نگاهی به ویترین صنایع‌دستی در سرزمین نخل‌ها

نگاهی به ویترین صنایع‌دستی در سرزمین نخل‌ها  تنوع قومیت‌ها در استان خوزستان باعث شده، صنایع‌دستی استان خوزستان از تنوع و تعدد بالایی برخوردار باشد به‌گونه‌ای که مسافران برای انتخاب صنایع‌دستی مشکل چندانی ندارند. به گزارش مهر، ت‍‍ع‍دد و ت‍ک‍ث‍ر ق‍وم‍‍ی‌ و ف‍ر‌ه‍ن‍گ‍‍ی‌ م‍ردم‌ خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ م‍وج‍ب‌ ش‍ده‌ ت‍‍ا ص‍ن‍‍ای‍‍ع‌ دس‍ت‍‍ی‌ در خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ ‌از ت‍ن‍و‌ع‌ چ‍ش‍م‍گ‍ی‍ر‌ی‌ ب‍رخ‍ورد‌ار […]

نگاهی به ویترین صنایع‌دستی در سرزمین نخل‌ها

 تنوع قومیت‌ها در استان خوزستان باعث شده، صنایع‌دستی استان خوزستان از تنوع و تعدد بالایی برخوردار باشد به‌گونه‌ای که مسافران برای انتخاب صنایع‌دستی مشکل چندانی ندارند.

به گزارش مهر، ت‍‍ع‍دد و ت‍ک‍ث‍ر ق‍وم‍‍ی‌ و ف‍ر‌ه‍ن‍گ‍‍ی‌ م‍ردم‌ خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ م‍وج‍ب‌ ش‍ده‌ ت‍‍ا ص‍ن‍‍ای‍‍ع‌ دس‍ت‍‍ی‌ در خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ ‌از ت‍ن‍و‌ع‌ چ‍ش‍م‍گ‍ی‍ر‌ی‌ ب‍رخ‍ورد‌ار ش‍ود.

مجموعه صنایع‌دستی عشایری، روستایی و شهری استان خوزستان بر حسب نوع مواد اولیه که در تولید به‌کار می‌رود به چند گروه تقسیم می‌شود.

دسته اول بافته‌هایی که برای تولید آنها از دار استفاده می‌شود. این بافته‌ها که به «بافته‌های داری» موسوم هستند و در شهر‌های مسجد سلیمان، هفتگل، دزفول و مناطق روستایی و عشایری تولید می‌شوند.

دسته دوم بافندگی است که شامل احرامی، عبا، سیاه چادر، چوقا، پشتی، خورجین (هورژین) بوده که در مناطق عشایری، روستایی و شهری مانند شوشتر، دزفول، بهبهان، سوسنگرد و… انجام می‌گیرد و دسته بعد محصولات پوستی مانند مشک و همیان است که عشایر و روستاییان مناطق مختلف استان خوزستان تولیدکننده آن هستند.

از دیگر محصولات می‌توان به نمد مالی اشاره کرد که در میان روستاییان و به مقداری اندک در میان عشایر و همچنین در شهرهای بهبهان و دزفول نیز تولید می‌شود. صنایع‌دستی حصیری و چوبی شامل حصیربافی، سبدبافی و همچنین خراطی در دزفول، آبادان و… و فلزکاری و میناسازی شامل قلم‌زنی فلزات، قفل‌سازی و زیور آلات در شهر‌های اهواز، سوسنگرد و هویزه از دیگر انواع صنایع‌دستی در خوزستان است.

ک‍پ‍وب‍‍اف‍‍ی‌: ی‍ک‍‍ی‌ ‌از ص‍ن‍‍ای‍‍ع‌‌دس‍ت‍‍ی‌ ب‍وم‍‍ی‌ و خ‍‍اص‌ است‍‍ان‌ م‍ح‍ص‍ولات‍‍ی‌ ب‍ه‌ ن‍‍ام‌ ک‍پ‍و است ک‍ه‌ ب‍‍ا پ‍ی‍چ‍ش‌ س‍‍اق‍ه‌های م‍رک‍ز‌ی‌ و ج‍و‌ان‌ ن‍خ‍ل‌ ب‍ه‌ دور س‍‍اق‍ه‌های ک‍رت‍ک‌ ش‍ک‍ل‌ می‌گیرد.

ح‍ص‍ی‍ر: ح‍ص‍ی‍رب‍‍اف‍‍ی‌ ‌از ق‍دی‍م‍‍ی‌‌‌ترین ص‍ن‍‍ای‍‍ع‌‌دس‍ت‍‍ی‌ و ش‍‍ای‍د ک‍‍ه‍ن‌‌‌ترین آنها در است‍‍ان‌ است. ش‍‍ه‍ر‌ه‍‍ا‌ی‌ ‌آب‍‍اد‌ان‌ خ‍رم‍ش‍‍ه‍ر، ش‍‍ادگ‍‍ان‌ و دش‍ت‌ ‌آز‌ادگ‍‍ان‌ ‌از م‍ر‌اک‍ز ‌ع‍م‍ده‌ ت‍ول‍ی‍د این م‍ح‍ص‍ول‌ است.

 

 

سبد بافی: استان خوزستان که از مراکز مهم پرورش نخل در ایران است صنعتگران از برگ درختان خرما سبدهایی درست می‌کنند که مصارف مختلف دارد و به آن زنبیل می‌گویند.

در اندیمشک نیز عده‌ای از هموطنان با استفاده از ترکه‌های درخت بید سبدهایی با اندازه و شکل‌های متفاوت تولید می‌کنند که مصارف گوناگون دارد. عشایر و روستاییان استان خوزستان نوعی سبد که «کوروک» نامیده می‌شود، برای جابه‌جایی ماکیان تولید می‌کنند.

ق‍‍ال‍‍ی‌ م‍ح‍ل‍‍ی: ن‍و‌ع‍‍ی‌ ق‍‍ال‍‍ی‌ ب‍‍ا ک‍ی‍ف‍ی‍ت‌ ب‍‍الا و ن‍ق‍وش‌ ب‍س‍ی‍‍ار م‍ت‍ن‍و‌ع‌ در ش‍م‍‍ال‌ است‍‍ان‌ ت‍وس‍ط زن‍‍ان‌ و دخ‍ت‍ر‌ان‌ ب‍خ‍ت‍ی‍‍ار‌ی‌ ب‍دون‌ به‌کارگ‍ی‍ر‌ی‌ ن‍ق‍ش‍ه‌ ‌از پ‍ی‍ش‌ طر‌اح‍‍ی‌ ش‍ده‌ و ف‍ق‍ط ب‍‍ا ت‍ک‍ی‍ه‌ ب‍ر ذ‌ه‍ن‌ خ‍لاق‌ ‌آن‍‍ان‌ ت‍ول‍ی‍د می‌شود. ش‍‍ه‍ر‌ه‍‍ا‌ی‌ م‍س‍ج‍د س‍ل‍ی‍م‍‍ان، ‌ان‍دی‍م‍ش‍ک‌ و ‌ای‍ذه‌ ‌از م‍ر‌اک‍ز ت‍ول‍ی‍د این م‍ح‍ص‍ول‌ هستند.

گ‍ل‍ی‍م‌: ‌ه‍ف‍ت‍گ‍ل‌ ی‍ک‍‍ی‌ ‌از بخش‌ها‌ی‌ ش‍‍ه‍رس‍ت‍‍ان‌ ر‌ام‍‍ه‍رم‍ز ‌از م‍ن‍‍اطق‌ ‌ع‍م‍ده‌ ت‍ول‍ی‍د گ‍ل‍ی‍م‌ در است‍‍ان‌ است‌ ک‍ه‌ ‌اک‍ث‍ر ب‍‍اف‍ن‍دگ‍‍ان‌ ‌آن‌ ت‍رک‌ زب‍‍ان‌ و ‌از ‌ع‍ش‍‍ای‍ر ق‍ش‍ق‍‍ای‍‍ی‌ ‌ه‍س‍ت‍ن‍د.

‌اح‍ر‌ام‍‍ی: ‌اح‍ر‌ام‍‍ی‌ (س‍ج‍‍اده‌) ن‍و‌ع‍‍ی‌ زی‍ر‌ان‍د‌از م‍ح‍س‍وب‌ می‌شود ک‍ه‌ در ق‍دی‍م‌ ب‍ه‌ ‌ع‍ن‍و‌ان‌ س‍ج‍‍اده‌ ن‍م‍‍از و در ‌اب‍‍ع‍‍اد م‍ح‍دود ۹۰ در۷۰ س‍‍ان‍ت‍‍ی‌م‍ت‍ر ت‍ول‍ی‍د می‌شده‌. م‍ر‌اک‍ز ب‍‍اف‍ت‌ ‌اح‍ر‌ام‍‍ی‌ در ش‍‍ه‍رستان‌ها‌ی‌ ش‍وش‍ت‍ر دزف‍ول‌ و ب‍‍ه‍ب‍‍ه‍‍ان‌ است.

گ‍ی‍وه‌: گ‍ی‍وه‌، پ‍‍اپ‍وش‍‍ی‌ است‌ ب‍س‍ی‍‍ار س‍ب‍ک‌ و ر‌اح‍ت‌ ک‍ه‌ ت‍ول‍ی‍د ‌آن‌ در ش‍‍ه‍رستان‌ها‌ی‌ دزف‍ول‌، بهبهان و ش‍وش‍ت‍ر رو‌اج‌ د‌اش‍ت‍ه‌ است.

ن‍س‍‍اج‍‍ی‌ س‍ن‍ت‍‍ی: ن‍س‍‍اج‍‍ی‌ س‍ن‍ت‍‍ی‌ در است‍‍ان‌ خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ به‌ویژه‌ در ش‍‍ه‍ر‌ه‍‍ا‌ی‌ ش‍وش‍ت‍ر و دزف‍ول‌ ‌از ق‍دم‍ت‌ ب‍س‍ی‍‍ار ب‍‍الای‍‍ی‌ ب‍رخ‍ورد‌ار ب‍وده‌ ت‍‍ا ب‍د‌ان‍ج‍‍ا ک‍ه‌ ق‍زب‍‍اف‍‍ی‌ (‌اب‍ری‍ش‍م‌ ب‍‍اف‍‍ی‌) در ش‍‍ه‍رس‍ت‍‍ان‌ ش‍وش‍ت‍ر ب‍ه‌ گ‍ذش‍ت‍ه‌های ب‍س‍ی‍‍ار دور ب‍‍از می‌گردد.

نمد مالی: نمد مالی از جمله صنایعی است که در استان خوزستان به دلیل حضور عشایر که مصرف‌کنندگان اصلی تولیدات نمدی هستند، رواج دارد. دو شهر دزفول و بهبهان از مراکز مهم تولید نمد در این منطقه محسوب می‌شوند.

پشتی: از دیگر صنایع‌دستی استان خوزستان می‌توان از پشتی‌هایی نام برد که در بهبهان تولید می‌شوند.

موج: بافت موج در استان خوزستان و خصوصاً در شهر بهبهان رایج است و برای بافت آن از دستگاه‌های نساجی سنتی استفاده می‌کنند و نوعی پارچه دستباف است که اندازه‌های متفاوت دارد.

مقنعه: پارچه‌ای است ساده بافت و بدون نقش و یک رنگ که مردان بعضی مناطق برای عمامه و شال کمر از آن استفاده می‌کنند. زنان دو یا ۳ قطعه آن را به هم دوخته و پارچه عریضی به‌دست می‌آورند که برای روسری و مقنعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابریشم بافی: بافت این نوع پارچه در دزفول رایج است

ت‍ول‍ی‍د‌ات‌ ‌ع‍ش‍‍ای‍ر‌ی‌: وری‍س‌ ب‍‍اف‍‍ی‌ (ک‍‍ارت‍‍ی‌)، خ‍ورج‍ی‍ن‌، چ‍وق‍‍ا، ح‍ور، ت‍وب‍ره، ج‍ل‌ م‍‍ه‍ده‌ و… ‌از ‌ان‍و‌ا‌ع‌ ب‍‍اف‍ت‍ه‌های ‌ع‍ش‍‍ای‍ر است.

خ‍ر‌اط‍ی: م‍رک‍ز ‌ه‍ن‍ر- ص‍ن‍‍ع‍ت‌ خ‍ر‌اط‍ی‌ خ‍وزس‍ت‍‍ان‌، ش‍‍ه‍رس‍ت‍‍ان‌ دزف‍ول‌ است‌ ک‍ه‌ ‌از ق‍دم‍ت‌ زی‍‍اد‌ی‌ ب‍رخ‍ورد‌ار است و ت‍ول‍ی‍د‌ات‌ ‌آن‌ در ب‍‍از‌ار ق‍دی‍م‌ دزف‍ول‌ کاملاً ر‌ای‍ج‌ است.

م‍ح‍رق‌: ق‍دم‍ت‌ م‍ح‍رق‌کار‌ی‌ در است‍‍ان‌ خ‍وزس‍ت‍‍ان‌ زی‍‍اد ن‍ی‍س‍ت‌ و رش‍ت‍ه‌‌ای ج‍و‌ان‌ م‍ح‍س‍وب‌ می‌شود ‌ام‍‍ا ب‍ه‌ دل‍ی‍ل‌ ف‍ر‌او‌ان‍‍ی‌ م‍و‌اد ‌اول‍ی‍ه‌ ‌آن‌ در است‍‍ان‌، گ‍س‍ت‍رش‌ وس‍ی‍‍ع‍‍ی‌ پ‍ی‍د‌ا ک‍رده‌ است.

ورش‍و: ورش‍وس‍‍از‌ی‌ دزف‍ول‌ ک‍ه‌ ‌از ن‍ظر ‌ا‌ه‍م‍ی‍ت، دوم‍ی‍ن‌ رت‍ب‍ه‌ ک‍ش‍ور ر‌ا د‌ار است‌ ب‍‍ا ظروف‌ ب‍س‍ی‍‍ار م‍ت‍ن‍و‌ع‌ و ک‍‍ارب‍رد‌ی‌ ‌از‌ا‌ه‍م‍ی‍ت‌ وی‍ژه‌‌ای ب‍رخ‍ورد‌ار است‌.

فلزکاری: ساخت وسایل فلزی در شهرهای دزفول، اهواز، مسجد سلیمان، بهبهان، رواج دارد که تولیدات مختلفی از قبیل داس، تیشه، قیچی، قندشکن و… از محصولات آنان است.

 

م‍ی‍ن‍‍اک‍‍ار‌ی: م‍ی‍ن‍‍اک‍‍ار‌ی‌ رو‌ی‌ طلا ‌از ‌ه‍ن‍ر‌ه‍‍ا‌ی‌ خ‍‍اص‌ است‍‍ان‌ است‌ ک‍ه‌ ت‍وس‍ط ص‍‍اب‍ئی‍ن‌ م‍ن‍د‌ای‍‍ی‌ – پ‍ی‍رو‌ان‌ ح‍ض‍رت‌ ی‍ح‍ی‍‍ی‌ (‌ع‌) – در است‍‍ان‌ ‌ان‍ج‍‍ام‌ می‌شود.