دستورالعمل سامانه نظارت بر پروژههای عمرانی کشور به منظور ارتقای شفافیت، دقت و کارایی در مدیریت و نظارت بر پروژههای عمرانی ملی تدوین و از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است. این سامانه به عنوان ابزاری کلیدی در اجرای مقررات بودجهای و نظارتی کشور به ویژه در مدیریت منابع مالی و پیشرفت […]
دستورالعمل سامانه نظارت بر پروژههای عمرانی کشور به منظور ارتقای شفافیت، دقت و کارایی در مدیریت و نظارت بر پروژههای عمرانی ملی تدوین و از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است. این سامانه به عنوان ابزاری کلیدی در اجرای مقررات بودجهای و نظارتی کشور به ویژه در مدیریت منابع مالی و پیشرفت فنی پروژهها تعریف شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی ابعاد ساختاری، اهداف و نقاط قوت این دستورالعمل در چارچوب نظام مدیریت پروژههای عمرانی کشور است.
اهداف و ضرورت تدوین دستورالعمل
دستورالعمل مذکور در راستای اجرای مواد قانونی از قبیل مواد ۳۴ و ۳۵ قانون برنامه و بودجه مصوب سال ۱۳۵۱ و مواد ضوابط اجرایی قانون بودجه سال ۱۴۰۳ تدوین شده که الزامات نظارت دقیق بر پروژههای تملک داراییهای سرمایهای را مورد تأکید قرار میدهد. یکی از اهداف مهم این سامانه، الزام دستگاههای اجرایی به ثبت و گزارش لحظهای اطلاعات مالی، عملیاتی، کیفی و نظارتی است تا در هر مرحله، سیاستگذاران و ناظران بتوانند بر پیشرفت پروژهها به صورت آنلاین و مستمر نظارت داشته باشند. بدینترتیب، کنترل تأخیرات، بودجهریزی غیرکارآمد و نواقص اجرای پروژهها تسهیل میشود و زمینه تصمیمگیری اصلاحی فراهم میگردد.
ساختار و رویکرد سامانه نظارت
سامانه نظارت بر پایه فناوری اطلاعات طراحی شده تا ثبت دقیق دادهها را به صورت سیستمی تضمین کند. کلیه دستگاههای اجرایی که پروژههای عمرانی آنها با سازمان برنامه و بودجه توافق شده، مجاز به ثبت اطلاعات پروژه در این سامانه هستند. این دادهها شامل گزارشات مالی تخصیصها، مراحل اجرایی، شاخصهای کیفیت و گزارشهای نظارتی میباشد. اصول حاکم بر این سامانه، شفافیت، پاسخگویی و قابلیت رصد مداوم پیشرفت پروژههاست. از ویژگیهای مهم این سامانه الزام در تکمیل فرمهای نظارتی در بازههای زمانی مشخص پیش از تخصیص اعتبارات جدید است که موجب تضمین انضباط مالی میشود.
نقاط قوت دستورالعمل و سامانه
یکی از نقاط قوت اصلی این دستورالعمل، ایجاد چارچوب منسجم و قانونی برای نظارت بر اجرای پروژههای عمرانی است که پیشتر به دلیل پراکندگی اطلاعات و ضعفهای مدیریتی، مشکلات متعددی در روند پیشرفت پروژهها ایجاد میشد. سامانه نظارت با فراهم کردن بستر یکپارچهای جهت ثبت و تأیید اطلاعات به کاهش ریسک فساد، اتلاف منابع و سو مدیریت کمک مؤثری میکند. همچنین، امکان تحلیل دادههای ذخیره شده در این سامانه، ظرفیت پیشبینی مشکلات احتمالی و ارائه راهکارهای پیشگیرانه را نیز فراهم میآورد. پیوند سامانه با فرآیند تخصیص اعتبار نیز باعث شده که صرف تخصیص منابع منوط به وجود دادههای معتبر و کامل باشد، که این موضوع انضباط مالی و مدیریتی پروژهها را تضمین میکند.
چالشها و راهکارها
با وجود مزایای متعدد، برخی چالشها نیز در اجرای این دستورالعمل قابل پیشبینی است. از جمله مقاومت برخی دستگاهها به استفاده از فناوریهای نوین، لزوم آموزش کاربران سامانه و تضمین صحت و دقت اطلاعات وارد شده. برای رفع این مشکلات میبایست برنامههای آموزشی جامع برای کاربران و مدیران پروژهها طراحی شده و نظارت بر کیفیت دادهها با دقت انجام شود. همچنین، بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن دادهکاوی و هوشمصنوعی میتواند به تحلیل دقیقتر اطلاعات و افزایش اثربخشی سامانه کمک نماید.
نتیجهگیری
دستورالعمل سامانه نظارت بر پروژههای عمرانی کشور گامی مؤثر در جهت افزایش شفافیت، دقت و پاسخگویی در مدیریت پروژههای ملی به شمار میآید. این سامانه با ایجاد چارچوبی فرآیندی و فناوری محور، نه تنها موجب بهبود نظارت لحظهای و جامع بر اجرای پروژهها شده بلکه کیفیت تصمیمگیریهای کلان مدیریتی و تخصیص منابع را نیز ارتقاء میدهد. چالشهای اجرایی این سامانه نیز با تدوین سیاستهای حمایتی، آموزش مناسب و نظارت مستمر قابل رفع است. در نهایت، میتوان این اقدام را نقطه عطفی در سیاستهای نظارتی عمرانی کشور دانست که تضمینکننده کارکرد بهینه منابع ملی و تسریع در تحقق اهداف توسعهای کشور است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، «دستورالعمل سامانه نظارت بر پروژههای عمرانی کشور» را به دستگاههای اجرایی دارای طرح تملک داراییهای سرمایهای در قانون بودجه سنواتی و سازمانهای مدیریت و برنامهریزی استانها ابلاغ کرد. به گزارش مناقصهمزایده به نقل از سازمان برنامه و بودجه، «دستورالعمل سامانه نظارت بر پروژههای عمرانی کشور» از سوی داود منظور؛ […]
دیدگاه بسته شده است.