افزایش قیمت محصولات کارخانه‌ای خودروسازان چه آثاری در بازار خودرو می‌گذارد؟

گروه خودرو- طی یک سال اخیر که ایران‌خودرو به بخش‌خصوصی سپرده شد، شاهد آن هستیم که مرتباً طی زمان‌های کوتاهی این خودروساز قیمت محصولاتش را به بهانه‌های مختلف افزایش داده و هر بار هم حواشی مختلفی را بر سر قیمت خودرو‌ها ایجاد می‌کند. اما با توجه به اینکه راهکار اصلی خروج از زیان خودروسازی‌ها در داخل، فقط افزایش قیمت نیست، باید فکری اساسی در این حوزه انجام شود تا بتوان بهترین و بیش‌ترین بهره‌وری در این صنعت را شاهد بود. اما ناگفته نماند شرکت سایپا هم از رویه افزایش قیمت عقب نمانده و به تازگی درخواست افزایش قیمت محصولاتش را داده است که باید دید این افزایش قیمت‌ها سودی برای کارخانه‌های تولید خودرو دارد یا فقط بازار خودرو را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. به گزارش مناقصه‌مزایده، در همین راستا هم، مانی حدادی؛ کارشناس خودرو، اظهار داشت: ایران‌خودرو به دلیل افزایش قیمت‌های غیرقانونی تحت محکومیت سازمان تعزیرات قرار گرفته و با جریمه‌ای بالغ بر ۱۶ هزار میلیارد تومان مواجه است. همچنین، مدیرعامل و برخی اعضای هیئت‌مدیره این شرکت به دلیل تخلفات مالی، تعلیق شده‌اند. وی ادامه داد: با این حال، ایران‌خودرو به تازگی شرایط فروش جدیدی را اعلام کرده که به نظر می‌رسد با وجود مشکلات قانونی، این شرکت قصد دارد قیمت‌ها را افزایش دهد. این رویکرد می‌تواند به بروز سردرگمی در بازار منجر شود و ممکن است شرایط جدیدی را در صنعت خودرو به وجود آورد. این کارشناس خودرو، بیان کرد: افزایش قیمت خودرو توسط ایران‌خودرو معمولاً تأثیر مستقیمی بر قیمت‌های بازار آزاد دارد. وی افزود: یکی از این اثرات کاهش ارزش سرمایه‌گذاری است. به‌طوری که‌ با افزایش قیمت کارخانه‌ای، ارزش سرمایه‌گذاری در خودرو کاهش می‌یابد. این کارشناس خودرو، توضیح داد: نوسانات بازار از دیگر آثار این افزایش قیمت است چراکه معمولاً بعد از گذشت یک هفته، قیمت‌ها به حالت قبلی خود بازمی‌گردند، اما در صورتی که روند افزایش قیمت ادامه یابد، دیگر خودروسازان نیز از این فرصت بهره‌برداری خواهند کرد. وی با اشاره به اینکه سایپا نیز با چالش‌های جدی روبه‌رو است، گفت: این شرکت اخیراً نامه‌ای به قوه‌قضاییه ارسال کرده و وضعیت خود را بحرانی اعلام کرده است. او توضیح داد: از جمله مشکلات سایپا می‌توان به مواردی اشاره کرد؛ این شرکت با بدهی‌های زیادی مواجه است و با توجه به آنکه ایران‌خودرو موفق شد قیمت‌های خود را تثبیت کند، سایپا هم به این سمت حرکت کرده و قیمت‌ محصولات خود را افزایش داد‌. او یادآور شد: وضعیت صنعت خودرو در ایران نشان‌دهنده چالش‌های جدی است. افزایش قیمت‌ها، بحران‌های مالی و عدم ثبات در بازار، از جمله عواملی هستند که به مشکلات موجود دامن می‌زنند. بازار خودروهای چینی نیز به دلیل افزایش قیمت‌ها و رقابت محدود، به نفع مصرف‌کنندگان نیست. استمرار این روند می‌تواند به بروز مشکلات بیشتری در صنعت خودرو منجر شود که نیازمند توجه و اقدام فوری از سوی مقامات ذی‌ربط است. همچنین مسیح فرزانه؛ دیگر کارشناس خودرو، با تأکید بر اهمیت فاکتورهای کلیدی اقتصاد سیاسی، گفت: یکی از عوامل حیاتی و تأثیرگذار بر بازار خودرو، متغیر کلیدی اقتصاد سیاسی است. او افزود: افزایش ریسک‌های اقتصادی نیز یکی دیگر از فاکتورهای مهم تأثیرگذار بر روند بازار خودرو است که پس از جنگ ۱۲روزه نمود بیشتری در بازار پیدا کرده است و تأثیر آن بر روند معاملات قابل مشاهده است. بر این اساس، پس از خردادماه، افزایش ریسک‌های اقتصادی سبب شد بخش قابل‌توجهی از خریداران و مصرف‌کنندگان از بازار خودرو کنار بکشند. فرزانه؛ با اشاره به تحولات اخیر شورای امنیت سازمان ملل، اظهار کرد: اتفاقات اخیر در شورای امنیت بر نرخ ارز تأثیر گذاشت و بازار خودرو را تحت‌الشعاع قرار داد. هرچند میانگین افزایش قیمت‌ها در حدود پنج تا شش درصد بود، اما هم‌اکنون بازار در حال رسیدن به مرحله تثبیت است. او ادامه داد: افزایش نرخ ارز در بخش خودروهای وارداتی باعث رشد میانگین پنج تا شش درصدی قیمت‌ها شد. معمولاً بازار پس از عبور از دوره‌ای هیجانی، در بازه‌ای یک تا دو هفته‌ای به سمت قیمت‌های منطقی‌تر حرکت می‌کند و قیمت واقعی کشف می‌شود. فرزانه؛ توضیح داد: چهار پارادایم اصلی عرضه و تقاضا، نرخ ارز، میزان تورم، نگاه سیاست‌گذار به شرایط اقتصادی و اخبار مرتبط با آن، بر بازار خودرو حاکم هستند. این نوسانات تأثیر منفی بر بخش خرید گذاشت، زیرا خریداران محدودی که در بازار حضور داشتند، به‌دلیل نداشتن اطمینان از آینده اقتصادی، از خرید خودرو منصرف شدند. فرزانه؛ تصریح کرد: در شرایط فعلی، فروشندگان هم به‌دلیل چشم‌انداز تورمی و نبود برنامه مشخص از سوی سیاست‌گذار مانند گشوده ‌شدن بازارهای بین‌المللی به کشور، تمایلی به فروش ندارند. بسیاری از آن‌‌ها خودرو را به‌عنوان کالای سرمایه‌ای نگه می‌دارند تا در زمان مناسب‌تر و با قیمت بالاتری عرضه کنند. او درخصوص نبود خریداران واقعی در بازار با وجود احتمال افزایش قیمت خودرو در آینده، گفت: این رفتار، در واقع رفتار هوشمندانه بازار است. چه مصرف‌کننده واقعی و چه سرمایه‌گذار، وقتی افق اقتصادی روشن نیست، تصمیم به صبر می‌گیرند. از سوی دیگر، اخبار داخلی و بین‌المللی مثبت نیست و این موضوع تحلیل فعالان را به سمت پیش‌بینی افزایش قیمت خودرو در بلندمدت سوق داده است. فرزانه؛ عنوان کرد: سه خودروساز بزرگ کشور طی ماه‌های اخیر افزایش قیمتی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصدی اعمال کرده‌اند. در حالی‌که بازار ظرفیت پذیرش چنین افزایشی را ندارد. تجربه نشان داده است که افزایش قیمت کارخانه معمولاً تنها منجر به رشد حدود ۱۰ درصدی قیمت در بازار می‌شود و گاهی حتی کمتر از آن است. او با اشاره به تفاوت قیمت کارخانه و بازار، افزود: در برخی موارد، قیمت خودرو در بازار پایین‌تر از کارخانه است که ممکن است برای خریداران عجیب باشد. اما واقعیت این است که بازار مکانیزمی هوشمند دارد و براساس واقعیت‌های اقتصادی خود را تنظیم می‌کند. بنابراین نمی‌توان آن را به‌صورت دستوری کنترل کرد. این کارشناس، گفت: بخشی از وضعیت فعلی بازار خودرو به دلیل بی‌اعتمادی مصرف‌کنندگان و فعالان بازار به سیاست‌های اقتصادی است. این مسئله به‌طور کامل مشهود است و در کنار آن، رکود شدید اقتصادی نیز به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای بر رفتار بازار تأثیر گذاشته و روند معاملات را به سمت رکود بیشتر سوق داده است.