کاهش برداشت و اجرای جدی برنامه‌های حفاظتی تنها راه نجات منابع آبی کشور است

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، با تأکید بر اینکه اجرای فوری طرح‌های تعادل‌بخشی، یک تکلیف قانونی اجتناب‌ناپذیر است، گفت: رفتار نادرست با منابع آبی طی دهه‌های گذشته و تغییرات اقلیمی، امروز کشور را در شرایط بحرانی قرار داده و تنها راه نجات، کاهش برداشت و اجرای جدی برنامه‌های حفاظتی است. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از مدیریت منابع آب ایران، محمد جوان‌بخت؛ معاون وزیر نیرو در نشست هم‌اندیشی رفع مشکلات و موانع اجرای برنامه‌های طرح احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی، با اشاره به اینکه این مسئله یکی از تکالیف قانونی بخش آب کشور و وزارت نیرو است، تصریح کرد: هیچ راهی برای سرباز زدن از اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی وجود ندارد. این تکلیف هم در قالب قوانین سنواتی و برنامه‌های پنج‌ساله توسعه و هم در قالب سایر احکام قانونی به‌روشنی تعیین شده است. وی با بیان اینکه وضعیت کنونی آب‌های زیرزمینی نتیجه بارگذاری‌های سنگین بر منابع آبی طی دهه‌های گذشته است، گفت: رفتار با منابع آب کشور در ۶۰ تا ۷۰ سال اخیر بدون توجه به ملاحظات لازم و تبعات بلندمدت انجام شده است. این روند باعث شده الگوهای نادرست مصرف نهادینه و به‌عنوان مصارف قطعی به کشور تحمیل شود. معاون وزیر نیرو، تغییر اقلیم، تداوم خشکسالی‌‌ها و گرم‌ شدن اقلیم را از دیگر عوامل تشدید بحران منابع آبی کشور دانست و افزود: امروز توسعه مصرف و محدودیت منابع دو پدیده معارض هستند که شرایط آبی کشور به‌ویژه منابع زیرزمینی را به مرحله بحرانی رسانده‌اند. بر همین اساس، کاهش برداشت از منابع آبی در کشور یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

آب؛ به گفتمان ملی تبدیل شده است

وی با اشاره به تشکیل جلسات در سطح عالی کشور، اظهار داشت: خوشبختانه این موضوع اکنون به یک گفتمان رایج تبدیل شده است. رئیس‌جمهور و مقامات ارشد کشور نیز جلسات متعددی با حضور کارشناسان و دانشگاهیان برگزار کرده‌اند و همه بر ضرورت کاهش برداشت از منابع آبی کشور تأکید دارند. جوان‌بخت؛ افزود: رئیس‌جمهور در جلساتی که با مقام‌معظم‌رهبری داشته‌اند نیز با صراحت تأکید کرده‌اند که وضعیت آب کشور بحرانی است و باید تصمیمات جدی گرفته شود. این سطح از توجه و تأکید نشان می‌دهد که مسئله آب امروز یکی از اولویت‌های ملی است و همه قوا و نهاد‌ها باید پای کار بیایند. مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، همچنین تصریح کرد: شرایط تالاب‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه ارومیه و دیگر پهنه‌های آبی کشور نشان می‌دهد که هم آب‌های سطحی و هم منابع زیرزمینی در معرض تهدید جدی قرار دارند. بنابراین بخش آب کشور ناگزیر است جدی‌تر و پرشتاب‌تر از گذشته در این حوزه اقدام کند.

ضرورت تشکیل کارگروه ویژه

جوان‌بخت؛ تشکیل کارگروه ویژه برای تمرکز بیشتر بر اقدامات تعادل‌بخشی را ضروری دانست و گفت: این مسیری است غیرقابل بازگشت. هرچند طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی معمولاً بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند و حمایت‌های اجتماعی و سیاسی بیشتری را جذب می‌کنند، اما طرح‌های حفاظتی همچون تعادل‌بخشی دشوارتر و پرچالش‌ترند چرا که با محدودیت‌‌ها و حساسیت‌های اجتماعی همراه هستند. وی تأکید کرد: باید تمرکز اصلی ما بر اجرای اقدامات حفاظتی و راهکارهای تعادل‌بخشی باشد؛ چراکه آینده منابع آب کشور به این تصمیم‌‌ها و پیگیری‌‌ها گره خورده است. مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، با اشاره به اینکه در جمع‌بندی‌‌ها باید به همه ابعاد از جمله مسائل معیشتی همکاران نیز توجه شود، گفت: گاهی این تصور ایجاد می‌شود که ابعاد معیشتی کمتر دیده می‌شوند، اما در این نشست‌‌ها باید این موارد نیز در کنار مباحث فنی و تخصصی مورد توجه قرار گیرند. وی تأکید کرد: همکاری و همراهی سایر دستگاه‌ها از جمله دستگاه قضایی و دیگر نهادهای حاکمیتی نیز برای موفقیت طرح‌‌ها ضروری است. جوان‌بخت؛ با بیان اینکه فرونشست محصول دهه‌ها بارگذاری نادرست و سیاست‌های توسعه‌ای مختلف است که مسئولیت آن فراتر از یک دستگاه است، خشکسالی و محدودیت منابع آبی را تهدیدی بزرگ برای کشور دانست و اظهار داشت: این شرایط می‌تواند با مدیریت درست به فرصتی برای اصلاح رویه‌ها و افزایش بهره‌وری تبدیل شود. معاون وزیر نیرو، گفت: خوشبختانه در سطح ملی، چه در جلسات ریاست‌جمهوری و چه در مباحث دستگاه‌های استانی، موضوع آب به یکی از محورهای اصلی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری بدل شده است. وی تأکید کرد: مشکلات مالی، رفاهی و محدودیت‌های سازمانی واقعیت‌هایی هستند که باید پیگیری شوند، اما این مسائل نباید اجرای تکالیف ملی و قانونی را تحت‌الشعاع قرار دهند چرا که مأموریت شما خدمتی حیاتی به سرزمین و تمدن کشور است. جوان‌بخت؛ در پایان تصریح کرد: راهی جز حرکت در مسیر مدیریت صحیح منابع آب وجود ندارد. با همراهی همکاران در شرکت‌ها، پشتیبانی سایر دستگاه‌ها و توجه ملی به مسئله آب، می‌توان آینده‌ای مطمئن‌تر برای سرزمین و نسل‌های آینده رقم زد.