بازار و صنعت لاستیک در مسیر تعادل

مهدی قره‌داغلی -این روز‌‌‌ها بازار لاستیک با از بین رفتن اختلاف قیمت میان بازار آزاد و قیمت کارخانه‌ای، در تعادل بسر می‌برد، چراکه مصرف‌کنندگان می‌توانند تایر مورد نیاز خود را با همان نرخ مصوب کارخانه‌ها تهیه کنند و چیزی به نام بازار آزاد تایر وجود ندارد. موضوعی که در سال‌های گذشته بی‌سابقه بوده است. این در حالی است که صنعت تایر با وجود چالش‌های مختلف در ماه‌های اخیر همچون هزینه‌های بالای تولید و کمبود نقدینگی با ناترازی جدی در تأمین انرژی روبه‌رو بوده است. اما با تلاش بی‌دریغ تولیدکنندگان نه‌تنها تولید تایر سواری حدود دو درصد افزایش داشته، بلکه بازار نیز در تعادل بسر می‌برد. به گزارش مناقصه‌مزایده،‌ دستیابی به تعادل در بازار تایر نتیجه ترکیب منطقی تولید داخلی و واردات هدفمند بوده است. کارشناسان معتقدند؛ حذف بازار آزاد تایر می‌تواند از یکسو به کنترل قیمت‌ها و حمایت از مصرف‌کننده کمک کند، اما از سوی دیگر ممکن است چالش‌هایی برای تولیدکنندگان و شبکه توزیع ایجاد کند که نیازمند مدیریت دقیق است. محمدرضا گنجی؛ رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی صنعت تایر، با اشاره به این موضوع، گفت: در حال‌حاضر در بازار قیمت‌های مختلف دیده نمی‌شود و همان قیمتی که کارخانه، تایر را عرضه می‌کند، در بازار آزاد هم دیده می‌شود. به گفته وی، این اتفاق نتیجه تلاش تولیدکنندگان برای حفظ عرضه و تعادل بازار است، آن هم در شرایطی که با مشکلات متعدد تولید مواجه هستیم. در همین زمینه، مصطفی تنها؛ سخنگوی انجمن صنعت تایر، گفت: وقتی برق، گاز و آب نداریم و ارز هم قطره‌چکانی در اختیار صنعتگر قرار می‌گیرد، حفظ تولید و تأمین بازار کار دشواری است. با این حال، کارخانه‌های تایرسازی کشور با همه توان در حال فعالیت‌اند تا عرضه به بازار کاهش پیدا نکند. وی ادامه داد: با وجود این محدودیت‌ها، آمار‌‌‌ها نشان می‌دهد که تولید در صنعت تایر روندی افزایشی داشته است. محمدحسین زینلی؛ رئیس انجمن صنفی صنعت تایر نیز، می‌گوید: در چهار ماه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تولید تایر سواری حدود دو درصد افزایش داشته است. این نشان می‌دهد که صنعت تایر توانسته با وجود همه فشار‌های اقتصادی و انرژی، مسیر رشد خود را حفظ کند. به گفته زینلی؛ در حال‌حاضر ۱۱ کارخانه فعال تولید تایر در کشور وجود دارد که در زمینه تولید تایر سواری، سنگین، موتورسیکلت، دوچرخه و کشاورزی فعالیت دارند. وی افزود: در مجموع سالانه حدود ۲۴ میلیون حلقه تایر سبک و ۸۵۰ هزار حلقه تایر سنگین در کشور تولید می‌شود و این میزان تولید توان تأمین حدود ۷۵ درصد از نیاز داخلی را دارد. زینلی؛ با انتقاد از واردات بی‌رویه تایر، افزود: بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه در داخل تولید می‌شود، اما سال گذشته بیش از ۹۲۰ میلیون دلار تایر وارد کشور شد که بیش از سه برابر نیاز واقعی است. این روند تولید داخلی را تضعیف می‌کند و و ارز کشور را هدر می‌دهد. تایری که وارد می‌کنیم، به ازای هر کیلو ۳٫۵ دلار هزینه دارد، در حالی که تولید داخلی همان تایر حداکثر ۹۰ سنت (کمتر از یک دلار) ارزبری دارد. زینلی؛ با اشاره به توان داخلی در تأمین مواد اولیه، گفت: بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز صنعت تایر در کشور تولید و تنها حدود ۳۰ درصد از خارج تأمین می‌شود؛ این مسئله باعث شده وابستگی ما به واردات کاهش پیدا کند و از نوسانات ارزی کمتر آسیب ببینیم. وی صنعت تایر را از جمله صنایع اشتغالزای کشور نام برد و افزود: در حال‌حاضر حدود ۲۰ هزار نفر به صورت مستقیم و نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم در این صنعت فعالیت دارند؛ این یعنی صنعت تایر علاوه بر نقش حیاتی در تأمین نیاز بازار، نقش مهمی در اشتغالزایی و جلوگیری از خروج ارز نیز دارد. وی همچنین به ضرورت نوسازی فناوری و تجهیزات صنعتی اشاره کرد و هشدار داد: با ورود خودرو‌های جدید و برقی، نیاز به تایر‌های مدرن افزایش یافته است. اگر فناوری تولید داخلی ارتقاء نیابد، واردات تایر همچنان افزایش خواهد یافت. زینلی؛ خواستار تخصیص ارز ویژه برای واردات قطعات یدکی به صنعت تایر شد تا این صنعت بتواند مسیر توسعه و رقابت‌پذیری را ادامه دهد.