اجرای طرح تحول زمین‌شناسی کشور در ۴ لایه اطلاعاتی

معاون اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، از اجرای طرح تحول زمین‌شناسی در چهار لایه ژئوفیزیک هوابرد، زمین‌شناسی اقتصادی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی خبر داد و گفت: مرحله نخست این طرح با اولویت ۴۲۰ برگه در سال‌جاری اجرایی شده و یا در حال اجراست و پیش‌بینی می‌شود، این مرحله تا چهار سال آینده به اتمام برسد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، ابراهیم مولابیگی؛ با اشاره به طرح تحول زمین‌شناسی، اظهار داشت: این طرح به‌منظور کاهش ریسک اکتشاف، کاهش زمان فرآیند اکتشاف و ایجاد انگیزه برای شرکت‌های معدنی جهت ورود به این عرصه طی توافقنامه سه‌جانبه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، ایمیدرو و معاونت معدنی وزارت صمت در دستور کار قرار گرفته است. وی با بیان این‌که طرح تحول زمین‌شناسی در چهار لایه ژئوفیزیک هوابرد، زمین‌شناسی اقتصادی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم انجام می‌شود، افزود: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در فاز اول با اولویت ۴۲۰ برگه حدود ۱۶ درصد وسعت کشور را در دستور کار خود قرار داده که در سال ۱۴۰۴ تعداد ۱۲۰ برگه (۳۶۰ پروژه) اجرایی شده و یا در حال اجراست و طی برنامه زمان‌بندی سه تا چهار ساله باید این ۴۲۰ برگه اولویت اول به پایان برسد. معاون اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، درباره ارتقای فناوری‌های اکتشاف و به‌کارگیری فناوری‌های نوین مانند ژئوفیزیک هوابرد، پردازش داده‌های ماهواره‌ای و هوش‌مصنوعی در تحلیل داده‌های اکتشافی، گفت: این سازمان در راستای تکلیف قانونی خود مکلف است طی برنامه هفتم توسعه دومیلیون کیلومتر خطی از سطح کشور را تحت پوشش ژئوفیزیک هوابرد به روش مغناطیس‌سنجی و رادیومتری قرار دهد که در این رابطه جلسات و مکاتبات متعددی با شرکت‌های خصوصی دارای تخصص و توانایی لازم در این خصوص صورت گرفته است. به گفته وی، در فاز اول مقرر شد طی فرآیند قانونی با اجاره دو فروند بالگرد پهنه جیرفت- بحرآسمان در استان کرمان در قالب ۱۲۰ هزار کیلومتر خطی تحت پوشش قرار گیرد و همزمان با شرکت‌هایی که توانایی بالایی دارند طی فرآیند قانونی دومیلیون کیلومتر خطی را طی برنامه چهار ساله اجرایی کرده و در ادامه با به‌دست آمدن نتایج اولیه از دو روش مغناطیس‌سنجی و رادیومتری (سال دوم به بعد) استفاده از روش الکترومغناطیسی در حوزه زمان را عملیاتی کند. مولابیگی؛ تصریح کرد: یکی دیگر از فناوری‌های نوین در حوزه علوم زمین بحث به‌کارگیری روش مگنتومتریک (MT) در مطالعه پوسته ایران با هدف اکتشاف کانسارهای عمیق می‌باشد که قرار است طی برنامه زمان‌بندی چهار ساله کل سطح کشور تحت پوشش این روش قرار گیرد. وی با تأکید بر اینکه درخصوص هوشمندسازی و فرآیند هوش‌مصنوعی از ابتدای این سال با چندین شرکت دانش‌بنیان جلسات متعددی برگزار شد؛ افزود: در نهایت طی انعقاد قرارداد با یکی از این شرکت‌ها مقرر شد پلتفرم هوش‌مصنوعی برای کلیه فرآیندهای اکتشافی آماده شود که البته در فاز اول فرآیند هوشمندسازی مربوط به تهیه نقشه‌های ژئوشیمی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم است. معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، خاطرنشان کرد: توجه به فناوری‌های نوین و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در معادن برای بخش‌خصوصی؛ از برنامه‌های جدی و اجتناب‌ناپذیر این سازمان در بخش اکتشاف است. وی درباره تدابیر این سازمان در پروژه‌های اکتشافی جهت کاهش اثرات زیست‌محیطی، خاطرنشان کرد: فناوری بایو و استفاده از میکروارگانیسم‌‌ها به‌عنوان یک فرآیند دوستدار محیط زیست پذیرفته شده و مطالعات کاربردی‌سازی آن در حال گسترش است. مولابیگی؛ تأکید کرد: به‌کارگیری این تکنولوژی‌‌ها به کاهش مصرف انرژی، کاهش مصرف مواد شیمیایی، کاهش حجم پسماند، کاهش آلودگی منجر خواهد شد و در دفتر فرآوری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، مطالعاتی در زمینه استحصال فلزات با ارزش به‌ویژه از باطله‌های معدنی با استفاده از فناوی‌های بایولیچینگ انجام می‌شود تا راهکارهای استحصال این فلزات با کم‌ترین هزینه و اثرات زیست‌محیطی صورت پذیرد. وی ضمن ارائه پیشنهادهایی به سازمان متبوع خود و دولت و وزارت صمت برای ایجاد ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در حوزه سرمایه‌گذاری معدنی، خاطرنشان کرد: با توجه به ریسک بالای اکتشاف اصولا شرکت‌های خصوصی در مراحل اولیه اکتشاف (شناسایی و پی‌جویی) تمایلی به سرمایه‌گذاری و مشارکت مالی ندارند بنابراین در این بخش متولیان دولتی و خصولتی همچون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و ایمیدرو باید ایفای نقش کنند. معاون اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، تصریح کرد: این سازمان می‌تواند با تولید و انتشار اطلاعات پایه دقیق زمین‌شناسی و اکتشافی ریسک سرمایه‌گذاری توسط بخش‌خصوصی را کاهش دهد و علاوه بر آن برای ایجاد مشوق و انگیزه برای ورود بخش‌خصوصی پهنه‌های حاصل از اکتشاف را در اختیار آن‌‌ها قرار دهد.