رئیس پژوهشکده فضایی ایران، با تأکید بر اینکه تغییرات در اهداف صنعت فضایی ایران شروع شده که منجر به آغاز عصر خدمات ماهواره‌ای خواهد شد، گفت: ناهید۲ با ماهواره‌بر داخلی تا پایان آذرماه و مجموعه ماهواره‌های پژوهش تا پایان سال آینده پرتاب خواهند شد. وحید یزدانیان که به مناسبت هفته جهانی فضا مهمان خبرگزاری جمهوری […]
رئیس پژوهشکده فضایی ایران، با تأکید بر اینکه تغییرات در اهداف صنعت فضایی ایران شروع شده که منجر به آغاز عصر خدمات ماهواره‌ای خواهد شد، گفت: ناهید۲ با ماهواره‌بر داخلی تا پایان آذرماه و مجموعه ماهواره‌های پژوهش تا پایان سال آینده پرتاب خواهند شد. وحید یزدانیان که به مناسبت هفته جهانی فضا مهمان خبرگزاری جمهوری اسلامی بود، در گفتگوی تفصیلی با ایرنا، آخرین دستاوردهای صنعت فضایی کشور را تشریح کرد. وی اظهار داشت: در سال‌های اخیر دستاوردهای متعددی در حوزه فضایی کشور حاصل شده و ایران به‌طور مستمر در حال ارتقای جایگاه خود در عرصه جهانی است. در حوزه تخصصی خودم، می‌خواهم به یک دستاورد مهم فرهنگی اشاره کنم که در چند ماه اخیر و به‌ویژه در یک سال گذشته حاصل شده است؛ نکته‌ای که آقای هاشمی؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به آن اشاره داشتند، اینکه ما از مفهوم «پرتاب برای پرتاب» در دولت چهاردهم عبور کرده و به سمت مفهوم «پرتاب برای ارائه سرویس و خدمت» حرکت کرده‌ایم.
دریافت پیام از ماهواره ناهید
وی با بیان اینکه نزدیک‌‌ترین دستاورد ما به هفته جهانی فضا، موضوع ماهواره ناهید۲ بود، اظهار داشت: ناهید۲ به‌عنوان اولین ماهواره ارتباطی کشور، به‌طور صددرصد در داخل کشور ساخته و پرتاب شده است. این ماهواره ارتباطی، گامی مهم برای رسیدن به مدار ژئو (۳۶۰۰۰ کیلومتر) و تست پلتفرم ما بود. یزدانیان؛ با اشاره به اینکه پلتفرم ماهواره ناهید۲ به‌خوبی تست شده و پرتاب آن موفقیت‌آمیز بوده است، افزود: در همان روز اول، پس از پرتاب، با موفقیت در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار گرفت. بلافاصله در گذرهایی که ما رصد می‌کردیم، از جمله گذر ظهر روز پرتاب (حدوداً بیش از دو ماه پیش)، داده‌های تلمتری دریافت شد و ارتباط خوبی با ماهواره برقرار شد. ماهواره موقعیت خود را مرتباً آپدیت می‌کرد و گزارش می‌داد. وی با بیان اینکه موضوع بعدی درباره ماهواره ناهید؛ کاهش سرعت ماهواره بود، اظهار داشت: این موضوع از این جهت اهمیت دارد که تجمیع زیرسیستم‌های ماهواره، هم ساخت و هم حجم آن، توسط خودمان در پژوهشگاه فضایی ایران انجام شده است. بنابراین، وقتی می‌گوییم موقعیت خود را تشخیص می‌داد، یعنی سنسور‌ها و مجموعه سنسورهایی که خودمان ساخته‌ایم، عملکرد صحیحی داشته‌اند. رئیس پژوهشکده فضایی، با اشاره به اینکه ماهواره با سرعت بسیار بالایی در حال چرخش بود و نیازمند کاهش سرعت بودیم، که این کار نیز با موفقیت انجام شد، خاطرنشان کرد: موضوع بعدی، فرایند S&F بود؛ (سیو‌اند فوروارد) ماهواره در اصطلاح تبادل متن را توانستیم با موفقیت انجام دهیم؛ از دو ایستگاه زمینی مختلف، در یک ایستگاه زمینی متنی را به ماهواره ارسال کردیم و در ایستگاه دیگر آن را دریافت کردیم تا بررسی کنیم آیا تبادل داده با موفقیت انجام می‌شود یا خیر. وی ادامه داد: این تبادل داده با موفقیت انجام شد که خود یک دستاورد بزرگ محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، بر بستر ماهواره بومی خودمان، امکان تبادل داده وجود دارد. یزدانیان؛ با بیان اینکه سپس به سراغ تست باند KU رفتیم، خاطرنشان کرد: اهمیت این باند برای ما در این است که بتوانیم از آن برای رله تلفنی و ارتباطات ماهواره‌ای استفاده کنیم. برای استفاده از باند KU، باید سرعت را کاهش دهیم تا کیفیت ارتباط حفظ شود. این کاهش سرعت نیز با موفقیت انجام شد. پس از آن، رله تلفنی به‌صورت آزمایشی برقرار شد. وی افزود: البته در مرحله نخست، نویزهایی وجود داشت که طبیعی است، اما همین ارتباط تلفنی نیز، یک خبر داغ و مهم برای ما بود. برای نخستین بار، تماس تلفنی از ایستگاه زمینی با ماهواره‌ی ناهید۲ برقرار شد و پاسخ آن نیز دریافت شد. این گام مؤثری است و ما به دنبال ارتقای کیفیت این ارتباط هستیم. همچنین، تعداد ارتباطاتی که باید برقرار شود، ۱۶ مورد است که ماهواره قابلیت پشتیبانی از آن را دارد.
تا پایان آذرماه نمونه‌های دوم ناهید۲ و پارس۱ را پرتاب می‌کنیم
یزدانیان؛ با بیان اینکه ناهید۲ یک دستاورد مهم برای صنعت فضایی بود، تصریح کرد: امیدواریم نمونه دوم این ماهواره یعنی ناهید۳ نیز به‌زودی آماده شود. ما از هر ماهواره معمولاً چند نمونه می‌سازیم که امری طبیعی در صنعت ماهواره‌سازی است. یک نمونه را با سایوز پرتاب کردیم و نمونه دوم ناهید۲ که از همان پلتفرم استفاده می‌کند تا پایان آذرماه آماده پرتاب خواهد بود. البته این موضوع به عوامل متعددی مانند شرایط جوی و محیطی بستگی دارد، اما هدف ما این است که تا پایان آذرماه، با ماهواره‌بر بومی، نمونه دوم ناهید۲ را مجدداً پرتاب کنیم. وی با اشاره به اینکه اگر بخواهیم منظومه ماهواره‌ای داشته باشیم، باید چندین ماهواره ناهید۲ را در اختیار داشته باشیم تا این منظومه شکل گیرد، خاطر نشان کرد: خبر دیگر اینکه سری ماهواره‌های ناهید، ماهواره‌های ارتباطی هستند. ماهواره پارس نیز، نمونه دوم ماهواره پارس۱، تجمیع شده و مراحل تأیید را گذرانده است. این ماهواره نیز سنجشی است و پرتاب آن در دستور کار است و امیدواریم تا پایان آذر یا حداکثر در دی‌ماه، پرتاب شود.
حضور بخش‌خصوصی نقطه ثقل توسعه صنعت فضایی است
رئیس پژوهشکده فضایی، با بیان اینکه مفهوم «پرتاب برای خدمت» به‌عنوان یک پارادایم شیفت اتفاق افتاده و در حال پیگیری است، تصریح کرد: اکنون موضوع «ایجاد نیاز» را دنبال می‌کنیم. ایجاد نیاز به این معناست که دستگاه‌های اجرایی کشور، سیاست‌گذاران خرد و کلان، بدانند برای تصمیم‌گیری‌هایشان به داده‌های ماهواره‌ای نیاز دارند. این داده‌ها منبع مناسبی برای مدیریت کلان و استراتژیک کشور هستند و این نیاز به‌تدریج در حال شکل‌گیری است.
پرتاب نمونه دوم ماهواره ناهید۲ با ماهواره‌برهای داخلی
وی همچنین درباره پرتاب برخی از ماهواره‌های ایرانی با ماهواره‌برهای خارجی نیز، اظهار داشت: در پرتاب‌ها، معمولاً این یک رسم رایج است که برای کاهش ریسک، از پرتابگرهای مختلف استفاده شود. یعنی یک سری ماهواره را با یک نوع جنس پرتابگر پرتاب نمی‌کنند. به همین دلیل، نمونه اول ماهواره ناهید۲ را با سایوز پرتاب شد و نمونه دوم آن با پرتابگر داخلی پرتاب خواهد شد. البته براساس اطلاعات بنده، نیروهای مسلح در زمینه ساخت پرتابگر‌ها اقدامات خوبی انجام داده‌اند و زیرساخت‌های خوبی را فراهم کردند و ما در این زمینه نیازمند نیستیم. استفاده از پرتابگر خارجی صرفاً به‌دلیل افزایش ضریب اطمینان و کاهش خطر است، نه به‌خاطر نبود امکانات داخلی.
ماهواره «پارس ۳» و مجموعه ماهواره‌های «پژوهش» جدید‌ترین دستاوردهای فضایی است
رئیس پژوهشگاه فضایی، در مورد اقدامات درخصوص پروژه‌های در دست اقدام نیز، اظهار داشت: ما با سازمان فضایی ایران توافقات خوبی داشته‌ایم. سازمان فضایی ایران نقش رگولاتور و پدرانه در صنعت فضایی کشور دارد و ما به‌عنوان مجری اصلی این صنعت، دو پیشنهاد به این سازمان ارائه کرده‌ایم که جمع‌بندی آن‌ها تقریباً نهایی شده است. وی اظهار داشت: ماهواره ناهید۳ پروژه‌ای است که در دست انجام است و این ماهواره نسخه ارتقاء یافته ناهید۲ است و پلتفرم آن به‌گونه‌ای طراحی خواهد شد که بتواند در مدار ژئو قرار گیرد. این یک ماهواره ارتباطی خواهد بود. یزدانیان؛ گفت: ماهواره پارس۳ نیز از سری ماهواره‌های سنجشی است. با توجه به اینکه ماهواره خیام با قدرت تفکیک یک متر توسط روس‌‌ها برای ما ساخته و پرتاب شده، اکنون باید خودمان به این دانش دست پیدا کنیم و از ماهواره‌های با قدرت تفکیک ۵، ۱۰ و ۱۵ متر عبور کنیم. فشار اصلی این پروژه بر پژوهشگاه فضایی است تا ماهواره یک‌متری بومی طراحی و ساخته شود. وی با اشاره به اینکه ماهواره پارس۳ با قدرت تفکیک یک متر قرار است که طراحی شود و کارهای آن در دست اجراست، تصریح کرد: ما همچنین مجموعه‌ای از ماهواره‌های «پژوهش» را تعریف کرده‌ایم که با همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در حال اجرا هستند. این ماهواره‌ها با هدف ارتقای توان داخلی شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌های ما در توسعه زیرسیستم‌های ماهواره‌ای طراحی شده‌اند. قرار است هر کدام این‌سری ماهواره‌ها وظیفه تست زیرسیستم‌های ماهواره‌های دیگر را برعهده داشته باشد. یزدانیان؛ ادامه داد: قراردادهای مربوط به ماهواره‌های پژوهش ۱، ۲ و ۴ منعقد شده‌اند و پژوهش۳ تجدید مناقصه شده و پژوهش۵ نیز تعریف شده است. امیدواریم این پنج ماهواره پژوهش را در آینده نزدیک، طی یک سال تا یک‌سال‌ونیم، عملیاتی شوند. رئیس پژوهشگاه فضایی، با اشاره به مجموعه «راد» نیز اظهار داشت: در حوزه سنجشی، علاوه بر تصویربرداری اپتیکی، به تصویربرداری راداری نیز توجه کرده‌ایم که ارزش تصویر راداری در این است که در شرایط جوی نامناسب نیز امکان تصویربرداری فراهم می‌شود. ما توسعه محموله‌های رادار و هم محموله‌های راداری فضاپایه و هواپایه را در دستور کار قرار داده‌ایم. محموله‌های هواپایه زیر هواپیماهای سبک یا پهپاد‌ها نصب می‌شوند و امکان تصویربرداری را فراهم می‌کنند. این محموله‌ها نیز توسعه یافته‌اند و به نتایج خوبی رسیده‌ایم. وی درباره موضوع سیستم‌های ناوبری و برنامه‌ریزی برای ایجاد یک سیستم بومی در ایران، تصریح کرد: در کشورهای مختلف سیستم‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد و کشورهای بسیاری از این سیستم GPS استفاده می‌کنند. چینی‌ها سیستم ناوبری خاص خود را دارند و ماهواره‌های مربوط به این زمینه را پرتاب کرده‌اند. اخیرا چند کشور دیگر مانند ژاپن و انگلیس هم درحال توسعه سیستم‌های خود هستند. رئیس پژوهشگاه فضایی، با بیان اینکه ما نیز به دنبال ایجاد چنین سیستمی برای کشور خودمان هستیم، گفت: کلید آن زده شده و مطالعات و طراحی آن آغاز شده است و در بازه زمانی دو تا پنج ساله می‌توانیم که سیستم و ماهواره‌های ناوبری خود را داشته باشیم. معتقدیم با یک تک ماهواره نیز می‌توانیم این سیستم را فعال کنیم، اما براساس مطالعات ما خطا دارد و این خطا در حدود ۲۰ متر است. وی ادامه داد: اما اگر پنج تا شش ماهواره جداگانه داشته باشیم، می‌توانیم برای محیط جغرافیایی خودمان یک سیستم ناوبری ویژه، قوی و قدرتمند داشته باشیم و می‌توانیم از ظرفیت امکاناتی و مشاوره‌ای دیگر کشور‌ها نیز در این زمینه استفاده کنیم.
تحریم‌ها آسیب‌زا هستند
وی با بیان اینکه البته تحریم‌ها آسیب‌زا هستند و مشکلات زیادی ایجاد می‌کنند، تصریح کرد: تحریم‌ها قیمت تمام‌شده را بالا می‌برند، تهیه تجهیزات را دشوار می‌کنند و فرآیند‌ها را پیچیده‌تر می‌سازند. اما با وجود این محدودیت‌ها، ما توانسته‌ایم مسیر توسعه فضایی کشور را ادامه دهیم. برای محققان داخلی، امکان ساخت و تولید ماهواره فراهم شده است.
دیدگاه بسته شده است.