ایران در جمع ۵ کشور برتر توسعه نرم‌افزارهای ایمنی و تضمین کیفیت صنعت هوانوردی

جمهوری اسلامی ایران، در جمع پنج کشور پیشرو جهان در توسعه نرم‌افزارهای تخصصی سیستم مدیریت ایمنی (SMS) و تضمین کیفیت صنعت هوانوردی قرار گرفت. به گزارش مناقصه‌مزایده، براساس اطلاعیه رسمی سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، این پروژه‌ها در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۴ (۲ اکتبر ۲۰۲۵) در ژنو به ثبت رسیده و در گزارش رسمی ISA Europe، موفق به کسب شاخص ۱۰۰درصد نوآوری (۱۰۰% Innovation Index) شده‌اند. این سامانه‌ها، علاوه بر انطباق کامل با الزامات EASA و ICAO، سطح بلوغ ایمنی (Safety Maturity Level) و دقت تحلیل داده‌های پروازی را به شکل چشمگیری ارتقاء داده‌اند. این دستاورد تاریخی، جایگاه جمهوری اسلامی ایران را به‌عنوان یکی از پیشگامان جهانی فناوری ایمنی و کیفیت هوانوردی تثبیت کرده و افق‌های تازه‌ای را پیش روی صنعت هوایی کشور گشوده است. پیش از این کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان، انگلیس و استرالیا این نرم‌افزار‌‌ها را در اختیار داشتند، اما ایرلاین‌های ایرانی به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانستند از این نرم‌افزار بهره‌مند شوند. کشورهای دیگری هم که می‌توانستند با این کشور‌‌ها قرارداد داشته باشند، باید همه اطلاعات خود را برای تحلیل در اختیار این کشور‌‌ها قرار می‌دادند، اما مهندسان و متخصصان ایرانی با دستیابی به این علم و حتی بهبود عملکرد آن نسبت به نسخه‌های موجود در دنیا قدمی بزرگ در ایمنی پروازهای داخلی برداشتند. سیامند عبداله‌زاده؛ مدیرعامل هواپیمایی قشم‌ایر، با بیان اینکه این دستاورد بزرگ، مایه مباهات ملی و گواهی بر توانمندی‌های درخشان مهندسان ایرانی است، تصریح کرد: بی‌تردید حمایت از چنین نوآوری‌هایی در مسیر ارتقای ایمنی و کیفیت صنعت هوانوردی کشور، از اولویت‌های راهبردی قشم‌ایر خواهد بود. عبداله‌زاده؛ خاطرنشان کرد: این موفقیت کم‌نظیر، جمهوری اسلامی ایران را در جمع پنج کشور پیشرو جهان در توسعه نرم‌افزارهای تخصصی سیستم مدیریت ایمنی (SMS) و تضمین کیفیت صنعت هوانوردی قرار داده است. مسعود اسکندری؛ معاون ایمنی و تضمین کیفیت قشم‌ایر و سرپرست پروژه، در توضیح ابعاد فنی این دستاورد، گفت: توسعه سامانه‌های AV.SOS با نام تجاری RASA و AV.SIS با نام تجاری RABIN، با تکیه بر دانش بومی و همکاری نخبگان ایرانی در حوزه طراحی و برنامه‌نویسی، گامی راهبردی در مسیر خودکفایی فناورانه صنعت هوایی کشور است. وی اظهار داشت: این سامانه‌ها، منطبق بر الزامات بین‌المللی ICAO Annex 19 و چارچوب‌های State Safety Programme (SSP) و Safety Management System (SMS) طراحی شده‌اند و قابلیت پایش هوشمند و یکپارچه چرخه کامل ایمنی، ممیزی و کنترل کیفیت پروازهای تجاری را فراهم می‌کنند. وی اضافه کرد: با اتکاء به زیرساخت‌های داده‌محور و تحلیل‌های پیشرفته ریسک، این فناوری بومی مفهوم «حاکمیت ایمنی داده‌محور» (Data-Driven Safety Governance) را در صنعت هوانوردی ایران محقق کرده و وابستگی کشور به نرم‌افزارهای خارجی، به‌ویژه نمونه‌های آمریکایی، را به‌طور کامل رفع کرده است.