامه هفتم توسعه دودرصد باید باشد. میانگین در دنیا ۱۰درصد است و این میزان در کره‌جنوبی ۲۹درصد است. این در شرایطی است که میزان تولید ناخالص داخلی در بسیاری از کشورها بیشتر است. سیمایی‌صراف؛ با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در پژوهش و فناوری یک اجبار است، افزود: برای توسعه و امنیت نیازمند سرمایه‌گذاری در این حوزه هستیم. همچنین بودجه آموزش‌عالی در سال ۹۳ که ۳٫۲ درصد از اعتبارات ملی بوده به حدود دودرصد رسیده و بیش از یک‌درصد بودجه آموزش‌عالی کمتر شده است. بسیاری از کشورها، توسعه را با آموزش‌عالی و سرمایه‌گذاری در فناوری آغاز کرده‌اند. وی در مورد بودجه معاونت فناوری، گفت: از ابتدای مسئولیت من بودجه معاونت فناوری شش برابر شده است. علاوه بر این به سمت منابع دیگر مثل بخش‌خصوصی رفتیم و ۱٫۲ همت بودجه در حوزه هوش‌مصنوعی، پنج همت با فولادمبارکه و همچنین با ستاد اجرایی فرمان امام توافق کردیم به ۱۰ هزار واحد کسب‌وکار اختصاص یابد. مجموعا به دلیل تنگنا در بودجه آموزش‌عالی به سمت منابع دیگر خارج از وزارت علوم رفتیم و در مجموع ۲۰ همت توافق کردیم که از بخش‌خصوصی وارد دانشگاه شود. تعداد قابل‌توجهی از این تفاهم‌نامه‌ها به قرارداد منجر شده است.
دیدگاه بسته شده است.