سایه استانداردهای بین‌المللی در تعقیب میادین سالخورده نفتی

سایه استانداردهای بین‌المللی در تعقیب میادین سالخورده نفتی ظرفیت کنونی توسعه میادین هیدروکربوری، برای مدیران و مهندسان ایرانی و غیرایرانی فعال در صنعت انرژی دنیا شناخته شده است. ایرانی‌ها در دوره جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی، توانستند با وجود همه چالش‌ها، تولید از میادین خود را ادامه دهند. هرچند در آن دوره، […]

سایه استانداردهای بین‌المللی در تعقیب میادین سالخورده نفتی

ظرفیت کنونی توسعه میادین هیدروکربوری، برای مدیران و مهندسان ایرانی و غیرایرانی فعال در صنعت انرژی دنیا شناخته شده است. ایرانی‌ها در دوره جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی، توانستند با وجود همه چالش‌ها، تولید از میادین خود را ادامه دهند. هرچند در آن دوره، آسیب‌های گسترده‌ای به تأسیسات صنعت نفت وارد شد. بعد‌ها در دوره تحریم‌های بین‌المللی که از سال ۲۰۱۱ میلادی آغاز شد، صادرات نفت ایران به کم‌تر از نصف سقوط کرد. اما تأسیسات صنعت نفت ایران در شرایط کنونی، نیاز زیادی به روزآمدی داشته تا از ذخایر کنونی، بیشینه برداشت انجام شود.

به گزارش نفت ما، ایران خواهان ایجاد جذابیت برای طرف‌های خارجی جهت انتقال فناوری، تخصص و دانش روزآمد است. ایرانی‌ها امیدوارند تا سرمایه خارجی، فضای جدیدی را در صنعت نفت فراهم کرده تا اقتصاد بحرانی کشورشان از آینده بهتری برخوردار گردد.

کشورما با داشتن هزاران فارغ‌التحصیل دانشگاهی، ذخایر عظیم نفت خام، کسب جایگاه دومین دارنده میادین گاز طبیعی و اجرای توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی می‌تواند یک بار دیگر جایگاه خود را در جامعه جهانی به دست آورد. این فرضیات براساس واقعیت‌ها و نه آرمان‌گرایی ارایه شده است. البته مدیران ارشد صنعت نفت در پایتخت به خوبی از محدودیت‌های کنونی نظیر دیوان سالاری دست‌وپاگیر، کشمکش‌های سیاسی و ضعف‌های نظام مالی اطلاع دارند، اما بر این نکته نیز اتفاق نظر دارند که باید در مسیر اجرای اصلاح گام‌ بردارند.

در این راستا، کارشناسان اهل فن با شرکت در یک نظرسنجی به سؤالاتی در خصوص وضعیت نفت ایران، موانع و فرصت‌های پیش رو پاسخ گفتند که در نوع خود آمار ارایه شده قابل تأمل هستند؛ ۵۱ درصد از پاسخ‌دهندگان مهم‌ترین نیاز تأسیسات صنعت نفت ایران را تجهیزات پیشرفته و بهبود فرایندهای پالایشی دانسته‌اند. ۲۷ درصد آنان نیز از فرسودگی تأسیسات صنعت نفت به عنوان مهم‌ترین چالش کنونی ایران یاد کرده‌اند. در پرسشی دیگر ۴۳ درصد پاسخ‌دهندگان، جایگزینی تجهیزات قدیمی و فرسوده را مهم‌ترین نیاز کنونی صنعت نفت ایران اعلام کردند. ۵۷ درصد آنان نیز اعلام کردند به دلیل فقدان سرمایه‌گذاری، تأسیسات نفتی ایران نیازمند تعمیرات اصلاحی است. ۹۲ درصد پاسخ‌دهندگان از نیاز ایران به اجرایی کردن استانداردهای بین‌المللی به ویژه در حوزه بالادستی به عنوان یک ضرورت یاد کرده‌اند. بهبود کیفیت آموزش و ارتقای روش‌های تأیید صلاحیت و کیفیت از دیگر ضرورت‌ها در مسیر کاهش زمان توقف عملیات به شمار می‌رود. هرچند با شرایط نامساعد مالی ایران، شاهد بدبینی نسبت به اثربخشی آموزش‌های در سطح بین‌المللی هستیم.

اما یکی از ویژگی‌های قراردادهای IPC، لزوم در پیش گرفتن راهبردهای حضور بلندمدت برای شرکت‌های پیمانکار بین‌المللی در بخش‌های اکتشاف، توسعه و تولید است. هرچند در ماه‌های اخیر چند شرکت بین‌المللی، تفاهمنامه‌هایی با دولت ایران برای توسعه میادین نفت و گاز ایران منعقد کرده‌اند، اما اکثر این مذاکرات، وارد مرحله اجرایی نشده است.

از سوی دیگر میادین سالخورده نفتی ایران نیاز زیادی به اجرای روش‌های افزایش ضریب برداشت دارند. چرا که تولید از این میدان‌ها در سال‌های اخیر به شدت نزولی شده است. با فقدان سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز، اکثر کارشناسان معتقدند اجرای طرح‌های افزایش ضریب بازیافت در مقایسه با توسعه میادین جدید، دستاوردهای اقتصادی بزرگ تری برای صنعت نفت ایران به ارمغان می‌آورد.

در بخش صنعت گاز، ایران سالانه ۳۴ میلیارد متر مکعب گاز به میادین نفتی دارای تولید نزولی تزریق می‌نماید و با افزایش تولید نزولی، حجم این گاز تزریق شده همچنان باید افزایش یابد. ایرانی‌ها سال‌هاست که خواهان تبدیل شدن به یک صادرکننده گاز طبیعی در دنیا هستند اما رشد افسارگسیخته مصرف داخلی، مانع تحقق این راهبرد شده است.

 

با افزایش تعداد طرح‌های تزریق گاز طبیعی به میادین نفتی قدیمی، ایران باید در بخش افزایش تولید گاز، گام‌های بیش‌تری ‌بردارد. تولید کنونی گاز طبیعی ایران ۷۰۰ میلیون متر مکعب در روز است و براساس اعلام رهبران ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی، این عدد به ۱٫۲ میلیارد متر مکعب در روز افزایش خواهد یافت. با این افزایش تولید، بخش‌های صنعتی و داخلی ایران می‌توانند گاز بیش‌تری مصرف کنند.