نحوه استفاده واردکنندگان از منابع ارزی

گروه بازارسرمایه ـ رئیس کل بانک‌مرکزی، با تأکید بر تسهیل واردات و جذب سرمایه‌گذاری خارجی اعلام کرد که استفاده از ارز یا طلا برای واردات و سرمایه‌گذاری قانونی هیچ محدودیتی ندارد؛ تنها شرط، اظهار صحیح منابع ارزی است. براساس آیین‌نامه جدید، واردکنندگان و سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند ارز یا طلا را وارد کشور کرده، در مرکز […]

گروه بازارسرمایه ـ رئیس کل بانک‌مرکزی، با تأکید بر تسهیل واردات و جذب سرمایه‌گذاری خارجی اعلام کرد که استفاده از ارز یا طلا برای واردات و سرمایه‌گذاری قانونی هیچ محدودیتی ندارد؛ تنها شرط، اظهار صحیح منابع ارزی است. براساس آیین‌نامه جدید، واردکنندگان و سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند ارز یا طلا را وارد کشور کرده، در مرکز مبادله یا بورس کالا بفروشند و ریال دریافت کنند تا سرمایه‌گذاری خود را انجام دهند، بدون آنکه بانک‌مرکزی مانعی ایجاد کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، رئیس کل بانک‌مرکزی، در نشست سه ساعته با مجمع کارافرینان کشور ضمن بررسی مهم‌ترین مشکلات پیش روی گروه‌های کارآفرین و پیشران کشور ضمن صدور چند دستور ارزی و اعتباری به منظور حل مشکلات کارآفرینان، تأکید کرد: تسهیل فرآیند استفاده از منابع ارزی برای فعالان اقتصادی و تجار، تسهیلات ارزی تازه برای صادرات ‌محور‌ها و عرضه اوراق صکوک تا ۲۰۰ میلیون یورو و تمهیدات ویژه برای جذاب شدن شیوه‌های نوین تأمین مالی زنجیره‌ای جهت حمایت از کارآفرینان در دستور کار بانک‌مرکزی است.

برنامه‌ریزی برای افزایش تاب‌آوری اقتصاد در شرایط سخت

رئیس کل بانک‌مرکزی، با بیان اینکه بروز شرایط غیر مترقبه منجر به تشدید فضای نا اطمینانی در فضای اقتصادی کشور و مانع از پیش‌بینی‌پذیر شدن چشم‌انداز شرایط اقتصادی می‌شود، تأکید کرد: بانک‌مرکزی از ابتدای سال‌جاری تمهیدات ویژه‌ای را برای افزایش تاب‌آوری اقتصاد کشور در شرایط سخت در دستور کار خود قرار داده و در همین راستا اقداماتی برای تأمین ارز و اتخاذ سیاست‌های پولی، کنترل نقدینگی و تأمین ذخایر مطمئن طلا و ارز برای مقابله با تکانه‌های احتمالی به انجام رسانده است؛ به‌گونه‌ای که هم‌اکنون بانک‌مرکزی از منابع ارزی و طلای مطمئن و در دسترسی برخوردار است و منابعی که در بانک‌های خارج کشور قرار دارد در دسترس است.

تشکیل کمیته مشترک بانک‌مرکزی با مجمع کارآفرینان

رئیس کل بانک‌مرکزی، در ادامه با اشاره به چالش کارآفرینان بزرگ در حوزه ذی‌نفع واحد دستور داد تا کمیته مشترکی با حضور نمایندگان کارآفرینان بزرگ و بانک‌مرکزی تشکیل شود در جلسات فصلی خود به بررسی مشکلات و چاره‌اندیشی برای آن بپردازند. همچنین تدوین آیین نامه ایجاد اداره تسهیلات گیرندگان بزرگ، ارائه پیشنهاد اصلاح قانون چک برای حل مشکل کارآفرینان در حوزه ذی‌نفعان واحد و بررسی پیشنهادات مجمع کارآفرینان در حوزه اعتبارسنجی به‌عنوان دستور کاری اصلی این کمیته تعیین شد، جلسات این کمیته به صورت فصلی برگزاری می‌شود و در فاصله جلسات کمیته‌های کارشناسی موظف به پیگیری دستور جلسات شدند.

تسهیل فرآیند استفاده از منابع ارزی برای فعالان اقتصادی و تجار

رئیس کل بانک‌مرکزی، در ادامه با اشاره به ابهامات مطرح شده در برخی محافل در زمینه نحوه استفاده واردکنندگان یا فعالان اقتصادی از منابع ارزی خارج برای واردات و یا جذب سرمایه‌گذاری با تأکید بر اینکه هدف بانک‌مرکزی تسهیل این فرآیند بدون ایجاد محدودیت با در نظر گرفتن ضوابط قانونی است، گفت: برای نمونه واردکننده‌ای درصدد است تا کالایی را با ارز منشأ خارجی وارد کشور کند. در صورتی که این شخص به دنبال واردات کالایی با ارز با منشأ خارجی باشد محلی از ایراد نیست، اما در صورتی که با آن ارز رفع تعهد ارزی انجام دهد، می‌بایست بانک‌مرکزی به موضوع ورود کند و ضوابطی در این باره تعیین شده است. بدین معناکه واردکننده باید نسبت به رفع تعهد ارزی خود اقدام کند و ارز خود را در مرکز مبادله ارز و طلا به فروش برساند. از طرف دیگر و در صورتی که به دنبال رفع تعهد ارزی نباشد، می‌بایست منشأ ارز تعیین شود. فرزین؛ با اشاره به قوانین سایر کشور‌ها در زمینه ارزی، گفت: در بسیاری از کشور‌ها در صورتی که فرد بیش از ۱۰ هزار دلار در ورود به کشوری به همراه داشته باشد، نیاز است در این باره ارز خود را اظهار کند. در کشور ما نیز تأکید داریم که درباره ارز این موضوع را اظهار کنید و اگر اظهار شد مشکل برطرف می‌شود، بنابراین مانعی بر سر راه قرار ندارد. رئیس هیئت‌عالی بانک‌مرکزی، خاطرنشان کرد: اخیراً آیین نامه‌ای تصویب شده است که حتی برای مثال سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند در صورتی که تمایلی به ورود ارز (دلار) به کشور ندارد، می‌تواند طلا را به کشور وارد کند. چراکه طلا سودآوری بیشتری دارد و می‌تواند با قیمت بالاتری به فروش برساند. برای این مهم نیز می‌تواند طلا را در مرکز مبادله ایران (ارز و طلا) یا حتی در بورس کالا به فروش برساند، ریال را با همان نرخ دریافت و سرمایه‌گذاری کند، در چنین شرایطی بانک‌مرکزی محدودیتی را متوجه فعالان اقتصادی نکرده است. فرزین؛ با اشاره به دیگر شیوه‌های انتقال ارز به کشور، گفت: در شیوه‌ای دیگر فعال تجاری به دنبال آن است که اسکناس را به کشور وارد کند. در چنین شرایطی حتی بانک‌مرکزی نیز به دنبال خرید اسکناس از این افراد است. پس در چنین وضعیتی نیز فعالان اقتصادی با محدودیت روبه‌رو نیستند. وی ادامه داد: در نتیجه فعالان اقتصادی تنها در دو شیوه با برخی محدویت‌‌ها روبه‌رو هستند. نخست در رفع تعهد ارزی برای واردات و دوم تعیین منشأ ارز کالای وارداتی. چراکه باید بدانیم که این ارز از کجا وارد شده است. در غیر این صورت یک چرخه باطل خروج ارز و ورود آن شکل می‌گیرد که موجب ایجاد تقاضا در بازار غیررسمی می‌شود. لذا بانک‌مرکزی در حدودی که قانون تعیین کرده است عمل می‌کند. به گفته رئیس کل بانک‌مرکزی، این بانک از شیوه‌های تأمین مالی فایننس، ریفاینانس، یوزانس و… استقبال می‌کند و برای این شیوه‌ها هیچ محدودیتی قائل نیست حتی اگر وزارت صمت هم در این زمینه محدودیتی در این حوزه‌ها ایجاد کند آماده رفع آن هستیم.

بانک‌مرکزی در خط‌مقدم تأمین ارز

در ادامه این نشست، معاون ارزی بانک‌مرکزی، با اشاره به مشکلات تأمین مالی ارزی کارآفرینان بر عزم جدی بانک‌مرکزی برای حمایت ار آن‌ها از روش‌های مختلف تأکید کرد و گفت: مرکز مبادله ارز و طلا با هدف ساماندهی مبادلات مالی و خرید و فروش راه‌اندازی شد. در این سیستم، جریان صراف‌‌ها حذف شده و به جای آن، سیستم بانکی مسئولیت این عملیات را برعهده گرفته است، چرا که بانک‌ها تحت نظارت بانک‌مرکزی قرار دارند. بر این اساس، عملیات خرید و فروش به نمایندگی از فعالان اقتصادی توسط بانک‌ها انجام می‌شود. گچ‌پززاده؛ در ادامه تصریح کرد: برای این منظور، یک برنامه ۱۰ روزه برای ارز خریداری شده و ۱۰ روز دیگر برای کارگزاری و کارسازی این مبالغ نزد ذی‌نفع نهایی در نظر گرفته شد. معاون ارزی بانک‌مرکزی با اشاره به اینکه بعضی از شرکت‌ها به سمت استفاده از ال‌سی (اعتبار اسنادی) و بانک‌های خارج از کشور روی آورده‌اند، خاطرنشان کرد: اخیراً محدودیت‌های مربوط به تضامین و وثایق حل شده است. در کشورهایی که قوانین اجازه می‌دهد، از ظرفیت بانک‌ها استفاده شده است. معاون ارزی بانک‌مرکزی با بیان اینکه تا ۲۹ شهریورماه سال‌جاری، ۳۳ میلیارد دلار ارز تخصیص داده شده و ۲۸ میلیارد دلار نیز در صف تخصیص قرار دارد، تصریح کرد: از این میزان، وزارت صمت به تنهایی ۲۲٫۲ میلیارد دلار تخصیص ارز داشته است. در مقایسه با سال گذشته، میزان تخصیص ارز کمی بالاتر است. گچ‌پززاده؛ افزود: در حال‌حاضر، خودرو همچنان در صدر تخصیص ارز قرار دارد، چه در بخش استفاده شده و چه در صف تخصیص. این تخصیص‌‌ها مازاد بر بودجه وزارت صمت صورت گرفته است. از ۳۳ میلیارد دلار تخصیص‌یافته، حدود ۲۸ میلیارد دلار آن تأمین شده است.

تسهیلات ارزی تازه برای صادرات ‌محورها؛ اوراق صکوک تا ۲۰۰ میلیون یورو

در ادامه این نشست، رئیس هیئت مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران، ضمن تشریح اقدامات این مرکز برای تسهیل‌گری در تأمین مالی ارزی طرح‌های توسعه‌ای صادرات‌محور، گفت: برای طرح‌هایی که صادرات‌محور هستند، چنانچه متعلق به یک پروژه باشند اوراق صکوک مرابحه ارزی تا سقف ۲۰۰ میلیون یورو با مدت زمان چهار ساله و نرخ تمام شده ارز به میزان حداکثر ۷٫۵ درصد به نرخ یورو تعیین شده است. آرام؛ در ادامه خاطرنشان کرد: در ارتباط با این اوراق براساس تفاهمی که میان بانک‌مرکزی و صندوق توسعه ملی به حجم حدود دو میلیارد یورو امضاء شده است، خود صندوق توسعه ملی به‌عنوان بازارگردان حضور دارد. وی با بیان اینکه میزان نوسان نرخ ارز در مرکز مبادله ارز و طلا در طول سال هیچ‌وقت بیشتر از ۱۰ الی ۱۵ درصد نخواهد بود، بیان کرد: با توجه به سیاست تثبیت که بانک‌مرکزی در پیش گرفته است، عملاً نرخ تمام شده به همان میزان نرخ‌های رسمی اعلام شده از سوی این بانک (حدود ۲۴ درصد) است. در نتیجه اگر کارآفرینان طرحی دارند که صادرات محور است با این تمهیدات بانک‌مرکزی، کاملاً قابل اجرا خواهد بود.

صکوک وکالت؛ ابزاری تازه برای تأمین مالی طرح‌های صادرات‌محور هلدینگ‌ها

رئیس هیئت مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران، تصریح کرد: تاکنون حدود۴۶۰ میلیون یورو از این اوراق برای فولادی‌‌ها و پتروشیمی‌‌ها منتشر شده است. در روزهای آینده نیز اوراق پتروشیمی آسماری عرضه خواهد شد. آرام؛ با اشاره به راهکار دوم برای تأمین مالی طرح‌های توسعه‌ای صادرات‌محور، عنوان کرد: چون بعضی از طرح‌‌ها به صورت هلدینگ چند رشته‌ای بوده و ممکن است چندین پروژه را شامل شوند، صکوک وکالت را که همان صکوک مرابحه است و هلدینگ به وکالت از شرکت‌های زیرمجموعه منتشر می‌کند، ارائه شده است. این امر مشمول بحث‌های ذی‌نفع واحد و… هم نمی‌شود. وی با تأکید بر اینکه شرکت‌هایی که صادرات دارند و عرضه‌های مداوم در مرکز مبادله انجام می‌دهند، می‌توانند براساس دستورالعملی که به زودی در بانک‌مرکزی نهایی و ابلاغ خواهد شد، پیش‌فروش ارز داشته باشند، گفت: بر این اساس پیش‌فروش ارز چون اعتبار نیست مشمول ذی‌نفع واحد نمی‌شود. بر این اساس، عرضه ارز در مرکز مبادله می‌تواند شش ماهه، ۹ ماهه تا یک سال با قیمت مثلاً ۵۰ میلیون، ۸۰ میلیون و… پیش‌فروش شود.

پیش‌فروش ارز با تخفیف و بدون ریسک نوسان انجام می‌شود

رئیس هیئت مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران در ادامه، بیان کرد: کسی که ارز پیش‌فروش را خریداری می‌کند، مشمول صف تخصیص و… نخواهد شد. همچنین به جهت اینکه اگر چنانچه در آینده تغییراتی در نرخ ارز ایجاد شد و افراد هم از این لحاظ متضرر نشوند، یک نرخ تخفیف را عملاً بانک‌مرکزی در نظر می‌گیرد و به مزایده می‌گذارد. در زمان سررسید نیز نرخ ارز هر میزان که بود همراه با آن نرخ تخفیف مبادله خواهد شد. آرام؛ در ادامه افزود: براساس بررسی‌های انجام شده، پیش‌بینی می‌شود که هزینه تأمین مالی چون با ریال است بین ۱۵ تا ۲۵ درصد تمام می‌شود. به عبارتی به احتمال زیاد نرخ تخفیف بیشتر از ۱۵ درصد نخواهد بود. بر این اساس، عملاً با ۱۵ درصد تأمین مالی ریال به پشتوانه ارز انجام خواهد شد. وی با بیان اینکه پیش‌فروش ارز احتمالاً تا اوایل هفته آینده انجام خواهد شد، خاطرنشان کرد: علاوه بر اینکه مرابحه ارزی راه‌اندازی شده و تاکنون حدود ۴۶۰ میلیون یورو برای هفت پروژه انجام شده، چندین پروژه دیگر نیز مصوب شده و در پروسه انجام شدن هستند. همچنین براساس برنامه، باید امسال حداقل دو میلیارد دلار صکوک ارزی منتشر شود. علاوه بر این، حدود دو الی سه میلیارد دلار هم باید پیش‌فروش ارز انجام شود.

تأمین مالی ۱۰۷ همت از پروژه‌ها از طریق اوراق گام تاکنون

معاون سیاست‌گذاری پولی بانک‌مرکزی، در این نشست در تشریح اقدامات انجام شده برای صدور گواهی سپرده برای تأمین مالی طرح‌های پیشران، گفت: از سال گذشته عدد ۲۵۰ همتی برای این منظور در دستور کار قرار گرفت. براین اساس تاکنون ۷۵ طرح، معادل ۲۶۸ همت سوی وزارت صمت به شبکه بانکی معرفی شده که طرح‌های فعالان حاضر در این جلسه را نیز دربر می‌گیرد. همچنین ۱۴۲ طرح معادل ۴۱ همت در حوزه کشاورزی از طرف وزارت جهادکشاورزی، ۹ طرح معادل ۲٫۵ همت از سوی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و ۹ طرح نیز از سوی وزارت راه و شهرسازی معادل بیش از دو همت به شبکه بانکی معرفی شده است. مقام مسئول بانک‌مرکزی، یادآور شد: لازم به توضیح است که ۲۵۰ همت یاد شده برای وزارتخانه‌های راه‌وشهرسازی، جهادکشاورزی و وزارت میراث در نظر گرفته شده بود که ۵۰ همت نیز بعدتر به‌عنوان مصوبه هیئت دولت برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی افزوده شد. شیریجیان؛ با بیان اینکه بانک‌ها می‌توانند با استفاده از ابزار گواهی سپرده خاص تا سقف ۶۱۷ همت طرح‌های توسعه‌ای و ایجادی و البته سرمایه در گردش را تأمین مالی کنند، تصریح کرد: البته هدف‌گذاری برای سال‌جاری ۳۳۰ همت است و تاکنون و در سال‌جاری ۳۷ طرح یعنی بالغ بر ۲۱ همت مجوز لازم برایشان صادر شده است که البته این تعداد مرتبط با چهار یا پنج ماه ابتدایی سال است. نرخ این اوراق ۲۵ درصد علی‌الحساب و شش درصد نیز کارمزد است که بانک‌ها می‌توانند آن را تعدیل کنند و در مجموع نرخ این اوراق حدود ۳۱ درصد است.

تأمین مالی ۱۰۷ همت از پروژه‌ها از طریق اوراق گام تاکنون

وی با بیان اینکه تاکنون ۱۰۷ همت از پروژه‌ها به واسطه اوراق گام تأمین مالی شده است، تصریح کرد: تأمین مالی از طریق این اوراق برای سال‌جاری حدود ۱۱ همت است و در سال‌جاری در کنار اوراق عملکرد برات الکترونیک نیز افزوده شد و تاکنون نیز برات الکترونیک نیز ۱۰٫۷ همت بوده است. باید تأکید کنم که از برات الکترونیک نیز استقبال خوبی به عمل آمده است. شیریجیان؛ با اشاره به برخی چالش‌های مرتبط با اوراق گام و تمهیدات در نظر گرفته شده برای رفع آن‌ها، عنوان کرد: یک از مباحث طرح شده در این زمینه نقدپذیر شدن اوراق گام بود که به موجب مصوبه چند روز پیش کمیسیون اعتباری، حلقه اول ۲۵ درصد، حلقه دوم ۵۰ درصد و حلقه سوم ۷۵ درصد بود که این موارد تعدیل شد و در حال‌حاضر حلقه اول ۵۰ درصد و می‌تواند در بازارسرمایه تعدیل شود، حلقه دوم و حلقه سوم نیز ۵۰ درصد در هر بار اوراق گامی که براساس میزان مانده اوراق در دست متقاضی است. وی با بیان اینکه پیش از این اشخاص حقیقی نمی‌توانستند از طریق اوراق گام تأمین مالی شوند، گفت: در حال‌حاضر اشخاص حقیقی به‌عنوان رکن متعهد نیز افزوده شدند، چراکه اصناف تقاضای استفاده از این ابزار را داشتند و لذا اشخاص حقیقی هم می‌توانند به‌عنوان فرد تأمین مالی شونده یا به عبارت دقیق‌تر رکن متعهد اوراق گام شوند. البته این نکات ضروری است که جمع بندی نهایی بر روی این نکات در هیئت‌عالی انجام شود.

افزایش سقف کارت رفاهی متصل به اوراق گام به ۵۰۰ میلیون تومان

معاون سیاست‌گذاری پولی بانک‌مرکزی، درباره کارت رفاهی متصل به اوراق گام گفت: کارت رفاهی متصل به اوراق گام نوعی از کارت اعتباری است که پشتیبان آن اوراق گام است و شیوه‌ای از تأمین مالی یکپارچه از مصرف کننده به تولید کننده محسوب می‌شود. سقف این اوراق پیش از این ۳۰۰ میلیون تومان بود که چند روز پیش با مصوبه کمیسیون اعتباری به ۵۰۰ میلیون تومان افزایش داده شد. بدین معناکه فرد با مراجعه به بانک می‌تواند کارت رفاهی ۵۰۰ میلیون تومانی دریافت کند، این در حالی است که در حال‌حاضر سقف تسهیلات خرد ۴۰۰ میلیون تومان است. معاون سیاست‌گذاری پولی، افزود: پیش‌بینی‌ ما این است که عملکرد برات الکترونیک تا پایان سال به بالای ۷۰ همت برسد. برای مثال در حال‌حاضر بانک تجارت هشت همت برات الکترونیک فروخته است و درخواست داشت که این سقف به ۴۰ همت افزایش یابد که در نهایت این سقف به ۳۰ همت از سوی بانک‌مرکزی افزایش یافت.