نگاهی به صنعت بازیافت و نقش آن در اقتصادی مصرفی رایج « به جوانکی که داشت کنار دریا قدم می‌زد گفتم؛ چرا اینجا آشغال میریزی؟. گفت؛ باشه نمی‌ریزم، می‌ریزم سطل آشغال ببرند بریزند توی جنگل». این گفت‌وگویی واقعی است. به گزارش سینا‌پرس، با نگاهی به تبلیغات و کمپین‌های ضد زباله به سادگی می‌شود پاسخی برای […]
نگاهی به صنعت بازیافت و نقش آن در اقتصادی مصرفی رایج
« به جوانکی که داشت کنار دریا قدم می‌زد گفتم؛ چرا اینجا آشغال میریزی؟. گفت؛ باشه نمی‌ریزم، می‌ریزم سطل آشغال ببرند بریزند توی جنگل». این گفت‌وگویی واقعی است.
به گزارش سینا‌پرس، با نگاهی به تبلیغات و کمپین‌های ضد زباله به سادگی می‌شود پاسخی برای پرسش بالا یافت؛ زباله‌ها به چرخه بازیافت وارد می‌شوند. ما بعداً دوباره به این پاسخ باز خواهیم گشت و خواهیم دید که چرا این پاسخ به اندازه کافی قانع‌کننده نیست.
بازیافت؛ راهی که همه می‌دانند
ای کاش مسأله در همین نقطه جمع‌آوری یا نریختن حل می‌شد، اما متأسفانه این‌طور نیست. زباله‌های جمع شده و زباله‌هایی که ریخته نشده‌اند، خودشان یک معضل بزرگ هستند، زباله‌های تر ریخته شده هرچند منظره زشتی ایجاد می‌کنند، اما حداقل می‌توان امیدوار بود که در انزوا بپوسند اما وقتی روی هم تلنبار شوند، می‌گندند و علاوه بر بوی تعفن شیرابه‌ای تولید می‌کنند بسیار خطرناک. اما متأسفانه زباله‌ها درهم هستند و نمی‌توان آنها را ر‌ها کرد، پس برای مدیریت صحیح پسماند باید به سراغ راه‌حل مشهوری رفت که همه می‌دانند؛ بازیافت. اما بازیافت مفهومی گسترده است که از بازچرخانی مواد قابل مصرف به چرخه تولید دوباره تا تولید برق و به شیوه‌های مختلف و تولید کود و گاز زیستی گسترده است. در مجموع بازیافت در جهان امروز صنعت بزرگی است که نیاز به مقدمه مهمی دارد و آن چیزی نیست جز تفکیک زباله. قبل از تفکیک هر اقدامی روی زباله از جمله سوزاندن زباله‌ها برای تولید برق مثل آنچه در جنوب تهران برای ۲۰۰ تن زباله (از حداقل ۶ هزار تن زباله تهران در روز) انجام می‌شود، ایراد بزرگی دارد؛ مواد به چرخه تولید برنمی‌گردند و سیستم مصرفی یک‌طرفه باقی می‌ماند. این سیستم ضربه بزرگی به منابع در دسترس و محیط‌زیست وارد می‌کند.
تفکیک از مبدأ، مبدأ همه چیز
تفکیک یعنی برای هر اقدامی ابتدا باید زباله‌ها را از هم جدا کنید، چون بخش‌های مختلف آن به درد کارهای مختلف می‌خورند. اما خب راه بهتر این است که از ابتدا آنها را قاطی نکنید، نه؟ به این کار تفکیک از مبدأ گفته می‌شود. برای این کار در کشورهای مختلف جهان راهکار‌هایی در نظر گرفته شده است. معمولاً زباله‌ها به دو دسته کلی تر و خشک تفکیک می‌شوند. یعنی هر چیز پوسیدنی مانند پسماند غذا و از این دست می‌رود در سطل خشک و بقیه چیز‌ها شامل پلاستیک، فلز، چوب و شیشه هم در یک ظرف. آن مواد خشک بعداً به صورت دستی یا به صورت ماشینی از هم تفکیک می‌شوند تا بخش‌های قابل استفاده مجددشان به چرخه تولید بازگردند. زباله‌های تر هم می‌روند برای تبدیل شدن به بیوگاز و کمپوست در سیستم هاضم. این ابتدایی‌‌ترین سیستم تفکیک زباله است که متأسفانه همین سیستم ابتدایی در تهران و بسیاری از شهرهای ایران هم اجرا نمی‌شود.
سیستم بهتر تفکیک جزیی‌تر است که در برخی از کشورهای پیشرفته مثل آلمان و ژاپن چند کشور اسکاندیناوی و برخی ایالت‌های آمریکا اجرا می‌شود. در این سیستم زباله‌های تر کماکان در یک ظرف، چوب و کاغذ در یک ظرف، فلز در یک ظرف و شیشه هم در یک ظرف ریخته می‌شوند. مثلاً در آلمان برای مقادیر مشخص این زباله‌ها پول پرداخت می‌شود و البته اگر زباله اشتباهی در ظرف بریزید و ثابت شود کار شما بوده جریمه هم می‌شوید. اما با این زباله‌های تفکیک شده چه باید کرد؟
بازچرخوانی، هضم، برق و سوزاندن
زباله‌های تر را می‌توان در دستگاهی به نام سیستم هاضم ریخت تا بپوسند و از فرایند پوسیدنشان گاز زیستی و کود تولید شود. بخش‌های قابل استفاده مجدد هم که بعد از گندزدایی به چرخه تولید باز می‌گردند. در نهایت بخشی از زباله می‌ماند که غیرقابل بازیافت، تبدیل شدن به کود یا هر استفاده دیگری است. این بخش شامل زباله‌های بیمارستانی و خطرناک هم می‌شود. از گاز تولید شده در قسمت هاضم می‌توان برای سوزاندن این زباله‌ها و تولید برق استفاده کرد. مشابه چنین سیستمی در تهران ساخته شد، اما به دلایل نامعلومی هرگز به بهره‌برداری نرسید و شهرداری از دلایل توضیح آن طفره رفت. نروژ یکی از کشورهای پیشرو در این زمینه است. اما سوزاندن زباله مسایلی دارد. چون زباله‌سوزی در دمای بسیار بالا انجام می‌شود، تولید سموم خطرناکی مثل دیوکسین فوران می‌کند که جذب کردنشان به فیلتر‌های خاص و گران قیمتی نیاز دارد. علاوه بر این در کشورهایی مثل نروژ دی‌اکسید‌کربن خروجی از زباله‌سوز هم جذب می‌شود. اما ما در ایران نه امکان ساختن این فیلتر‌ها و نه پایش این سموم را داریم. در مجموعه می‌توان گفت زباله‌سوزی راه‌حلی مناسبی است، تنها وقتی که در انتهای چرخه بازیافت و بازچرخانی مواد تنها برای بخش‌های واقعاً غیرقابل استفاده و با رعایت استانداردهای ایمنی بالا به‌کار گرفته شود. در غیر این صورت نه سودآور خواهد بود و نه درست.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.